Opioidy są powszechnie stosowane u małych zwierząt w leczeniu ostrego bólu i sedacji, ale mogą wywoływać działania niepożądane, w tym bradykardię, wymioty, nudności czy zaburzenia motoryki przewodu pokarmowego. Mechanizmy obejmują stymulację receptorów µ-opioidowych w jelitowym układzie nerwowym, co prowadzi do hamowania uwalniania neurotransmiterów pobudzających i zmniejszenia ruchliwości przewodu pokarmowego, z dwufazowym efektem w okrężnicy: początkową stymulacją, a następnie spowolnieniem ruchliwości. Metadon, syntetyczny agonista receptora µ, jest zatwierdzony do leczenia ostrego bólu okołooperacyjnego u kotów, lecz jego wpływ na przewód pokarmowy nie jest dobrze poznany.
W prospektywnym, randomizowanym badaniu oceniano wpływ pojedynczej dawki metadonu podanej domięśniowo u zdrowych, świadomych kotów. Wyniki wykazały, że metadon nie wywołał istotnych zmian w czasie tranzytu przewodu pokarmowego, pH ani spożyciu pokarmu, a niekorzystne skutki, takie jak wymioty, nie wystąpiły. Czas opróżniania żołądka i całkowity czas tranzytu był nieznacznie wydłużony w porównaniu z kotami otrzymującymi sól fizjologiczną, jednak różnice nie były statystycznie istotne. Wnioski te są zgodne z wcześniejszymi badaniami, które sugerują, że wpływ opioidów na motorykę przewodu pokarmowego zależy od rodzaju leku, dawki i drogi podania.
Badanie miało jednak ograniczenia, w tym dużą zmienność międzyosobniczą w czasie tranzytu i pH przewodu pokarmowego, analizę tylko pojedynczej dawki metadonu oraz wykorzystanie zdrowych, przyzwyczajonych do środowiska kotów, co może nie odzwierciedlać populacji klinicznej. Pomimo tego wyniki sugerują, że jednorazowe podanie metadonu w dawce terapeutycznej jest bezpieczne dla motoryki przewodu pokarmowego u zdrowych kotów, a dalsze badania są potrzebne, aby ocenić wpływ różnych dawek, dróg podania i długotrwałego stosowania opioidów w warunkach klinicznych.
https://journals.sagepub.com/doi/full/10.1177/1098612X251349172
