Temat numeru: onkologia
Nowotwory jamy ustnej – klasyfikacja i leczenie
dr hab. Izabela Polkowska
lek. wet. Katarzyna Putowska
lek. wet. Magdalena Gołyńska
dr n. wet. Aleksandra Sobczyńska-Rak
Guzy jamy ustnej często pozostają niezauważone przez właściciela zwierzęcia do momentu osiągnięcia zaawansowanego stadium rozwoju. Od dokładnej oceny charakteru i zaawansowania stanu chorobowego (m.in. klasyfikacja TNM, biopsja) zależy właściwy dobór metody leczenia. Najczęściej zalecaną metodą leczenia nowotworów jamy ustnej jest chirurgiczne wycięcie. W większości przypadków ostatecznym celem leczenia chirurgicznego jest wyleczenie pacjenta. W przypadku wysokiego stopnia zaawansowania choroby można przeprowadzić paliatywny zabieg chirurgiczny, którego celem jest poprawa jakości życia pacjenta oraz – w najlepszym przypadku – lokalne opanowanie choroby.
SUMMARY
Oral cavity tumors in dogs – classification and treatment
Oral cavity tumors often go unnoticed by the owner of the animal until they reach an advanced stage. The selection of appropriate treatment depends on careful assessment of the nature and severity of the disease (including TNM staging and biopsy). Surgical excision is the most commonly recommended and most practical method of treatment of oral tumors. In most cases, the ultimate goal of surgical treatment is to cure the patient. In cases of very advanced disease, palliative surgery can be carried out, the purpose of which is to improve the patient’s quality of life or, ideally, enable local control of the disease.
Key words: dog, oral cavity tumors, odontogenic tumors, oncological surgery
Wprowadzenie
Nowotwory złośliwe jamy ustnej i gardła stanowią około 5-7% wszystkich guzów spotykanych u psów, natomiast rzadziej występują u kotów. Zmiany dzielą się na guzy zębopochodne i niezębopochodne. Na ogół guzy złośliwe występują częściej niż łagodne. Nacieki niemające charakteru nowotworowego oraz obrzęki wynikające z rozrostu dziąseł lub stanów zapalnych są często błędnie rozpoznawane jako guzy jamy ustnej. Z kolei nowotwory jamy ustnej mogą występować pod postacią trudno gojących się i wrzodziejących zmian. Obiektem szczególnego zainteresowania są tzw. nadziąślaki, umiejscowione na brzegu dziąsła i przybierające różnorodne formy.
Guzy jamy ustnej często pozostają niezauważone przez właściciela zwierzęcia do momentu osiągnięcia zaawansowanego stadium rozwoju. Z tego powodu ważne jest zdiagnozowanie choroby na podstawie pierwszych objawów. Ponadto od dokładnej oceny charakteru i zaawansowania stanu chorobowego zależy właściwy dobór metody leczenia.
Dokładna ocena wymaga systemowego podejścia i zastosowania tzw. klasyfikacji TNM (z ang. T – tumor, guz pierwotny, N – nodus, węzeł chłonny, M – metastases, przerzuty odległe), wprowadzonej do medycyny w 1980 r. Na podstawie systemu klasyfikacji T...