MAGWET
ZALOGUJ
MAGWET
Zobacz też >
WETERYNARIA PO DYPLOMIE
Prenumeruj
Odnów Subskrypcję
Prenumeruj
Zostań członkiem społeczności
MAGWET
Czasopisma
Magazyn Weterynaryjny Weterynaria po Dyplomie
Praktyka
Kliniczna
Anestezjologia Behawioryzm Chirurgia Choroby wewnętrzne Choroby zakaźne Dermatologia Diagnostyka laboratoryjna Diagnostyka obrazowa Endokrynologia Farmakologia i toksykologia Gastroenterologia Geriatria Hematologia Kardiologia Laryngologia Nefrologia i Urologia Neurologia Okulistyka Onkologia Ortopedia Parazytologia Rehabilitacja Rozród Stany nagłe Stomatologia Żywienie
Gatunki
Małe zwierzęta Konie Przeżuwacze Świnie Ptaki Zwierzęta egzotyczne Zwierzęta dzikie
Zarządzanie
Praktyką
Prawo Psychologia Zarządzanie
Wydarzenia
Kongresy POLECAMY Webinaria
Filmy
Sklep
Koszyk
0
ZALOGUJ
Zaloguj
Zarejestruj

Kardiologia Psy

Wrodzone choroby serca u psów rasy bokser

15/03/2018

Artykuł ukazał się
Magazyn Weterynaryjny
2011
12

Kardiologia

Wrodzone choroby serca u psów rasy bokser

dr hab. Urszula Pasławska prof. UP

dr n. wet. Agnieszka Noszczyk-Nowak

Katedra Chorób Wewnętrznych, Wydział Medycyny Weterynaryjnej, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu

Wrodzone wady serca są najczęściej opisywane u psów rasy bokser. Najpowszechniejszą wadą wrodzoną u bokserów jest podzastawkowe zwężenie aorty (SAS). Wrodzoną chorobą serca powszechnie występującą u bokserów jest kardiomiopatia rozstrzeniowa. Rasa ta jest również predysponowana do zaburzeń rytmu serca. Niniejszy artykuł opisuje występowanie wrodzonych chorób serca u psów rasy bokser w Polsce.

Summary

Congenital heart defect in Boxer dogs

Congenital heart defects in dogs are most frequently described in the Boxer. The most common congenital heart defect in Boxers is subaortic stenosis. Dilated cardiomyopathy is a congenital heart disease which is common in Boxers. There is also a predisposition to arrhythmias. This article describes the epidemiology of congenital heart disease in Boxer dogs in Poland.


Key words:
dog, Boxer, congenital heart disease


Bokser jest rasą psów uważaną za najbardziej predysponowaną do wrodzonych wad serca (11). Według badań własnych spośród 257 psów, u których stwierdzono wadę wrodzoną serca, aż 38 (15%) było bokserami. To stawia te psy na czele ras predysponowanych do wad wrodzonych serca (ryc. 1).

Small wrodzone ryc1 opt

Ryc. 1. Rasy psów, u których w Pracowni Kardiologii Katedry Chorób Wewnętrznych z Kliniką Koni, Psów i Kotów stwierdzono wrodzone wady serca.

Small wrodzone ryc2 opt

Ryc. 2. Wady wrodzone rozpoznane u bokserów w naszej Pracowni.

Small wrodzone ryc3 opt

Ryc. 3. Obraz sekcyjny podzastawkowego zwężenia aorty u psa rasy bokser. Widoczny pierścień włóknisty o średnicy 7 mm.

Najczęściej spotykaną wadą wrodzoną u bokserów było podzastawkowe zwężenie aorty (ryc. 2, 3), a drugą pod względem częstości występowania – zwężenie tętnicy płucnej. Pozostałe wady były spotykane sporadycznie. Podobny rozkład wad obserwowano w Szwajcarii i Włoszech (4, 7). Natomiast we Francji u bokserów najczęściej obserwowano ubytek w przegrodzie międzyprzedsionkowej (ASD), dysplazję zastawki dwudzielnej (MD), a dopiero po nich podzastawkowe zwężenie aorty (SAS) (5).

Small 20176

Ryc. 4. Rodzaj wad złożonych stwierdzonych u bokserów w naszej Pracowni.

Wady serca u innych ras psów zazwyczaj są nieprawidłowościami pojedynczymi, podczas gdy u bokserów najczęściej spośród innych ras zdarzały się wady złożone (ryc. 4). W naszych badaniach wady złożone miało 20% bokserów; dominowało połączenie zwężeń głównych pni tętniczych – aorty oraz tętnicy płucnej. W badaniach Chetboul i wsp. częstość wad złożonych u bokserów była jeszcze wyższa – 49,5% (5).

Wymienione wyżej wady mogą występować w różnym stopniu nasilenia i w efekcie powodować pojawienie się objawów niewydolności serca w różnym wieku. Do konsultacji kierowane były psy w wieku od 2 miesięcy do 6 lat, średnio w wieku 2,1 roku. Psy cierpiące na zwężenie aorty były zwykle kierowane do badania wcześniej, najczęściej (mediana) w wieku 1 roku, podczas gdy psy z również izolowanym zwężeniem tętnicy płucnej w wieku 1,5 roku. Psy z wadą złożoną PS + AS były zgłaszane najczęściej w wieku 8 miesięcy (od 2 miesięcy do 1,5 roku).

Oprócz wrodzonych deformacji serca u bokserów kolejną spotykaną wrodzoną chorobą jest kardiomiopatia rozstrzeniowa (DCM). W przeciwieństwie do poprzednich wad nie jest możliwe rozpoznanie jej bezpośrednio po urodzeniu. Choroba charakteryzuje się powiększeniem jam serca, spadkiem kurczliwości mięśnia sercowego, czemu mogą towarzyszyć zaburzenia rytmu. Najczęściej rozpoznawanymi arytmiami u psów z DCM są przedwczesne pobudzenia komorowe oraz migotanie przedsionków. Choroba rozwija się stopniowo i zwykle rozpoznawana jest dopiero u zwierząt kilkuletnich (3). Według badań własnych spośród psów, u których stwierdzono kardiomiopatię rozstrzeniową, 19% stanowiły boksery i stwierdzono ją w wieku od 1,5 roku do 11 lat. Tylko w ciągu jednego roku spośród 60 przebadanych bokserów DCM rozpoznano u 8 psów, co stanowi 13,5% przebadanej populacji. Najczęstszymi objawami były niewydolność wysiłkowa (87,5%), wodobrzusze (50%), omdlenia (37,5%). Objawy choroby w początkowym stadium są zazwyczaj wiązane z przeziębieniem u psa, a nie z chorobą serca. Rokowanie jest ostrożne do złego, ponieważ nagła śmierć może nastąpić nawet u psów w pierwszym stadium choroby. Czas przeżycia psów od pojawienia się objawów klinicznych waha się od kilku tygodni do około 2 lat i jest krótszy u psów, u których pojawia się wodopiersie bądź wodoosierdzie.

Specyficzną formą kardiomiopatii spotykaną najczęściej u psów rasy bokser jest arytmogenna kardiomiopatia komory prawej (ARVC). U psów jest słabo poznana i dlatego wielokrotnie zmuszeni jesteśmy korzystać z doświadczeń medycyny człowieka. U ludzi rozpoznano 8 genów odpowiedzialnych za rozwój ARVC i 141 możliwych mutacji w tych genach (6). Dlatego jest bardzo prawdopodobne, że u bokserów istnieje większa liczba mutacji, które mogą prowadzić do rozwoju choroby w niektórych liniach genetycznych psów. Objawy choroby mogą się pojawić w różnym wieku, a u niektórych zwierząt nie pojawiają się one nigdy. Notowane były przypadki bliźniąt jednojajowych z mutacją, w których u jednego z bliźniąt rozwinęła się ciężka niewydolność serca, a u drugiego nie. To sugeruje, że do rozwoju ciężkich postaci choroby konieczna jest obecność pewnych czynników środowiskowych lub innych czynników genetycznych. Wyniki badań prowadzonych w North Carolina State University College of Veterinary Medicine sugerują, że również u bokserów za rozwój choroby może być odpowiedzialnych wiele genów. Dotychczas odkryto u psów jedną mutację odpowiedzialną za ARVC. Psy, które były homozygotami pod względem tej mutacji, miały ostrzejszą formę choroby (na podstawie wyników badania metodą Holtera). Nie oznacza to, że kliniczna postać choroby rozwija się u nich wcześniej, ale że gdy już się ona pojawi, mają w zapisie holterowskim więcej VPCs. U bokserów ARVC jest opisywane jako choroba autosomalna dominująca, ujawniająca się między 2. a 8. rokiem życia (2). Wśród objawów choroby dominują omdlenia, napady tachyarytmii – zwłaszcza częstoskurczu komorowego, oraz nagła śmierć sercowa. Nagła śmierć sercowa bywa pierwszym i jedynym objawem choroby (8). W badaniu EKG metodą Holtera obserwuje się najczęściej liczne przedwczesne pobudzenia komorowe, wielokształtne, w liczbie powyżej 10 000/24 godz., oraz napady częstoskurczu komorowego. Według Basso i wsp. omdlenia występują u 52% psów z ARVC (1). W badaniach własnych chorobę potwierdzono dotychczas w pośmiertnym badaniu histopatologicznym u 4 psów. Zapobieganie ARVC wiąże się z wykluczaniem z rozrodu psów z tą chorobą oraz prowadzeniem badań przesiewowych, obejmujących 24-godzinne badanie EKG metodą Holtera.

Small wrodzone ryc5 opt

Ryc. 5. Badanie EKG u boksera z podejrzeniem zaburzeń rytmu serca.

Wśród wszystkich ras psów boksery najczęściej mają arytmie (ryc. 5). W badaniach własnych napadowe zaburzenia rytmu zarejestrowano u 102 psów różnych ras, z czego 25,5% stanowiły boksery (9). Psy te są predysponowane zarówno do arytmii nadkomorowych, jak i komorowych. Część arytmii nadkomorowych jest powodowana nieprawidłową budową czaszki, która jest przyczyną nadmiernego napięcia nerwu błędnego i w konsekwencji pojawienia się takich arytmii jak blok zatokowy (3,8%), blok przedsionkowo-komorowy pierwszego stopnia (7,6%), blok przedsionkowo-komorowy drugiego stopnia (3,8%), okresowe zahamowanie zatokowe (15,3%) lub połączenie tych arytmii. Te arytmie zwykle nie są groźne dla życia i rzadko wymagają leczenia. Tylko w dwóch przypadkach, gdy ich nasilenie powodowało groźne dla życia zwolnienia serca lub okresy zatrzymania pracy serca, wszczepiono sztuczny stymulator serca.

Small wrodzone ryc6 opt

Ryc. 6. Utrwalony częstoskurcz komorowy, zarejestrowany podczas badania EKG metodą Holtera.

Small wrodzone ryc7 opt

Ryc. 7. Guz podstawy serca o wymiarach 9 cm × 12 cm.

Inne groźne arytmie, do których boksery są predysponowane, to częstoskurcz nadkomorowy i komorowy (ryc. 6). U dwóch psów zarejestrowano napady nieutrwalonego częstoskurczu komorowego, a u trzech psów utrwalonego, który powodował omdlenia i był prawdopodobnie przyczyną śmierci jednego z psów. W badaniach własnych u 23% bokserów stwierdzono pojedyncze przedwczesne pobudzenia nadkomorowe, u jednego psa zarejestrowano częstoskurcz nadkomorowy. W części przypadków zaburzenia rytmu nie wymagały leczenia. U pozostałych psów wprowadzono leczenie farmakologiczne, które w większości przypadków pozwoliło kontrolować arytmię. U psa z migotaniem przedsionków rozpoznanym w spoczynkowym badaniu EKG podjęto skuteczną próbę przywrócenia rytmu zatokowego za pomocą kardiowersji elektrycznej.

Ostatnio wskazuje się także na inny problem uwarunkowany nieprawidłową budową trzewioczaszki – przewlekłe niedotlenienie stymulujące rozwój guza podstawy serca (chemodectoma s. paraganglioma) (ryc. 7). Jest to rodzaj nowotworu złośliwego, stosunkowo częsty u bokserów, a niezwykle rzadki u innych ras psów i innych gatunków zwierząt. Pomimo że guz ten zwykle jest mało złośliwy (wolno rośnie i ma małą skłonność do przerzutów), to stosunkowo szybko doprowadza do śmierci zwierzęcia, ponieważ wywodzi się z łuku aorty lub tętnicy płucnej i powoduje mikrouszkodzenie tych dużych naczyń tętniczych, co doprowadza do tamponady serca. Guz nie jest podatny na chemioterapię. W badaniach własnych guz chemodectoma stwierdzono u 9 psów, z czego 8 było bokserami, co stanowi 88,8% pacjentów z tym rodzajem nowotworu (10). Głównym objawem towarzyszącym temu nowotworowi jest duszność (66,6%), spowodowana w większości przypadków wodoosierdziem i(lub) wodopiersiem oraz uciskiem guzów o dużej średnicy na oskrzela główne. W płynie z jamy opłucnej i z worka osierdziowego nie stwierdza się komórek nowotworowych. U 55,5% psów z tym nowotworem w spoczynkowym badaniu EKG zarejestrowano liczne przedwczesne pobudzenia komorowe, pojedyncze i w parach. U jednego psa zarejestrowano napad częstoskurczu komorowego. Do wykrywania guza podstawy serca przydatne są wszystkie metody obrazowe.

Aby zmniejszyć ryzyko związane z chorobami uwarunkowanymi genetycznie, należy przede wszystkim prowadzić racjonalny dobór hodowlany przez badania profilaktyczne i wykluczenie z rozrodu zwierząt genetycznie obciążonych. W tym celu psy i suki w okresie rozrodczym powinny być badane echokardiograficznie raz do roku.


Ryc. 1-4 – U. Pasławska, ryc. 5-7 – A. Noszczyk-Nowak

PIŚMIENNICTWO

1. Basso C., Fox P.R., Meurs K.M., Towbin J.A., Spier A.W., Calabrese F., Maron B.J., Thiene G.: Arrythmogenic right ventricular cardiomyopathy causing sudden cardiac death in boxer dogs: a new animal model of human disease. Circulation 2008, 109, 1180-1185. – 2. Baumwart R.D., Meurs K.M.: Assessment of plasma brain natriuretic peptide concentration in Boxers with arrhythmogenic right ventricular cardiomyopathy. Am J Vet Res 2005, 66, 2086-2089. – 3. Burkett E.L., Hershberger R.E.: Clinical and genetic issues in familial dilated cardiomyopathy. J Am Coll Cardiol. 2005, 45, 969-981. – 4. Bussadori C., Pradelli D., Borgarelli M., Chiavegato D., D’Agnolo G., Menegazzo L., Migliorini F., Santilli R., Zani, Quintavalla C.: Congenital heart disease in boxer dogs: results of 6 years of breed screening. J Vet Scie 2009, 181 (2), 187-92. – 5. Chetboul V., Trollé J.M., Nicolle A., Carlos Sampedrano C., Gouni V., Laforge H., Benalloul T., Tissier R., Pouchelon J.L.: Congenital heart diseases in the boxer dog: A retrospective study of 105 cases (1998-2005). J Vet Med A Physiol Pathol Clin Med. 2006, 53 (7), 346-51. – 6. Fatkin D., Graham R.M.: Molecular mechanisms of inherited cardiomyopathies. Physiol Rev. 2002, 82, 945-980. – 7. Höpfner R., Glaus T., Gardelle O., Amberger C., Glardon O., Doherr M.G., Lombard C.W.: Prevalence of heart murmurs, aortic and pulmonic stenosis in boxers presented for pre-breeding exams in Switzerland. Schweiz Arch Tierheilkd. 2010, 152 (7), 319-24. – 8. Hyun C., Filippich L.J.: Molecular genetics of sudden cardiac death in small animals – a reviev. Vet J 2006, 171, 39-50. – 9. Noszczyk-Nowak A., Pasławska U., Nicpoń J.: Analiza napadowych zaburzeń rytmu serca u psów zarejestrowanych podczas 24-godzinnej rejestracji EKG metodą Holtera. Medycyna Wet. 2010, 66, 706-710. – 10. Noszczyk-Nowak A., Nowak M., Pasławska U., Atamaniuk W., Nicpoń J.: Cases with manifestation of chemodectoma diagnosed in dogs in Department of Internal Diseases with Horses, Dogs and Cats Clinic, Veterinary Medicine Faculty, University of Environmental and Life Sciences, Wroclaw, Poland. Acta Vet Scan 2010, 52, 35.

11. Patterson D.F.: Epidemiologic and Genetic Studies of Congenital Heart Disease in the Dog. Circ Res 1968, 23, 171-202.

OSTATNIO DODANE
Komu pomóc?
Sąsiedzi rozmawiają o ASF
Herpeswirus krąży nad Europą
POLECANE ARTYKUŁY
Farmakologia i toksykologia
Opioidowa farmakoterapia bólu okołooperacyjnego u psów i kotów
Onkologia
Ośmioletnia suka z nawrotowym krwiomoczem
Hematologia
Zależne od rasy zmiany w obrazie krwi u psów i kotów. Cz. II
Onkologia
Dziesięć najczęstszych nowotworów u psów w Polsce
Chirurgia
Rany u małych zwierząt. Cz. III. Czemu rana się nie goi
Dermatologia
Toczniowe zniekształcenie pazurów u psów jako rzadka forma tocznia – rozpoznawanie i leczenie
Parazytologia
Motyliczka mięśniowa – możliwości rozpoznawania nowego zagrożenia
Kardiologia
Pies z nietolerancją wysiłkową i posmutnieniem. Rozwiązanie zagadki
NEWSLETTER
OBSERWUJ NAS NA
NASZE PUBLIKACJE
  • Magazyn Weterynaryjny
  • Zamów prenumeratę
  • Weterynaria po Dyplomie
  • Zamów prenumeratę
  • Czytaj on-line Magazyn Weterynaryjny
  • Czytaj on-line Weterynaria po Dyplomie
  • Filmy
  • Rada Programowa Magazynu Weterynaryjnego


AKADEMIA PO DYPLOMIE WETERYNARIA
  • Termin i miejsce
  • Program
  • Koszty uczestnictwa
  • Rejestracja online


POMOC
  • Polityka prywatnosci
  • Zadaj pytanie
  • Logowanie i rejestracja
  • Regulamin
  • Metody płatności
  • Regulamin publikowania prac
  • Filmy Pomoc
  • Kontakt


KONTAKT

Medical Tribune Polska Sp. z o.o.
ul. Powązkowska 44C
01-797 Warszawa
NIP: 521-008-60-45


801 044 415
+48 (22) 444 24 44
kontakt@magwet.pl
Nr konta: 13 1600 1068 0003 0102 0949 9001

Kontakt w sprawie reklam: magwet-reklama@medical-tribune.pl

Anuluj