Małe zwierzęta
Zastoinowa niewydolność serca u psów – co każdy lekarz weterynarii powinien o niej wiedzieć
dr n. wet. Alicja Cepiel1
dr hab. Agnieszka Noszczyk-Nowak, prof. UP1
lek. wet. Michał Kośmieja2
lek. wet. Marcin Michałek1
prof. dr hab. Urszula Pasławska1
Niewydolność serca jest zespołem objawów, który wiąże się z szerokim zakresem zaburzeń strukturalnych lub funkcjonalnych z neurohormonalnymi, hemodynamicznymi i klinicznymi skutkami. Najczęstszymi przyczynami zastoinowej niewydolności serca u psów są przewlekła zwyrodnieniowa choroba zastawek, zwana również endokardiozą, oraz kardiomiopatia rozstrzeniowa. W kardiologii weterynaryjnej używana jest klasyfikacja niewydolności serca wydana przez American College of Veterinary Internal Medicine. Na podstawie ryzyka wystąpienia choroby serca, objawów klinicznych, wyników badań echokardiograficznych oraz radiologicznych, jak również reakcji na leczenie wyodrębnia się cztery główne stadia zaawansowania niewydolności serca.
SUMMARY
Congestive heart failure in dogs – what every veterinarian should know
Heart failure is a syndrome associated with a wide spectrum of structural or functional disorders with neurohormonal, haemodynamic and clinical consequences. The most common causes of congestive heart failure in dogs are chronic degenerative valve disease, also called endocardiosis, and dilated cardiomyopathy. Veterinary cardiology uses a special veterinary classification of heart failure, issued by the American College of Veterinary Internal Medicine. Based on the risk of heart disease, clinical manifestations, echocardiographic and radiological findings as well as response to treatment, the severity of cardiac failure is classified into four main stages.
Key words: dog, heart failure, endocardiosis, dilated cardiomyopathy
Klasyczna definicja niewydolności serca, wprowadzona przez Braunwalda, określa, że jest to stan patofizjologiczny, w którym serce nie jest w stanie przepompować krwi w ilości wystarczającej do pokrycia zapotrzebowania metabolizujących tkanek albo może tego dokonać jedynie poprzez zwiększenie ciśnienia napełniania (1). Według nowszej definicji, zawartej w zaleceniach Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC, European Society of Cardiology), diagnoza niewydolności serca wymaga stwierdzenia:
- objawów niewydolności serca (w spoczynku lub podczas wysiłku)
- obiektywnych cech uszkodzenia serca (w spoczynku)
- w przypadkach budzących wątpliwości – poprawy klinicznej w wyniku leczenia typowego dla niewydolności serca.
Niewydolność serca jest zespołem objawów, a nie pojedynczą chorobą (2). Zespół ten może wiązać się z szerokim zakresem zaburzeń strukturalnych lub funkcjonalnych z neurohormonalnymi, hemodynamicznymi i klinicznymi skutkami. Zastoinową niewydolność serca ze względu na przewagę zastoju – w żyłach krążenia ogólnego lub płucnych – dzielimy odpowiednio na prawokomorową i lewokomorową.