Atopowe zapalenie skóry jest powszechną alergiczną chorobą skóry, która występuje u ludzi, psów, kotów i koni. W medycynie człowieka tradycyjna „terapia reaktywna”, polegająca na leczeniu istniejących zmian skórnych, została uzupełniona „terapią proaktywną”. Podczas terapii proaktywnej okolice, w których występują zmiany, leczone są miejscowo glikokortykosteroidami lub inhibitorami kalcyneuryny przez dwa kolejne dni w tygodniu. Głównym wyjaśnieniem dla stosowania proaktywnej terapii jest wygaszanie subklinicznego zapalenia skóry, które pozostaje po terapii reaktywnej, aby zapobiec nawrotom objawów klinicznych lub je opóźnić. Ten model postępowania został niedawno zaproponowany do leczenia atopowego zapalenia skóry u psów. U psów w tej formie leczenia stosowano aceponian hydrokortyzonu i lokiwetmab.

Atopowe zapalenie skóry (AZS) u psów jest jedną z najpowszechniej rozpoznawanych chorób skóry. Według różnych badań epidemiologicznych (w tym przeprowadzonych na terenie Polski) szacuje się, że AZS dotyczy od 10 do 28% wszystkich psów z chorobami skóry, które są konsultowane dermatologicznie (3, 12). Typowym objawem choroby jest przede wszystkim bardzo silny świąd lokalizujący się na twarzy, kończynach, szczególnie w dalszych ich odcinkach, brzuchu, pachach, pachwinach, powierzchniach nad zginaczami kończyn, mający również (szczególnie u west highland white terrierów) tendencje do uogólniania. Istotne w przebiegu choroby jest to, że jest to choroba przewlekła, wymagająca najczęściej leczenia aż do śmierci. W takiej sytuacji szczególnego znaczenia nabiera zapewnienie zwierzęciu „komfortu chorowania”.

W większości przypadków atopowego zapalenia skóry stosowane jest leczenie objawowe (mające na celu likwidację stanu zapalnego i świądu) w postaci tzw. terapii reaktywnej, wprowadzanej w okresie zaostrzenia się objawów chorobowych. Od 1990 roku przyjęto odmienny sposób postępowania u osób z AZS i obecnie zalecaną metodą jest terapia proaktywna (19). Pod tym pojęciem rozumiane jest ciągłe, długoterminowe leczenie miejscowe środkami przeciwzapalnymi, które stosowane są w rejonach skóry wcześniej zajętych przez wyprysk atopowy po jego remisji (23, 24). Odchodzi się więc od tradycyjnego modelu terapii „reaktywnej”, w której leczenie prowadzone jest wyłącznie w okresie zaostrzeń choroby, na rzecz terapii, która ma zapobiec nawrotom objawów i jest stosowana w czasie ich remisji (22, 15).