Pęknięcie macicy w trakcie porodu jest rzadko rozpoznawane u suk. Jako stan stanowiący zagrożenie dla życia rodzącej powinno być jednak zawsze brane pod uwagę, zwłaszcza u zwierząt z objawami wstrząsu w okresie okołoporodowym.

Do pęknięcia macicy może doprowadzić uraz mechaniczny w zaawansowanej ciąży albo ropomacicze zamknięte (gromadząca się wydzielina ropna nie ma wówczas ujścia przez szyjkę macicy). Może do niego dojść również w trakcie porodu. Przyczyną pęknięcia macicy podczas porodu mogą być: zbyt duży, martwy lub potworkowaty płód, zbyt silne skurcze macicy, nieumiejętna pomoc porodowa, a także stosowanie zbyt wysokich dawek oksytocyny (więcej niż 5 j.m. na zwierzę) (7, 9). Przedłużające się porody, duża liczba płodów, skręt macicy oraz wykonane w poprzednich ciążach zabiegi cesarskiego cięcia osłabiają ścianę macicy i zwiększają jej podatność na pęknięcie. Następstwem przerwania ciągłości jej ściany jest krwotok z uszkodzonych naczyń, przedostanie się zawartości macicy do jamy otrzewnej i w konsekwencji zapalenie otrzewnej. Krew może się gromadzić zarówno w jamie otrzewnej, jak i w świetle macicy, dlatego w przypadku podejrzenia jej pęknięcia istotne jest wykonanie badania USG oraz punkcji jamy brzusznej. Ze względu na to, że tytułowy przypadek był trudny do zdiagnozowania, autorzy postanowili opisać pęknięcie ściany macicy, do którego doszło w trakcie porodu.

Opis przypadku

Pacjentką była suka rasy gryfonik belgijski w wieku 4 lat. Zwierzę urodziło własnymi siłami pięć szczeniąt – była to druga ciąża. W piątej dobie po porodzie pacjentka trafiła na konsultację do Przychodni Weterynaryjnej Roland Kusy. Wcześniej była leczona od trzech dni w kierunku niedokrwistości, której przypuszczalną przyczyną była babeszjoza. W przeprowadzonym przez nas badaniu klinicznym stwierdzono posmutnienie, bladość błon śluzowych, duszność, zwiększone napięcie powłok brzusznych, temperaturę wewnętrzną ciała 40°C. W badaniu zewnętrznych narządów płciowych zaobserwowano krwawe upławy z dróg rodnych. W badaniu USG zauważono obecność łożyska w macicy oraz hiperechogenny płyn w jamie otrzewnej. Następnie wykonano nakłucie jamy otrzewnej, podczas którego zaaspirowano krwisty płyn.

Badanie morfologiczne przeprowadzone niezwłocznie po przyjęciu pacjentki wykazało znaczne obniżenie liczby erytrocytów, stężenia hemoglobiny, wartości hematokrytu oraz liczby płytek krwi (tab. I). Badanie biochemiczne ujawniło podwyższone stężenie ALP (288 U/l, norma 3-155 U/l). Z powodu złego stanu ogólnego suki szczenięta odstawiono od matki i dokarmiano preparatem mlekozastępczym. Rozpoznano pęknięcie macicy z krwawieniem do jamy brzusznej i zapalenie otrzewnej.