Toksykologia
Zatrucie lamotryginą u psów i kotów
Laura A. Stern
Lamotrygina (Lamictal – GlaxoSmithKline) to lek przeciwdrgawkowy z grupy pochodnych fenylotriazyny, dostępny w dawkach 2, 5, 25, 50, 100 i 200 mg pod postacią tabletek tradycyjnych, tabletek do żucia, tabletek ulegających rozpadowi w jamie ustnej oraz tabletek o przedłużonym uwalnianiu. Lamotrygina jest stosowana u ludzi w leczeniu choroby afektywnej dwubiegunowej oraz częściowych lub uogólnionych napadów padaczkowych.1 U zwierząt towarzyszących lek nie jest stosowany ze względu na możliwe działanie toksyczne.
Farmakokinetyka i metabolizm
Farmakokinetyka lamotryginy u zwierząt towarzyszących jest ogólnie słabo poznana, ponieważ lek nie jest stosowany w medycynie weterynaryjnej.
U ludzi lamotrygina szybko i całkowicie wchłania się po podaniu doustnym. Metabolizm pierwszego przejścia jest niewielki, a biodostępność leku wynosi 98%. Najwyższe stężenie w osoczu jest osiągane po 1-1,5 godziny od podania postaci o natychmiastowym uwalnianiu oraz po 4-11 godzinach od podania postaci o przedłużonym uwalnianiu.2 Stopień wiązania się leku z białkami osocza wynosi około 55%.3 W wątrobie lamotrygina jest w znacznym stopniu metabolizowana przez sprzężenie z kwasem glukuronowym. Lamotrygina jest wydalana głównie przez nerki (94%), natomiast z kałem wydala się 2% przyjętej dawki.4
Mechanizm działania
Dokładny mechanizm działania lamotryginy nie jest znany. Być może lek zapobiega napadom drgawkowym przez hamowanie bramkowanych napięciem kanałów sodowych, co stabilizuje błony komórkowe neuronów. Mechanizm, dzięki któremu lek wykazuje działanie u osób cierpiących na chorobę afektywną dwubiegunową, nie jest w pełni poznany.4
Toksyczność
Lamotrygina, jak się zdaje, ma niewielki margines bezpieczeństwa u zwierząt towarzyszących i laboratoryjnych. Wartość LD50 po podaniu doustnym wynosi 245 mg/kg m.c. u myszy i 205 mg/kg m.c. u szczurów,5 jednak u psów i kotów objawy zagrażające życiu mogą wystąpić po podaniu znacznie niższych dawek.
Metabolizm lamotryginy zachodzi przede wszystkim na drodze sprzężenia z kwasem glukuronowym, toteż leki wpływające na procesy glukuronidacji mają wpływ na klirens lamotryginy. Karbamazepina, fenytoina, fenobarbital i prymidon indukują glukuronidację, zwiększając tym samym klirens lamotryginy. Zwierzęta, którym podaje się te leki, wykazują większą tolerancję na przedawkowanie lamotryginy. Z drugiej strony kwas walproinowy zmniejsza powstawanie glukuronidów, powodując prawie dwukrotne wydłużenie okresu półtrwania lamotryginy. Prowadzi to do obniżenia klirensu lamotryginy i nasilenia jej działań toksycznych.5 Koty są prawdopodobnie bardziej wrażliwe na działanie lamotryginy niż psy w związku z ograniczonymi procesami glukuronidacji w ich organizmach.
