Diagnostyka
Badanie cytologiczne zmian w jamie ustnej
Jan Bellows
Upewnij się, że znasz podstawy tej metody.
Lekarz weterynarii, do którego trafił pies lub kot ze zmianą guzowatą zlokalizowaną wewnątrz lub na zewnątrz jamy ustnej, ma wiele możliwości leczenia. Zalicza się do nich leczenie farmakologiczne, pobranie małego wycinka do badania histopatologicznego lub wycięcie zmiany z szerokim marginesem, mające doprowadzić do wyleczenia zwierzęcia. Określenie podłoża zmiany, czyli zróżnicowanie pomiędzy wtórnymi zmianami zapalnymi i złośliwymi guzami nowotworowymi, jest najbardziej pomocnym czynnikiem determinującym dalsze działania diagnostyczne i terapeutyczne. Znajomość podstaw badania cytologicznego zmian występujących w jamie ustnej i umiejętność wykorzystania tej wiedzy w codziennej praktyce stomatologicznej jest nie do przecenienia.
Pobieranie próbek
Próbki diagnostyczne ze zmian w jamie ustnej można pobierać poprzez wykonanie wymazu, zeskrobiny, preparatu odciskowego lub metodą biopsji cienkoigłowej. Główkę wymazówki wprowadza się do zmiany w jamie ustnej (ryc. 1), a następnie przetacza się nią po powierzchni szkiełka podstawowego i ogląda złuszczone komórki pod mikroskopem.
Niestety, komórki niektórych zmian guzowatych nie złuszczają się, nie widać ich więc w preparatach. Pocieranie wymazówką po powierzchni otorbionej zmiany nie będzie skutkować uzyskaniem preparatu zawierającego dużą liczbę komórek, będzie on więc niediagnostyczny.
Interpretacja preparatów odciskowych pobranych ze zmian guzowatych często bywa frustrująca, ponieważ nierzadko obserwuje się w nich cechy powierzchownego zakażenia i procesu zapalnego, nie są natomiast widoczne zmiany odpowiadające pierwotnemu procesowi odpowiedzialnemu za powstanie guza. Gdy pojawiają się wątpliwości, warto ocenić jednocześnie preparaty odciskowe i preparaty z biopsji cienkoigłowej, pamiętając o uprzednim dokładnym oznaczeniu, jaką metodą został pobrany dany materiał.