Kiedy mamy przed sobą pacjenta z podejrzeniem naczyniowej choroby wątroby, co zwykle robimy, by je zweryfikować? Nawet jeśli w większości przypadków decydujemy się na odesłanie takiego pacjenta do specjalisty, na pewno warto dysponować aktualną wiedzą dotyczącą możliwości obrazowania układu naczyniowego. Pozwoli nam to sprawniej komunikować się z właścicielami zwierząt oraz aktywniej uczestniczyć w procesie leczenia naszych pacjentów.

Naczyniowe choroby wątroby obejmują grupę zaburzeń, w których przebiegu dochodzi do nieprawidłowego przepływu krwi przez samą wątrobę lub też przez sąsiadujące z nią struktury. Wśród najczęściej spotykanych nieprawidłowości wymienia się wrodzone albo nabyte zespolenia wrotno-oboczne. Przyjmują one postać pojedynczych lub mnogich połączeń naczyniowych pomiędzy krążeniem wrotnym a krążeniem ogólnym. Zarówno obraz kliniczny, jak i zmiany histopatologiczne towarzyszące poszczególnym chorobom naczyniowym wątroby często są podobne, a u pacjenta może występować jednocześnie kilka różnych zaburzeń naczyniowych.

Jedyną możliwością ustalenia ostatecznego rozpoznania w przypadku wątrobowych nieprawidłowości naczyniowych jest przeprowadzenie diagnostyki obrazowej układu naczyń krwionośnych tego narządu. Jest to niezwykle ważne, gdyż w przebiegu omawianej grupy chorób precyzyjne rozpoznanie jest niezbędne do podjęcia właściwego leczenia.

Podział chorób naczyniowych wątroby

Według ustaleń World Small Animal Veterinary Association Liver Standardization Group, wśród przedwątrobowych nieprawidłowości naczyniowych wyróżnia się trzy główne kategorie:¹

1. Wrodzone wewnątrzwątrobowe i zewnątrzwątrobowe zespolenia wrotno-oboczne.

2. Pierwotny niedorozwój żyły wrotnej, który może – lecz nie musi – skutkować nadciśnieniem wrotnym.

3. Zaburzenia w odpływie naczyniowym.²

Większość wrodzonych wewnątrzwątrobowych lub zewnątrzwątrobowych zespoleń wrotno-obocznych to pojedyncze naczynia łączące krążenie wrotne z krążeniem ogólnoustrojowym. Istnieje kilka typów takich połączeń i zostały one opisane w innych publikacjach.^2,3

Zespolenia wrotno-oboczne

Charakterystyka

Około 25-33% przypadków zespoleń wrotno-obocznych to zespolenia wewnątrzwątrobowe. Występują one najczęściej u psów dużych ras.² Do ras predysponowanych należą wilczarze irlandzkie, labradory, golden retrievery oraz australijskie psy pasterskie. W pozostałych sytuacjach zespolenia wrotno-oboczne mają charakter zewnątrzwątrobowy i na ogół pojawiają się u psów małych ras. Predyspozycje stwierdza się u yorkshire terrierów, maltańczyków, shih tzu oraz u mopsów.