BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Kardiologia
Częstoskurcze nadkomorowe. Cz. I
Michael Aherne, Simon Swift
Tachyarytmie nadkomorowe (ang. supraventricular tachyarrythmias, SVTs) to patologiczne, szybkie rytmy pracy serca, które powstają i są podtrzymywane przez struktury znajdujące się powyżej komór.1-3 Do struktur tych zaliczają się węzły zatokowo-przedsionkowy (z-p) i przedsionkowo-komorowy (p-k), mięsień sercowy przedsionków, pęczek Hisa, zatoka wieńcowa, żyły płucne i żyły główne, a w niektórych okolicznościach także dodatkowe drogi przewodnictwa.1,3 Wspomniane nieprawidłowe rytmy serca zazwyczaj cechują się u psów częstotliwością przekraczającą 180-200 uderzeń/minutę i nie są skorelowane ze stopniem aktywności lub stresu odczuwanego przez psa.1
Istnieje szereg różnych tachyarytmii nadkomorowych, a ich klasyfikacja opiera się na miejscu, z którego się wywodzą, oraz na mechanizmach elektrofizjologicznych powodujących powstawanie nieprawidłowego rytmu serca. Do tych zaburzeń rytmu serca zalicza się ogniskowy częstoskurcz przedsionkowy, ogniskowy częstoskurcz z łącza przedsionkowo-komorowego, trzepotanie przedsionków, migotanie przedsionków i ortodromowy nawrotny częstoskurcz przedsionkowo-komorowy. Trzepotanie i migotanie przedsionków zostaną omówione w drugiej części artykułu. U ludzi opisuje się także nawrotny częstoskurcz węzłowy, jak dotąd jednak nie udokumentowano przypadku tego zaburzenia jako podłoża tachyarytmii nadkomorowych u psów.1
Większość tachyarytmii nadkomorowych charakteryzuje się obecnością wąskich zespołów QRS (< 70 ms u psów),4 zbliżonych wyglądem do zespołów pochodzenia zatokowego. Wynika to z tego, że bodźce elektryczne pochodzące ze struktur nadkomorowych po dotarciu do komór zazwyczaj biegną tymi samymi wyspecjalizowanymi włóknami układu Hisa–Purkinjego.1,5 Czasami zdarza się jednak, że zespoły QRS w częstoskurczach nadkomorowych są wydłużone (poszerzone), upodobniając się tym samym do pobudzeń pochodzenia komorowego. Wynika to z obecności zmian anatomicznych lub zaburzeń w przewodnictwie w obrębie przegrody międzykomorowej.
Do potencjalnych przyczyn tachyarytmii nadkomorowych z szerokimi zespołami QRS zalicza się znacznego stopnia powiększenie komór serca, blok lewej lub prawej odnogi pęczka Hisa, aberrację zależną od częstotliwości pracy serca oraz zespół przedwczesnego pobudzenia (preekscytacji) komór wywołany obecnością dodatkowej drogi przewodnictwa.5-8 Niektóre tachyarytmie nadkomorowe występują w połączeniu z innymi zaburzeniami rytmu serca, na przykład dodatkowymi pobudzeniami komorowymi towarzyszącymi arytmogennej kardiomiopatii prawej komory9 lub różnymi formami rzadkoskurczu przy zespole bradykardia–tachykardia towarzyszącym zespołowi chorego węzła zatokowego (sick sinus syndrome, SSS).10,11