Szybkie rozpoznanie i regularne wizyty kontrolne są ważnymi elementami leczenia tego wolno postępującego stanu u kotów. Pomagają też właścicielom zrozumieć różnicę między zaburzeniami poznawczymi a zwyczajnym starzeniem się.

Osłabienie funkcji poznawczych u kotów to trudne zagadnienie – nie ma zbyt dużo informacji na ten temat. W 2018 roku na konferencji American Association of Feline Practitioners Margaret Gruen, DVM, MVPH, PhD, przedstawiła w przejrzysty sposób złożoność etiologii zespołu zaburzeń poznawczych kotów. Przekazała również przydatne wskazówki dotyczące jego rozpoznawania i leczenia.

Czym są zaburzenia poznawczne?

Osłabienie funkcji poznawczych jest częste u kotów w wieku powyżej 10 lat. Jednakże wiele związanych z tym objawów, w tym zmniejszona aktywność i interakcje z innymi osobnikami, jest dość subtelnych i mogą zostać uznane przez właścicieli za normalny element starzenia się. W pewnym badaniu właściciele kotów zauważali co najmniej jeden problem behawioralny u 28% kotów w wieku od 11 do 14 lat i ponad 50% kotów w wieku powyżej 15 lat.¹ Wiele z objawów wymienionych w badaniu, takich jak nadmierna nocna wokalizacja i znaczenie moczem w domu, jest charakterystycznych dla zespołu zaburzeń poznawczych kotów, zwanego również kocią demencją.

Patofizjologia zespołu zaburzeń poznawczych kotów

Nasze rozumienie zaburzeń poznawczych u zwierząt jest często zapożyczone z medycyny człowieka, ponieważ dokładna etiologia zespołów neurobehawioralnych jest nadal słabo poznana. Zaburzenia poznawcze mają prawdopodobnie podłoże genetyczne, żywieniowe oraz środowiskowe.

Dr Gruen wyjaśnia, że duże zapotrzebowanie na tlen oraz znaczna zawartość lipidów w mózgu sprawiają, że jest on szczególnie podatny na „kaskadę uszkodzenia” skutkującą zaburzeniami poznawczymi. Znane zmiany patologiczne w mózgu, które prowadzą do zaburzeń poznawczych, to między innymi ograniczenie przepływu krwi, przewlekłe zapalenie, uszkodzenia oksydacyjne oraz nieprawidłowe usuwanie wolnych rodników. U wszystkich gatunków procesy te powodują otaczanie neuronów przez płytki beta-amyloidu, co jest przyczyną zaburzenia czynności neuronów i ich obumierania. Inna zmiana patologiczna – hiperfosforylacja białka tau – jest opisywana u ludzi z chorobą Alzheimera, a także u kotów, ale jego rola w rozwoju zespołu zaburzeń poznawczych kotów pozostaje nieznana.

Pacjenci ze zmianami funkcji poznawczych mogą wykazywać zmniejszoną produkcję i(lub) metabolizm neuroprzekaźników, które są odpowiedzialne za zachowanie prawidłowego ruchu, orientacji przestrzennej, pamięci, samopoczucia, apetytu i snu. Zmiany tak...