Stomatologia
Podstawy stomatologii weterynaryjnej. Cz. XV. Kieszonki przyzębia
Jan Bellows
Czy wiesz, jak pomóc pacjentom z kieszonkami przyzębia? W poniższym artykule znajdziesz informacje na temat oczyszczania poddziąsłowego, laserowego wycięcia dziąsła oraz stosowanych miejscowo antybiotyków i preparatów powlekających.
Rowek dziąsłowy jest prawidłową płytką przestrzenią pomiędzy krawędzią dziąsła i zębem. Jego głębokość wynosi najczęściej od 0,5 do 1 mm u kotów oraz od 1 do 5 mm u psów, w zależności od zęba oraz wielkości pacjenta.
Kieszonka jest patologicznie pogłębionym rowkiem dziąsłowym. Powstaje na skutek przesunięcia krawędzi dziąsła w kierunku korony (kieszonka rzekoma), przesunięcia przyczepu dziąsłowego w kierunku wierzchołka korzenia (kieszonka przyzębia) albo w wyniku obu tych procesów jednocześnie. Kliniczna lub całkowita głębokość kieszonki to odległość od krawędzi dziąsła do podstawy kieszonki (mierzona w milimetrach). Termin „cofnięcie się dziąsła” (recesja dziąsła) oznacza przemieszczenie się krawędzi dziąsła wierzchołkowo w stosunku do połączenia cementowo-szkliwnego. Kieszonki przyzębia oraz kieszonki rzekome mogą występować razem z recesją dziąsła. W niniejszym artykule wyjaśnię, jak rozpoznawać kieszonki, oraz przedstawię optymalny sposób ich leczenia.
Kieszonki nadkostne i podkostne
Kieszonki nadkostne, zwane także nadzębodołowymi i nadgrzebieniowymi, występują ponad brzegiem kości wyrostka zębodołowego (ryc. 1). Boczna ściana kieszonki nadkostnej zbudowana jest z tkanki nabłonkowej. Jeżeli kieszonka nadkostna jest płytsza niż 5 mm u psa rasy średniej lub dużej, co oznacza stadium 2. choroby przyzębia, leczenie polega na usunięciu płytki i kamienia nad- i poddziąsłowego oraz wypolerowaniu korzenia. Jeżeli kieszonka o wielkości 5 mm występuje przy 3. lub 4. stadium choroby przyzębia, należy rozważyć ekstrakcję. Leczenie może także obejmować miejscowe podanie antybiotyków. W przypadku kieszonek nadkostnych głębszych niż 5 mm bez recesji dziąsła lekarz mający odpowiednie doświadczenie w chirurgii przyzębia może wykonać chirurgiczne przeniesienie płata na koronie.
Kieszonki podkostne, inaczej wewnątrzzębodołowe, występują wtedy, kiedy dno kieszonki (przyczep nabłonka) znajduje się wierzchołkowo w stosunku do kości zębodołu (ryc. 1). Ściana boczna kieszonki zbudowana jest z tkanki nabłonkowej oraz kości. Radiograficznie kieszonki podkostne wyglądają jak pionowa utrata cienia kości wzdłuż powierzchni korzenia. Radiografia nie powinna być jednak wykorzystywana do rozpoznawania kieszonek, ponieważ są one uszkodzeniami tkanek miękkich. Kieszonki podkostne można dalej klasyfikować na podstawie liczby ścian pozostających dookoła zęba – jest to informacja, która może pomóc w podjęciu decyzji terapeutycznych. Kieszonka podkostna ma kształt pudełka bez przykrycia. Dno pudełka jest podstawą kieszonki. Jedną ze ścian pudełka jest korzeń zęba, trzy pozostałe ściany pudełka to potencjalne ściany kieszonki.