Trwa Wiosenna Promocja! Rabaty do -80% na publikacje i multimedia weterynaryjne. Skorzystaj z oferty >
Choroby wewnętrzne
Płynoterapia w stanach zagrożenia życia
Leo Londoño
Podawanie płynów drogą dożylną (i.v.) stanowi prawdopodobnie najczęściej wykorzystywany sposób leczenia w klinikach weterynaryjnych. Intensywna resuscytacja płynami stosowanymi i.v. wraz z ciągłą infuzją dożylną już od wielu lat uważana jest za główny filar postępowania z pacjentami w stanie bezpośredniego zagrożenia życia. Niemniej jednak wciąż kontynuuje się badania naukowe, które mają na celu sprawdzenie, czy rodzaj i objętość płynów infuzyjnych mogą przyczyniać się do rozwoju zaburzeń współistniejących oraz zmniejszać szanse wyleczenia zwierzęcia. W tym artykule omówione zostaną nowe trendy w płynoterapii stosowanej w medycynie człowieka i w weterynaryjnej medycynie ratunkowej oraz przygotowane na ich podstawie praktyczne wytyczne (ryc. 1).
Trendy w medycynie ratunkowej
Unikanie stosowania koloidów syntetycznych
Płyny koloidowe klasyfikuje się jako koloidy naturalne (na przykład osocze i jego produkty, roztwory oczyszczonych albumin) oraz koloidy syntetyczne [na przykład roztwór hydroksyetyloskrobi (HES), dekstrany, żelatyny]. W roztworze koloidowym zawarte są duże cząsteczki (o masie cząsteczkowej < 10 000), które nie są w stanie przejść od razu przez ścianę naczynia, a ich obecność w łożysku naczyniowym podwyższa koloidowe ciśnienie osmotyczne (COP – colloid osmotic pressure) i prowadzi do zatrzymywania płynów w tej przestrzeni. Najczęściej stosowanymi koloidami syntetycznymi są preparaty składające się z cząsteczek HES zawieszonych w izotonicznym roztworze krystaloidowym.
Koloidy dłużej utrzymują się w łożysku naczyniowym, a jednocześnie wystarczy podać mniejszą ich objętość w porównaniu z płynami krystaloidowymi, aby osiągnąć stabilizację parametrów hemodynamicznych pacjenta. Powyższe czynniki zadecydowały o tym, że płyny koloidowe stały się niezwykle popularne w medycynie ratunkowej. Z uwagi na ich wpływ na wartości COP uważano także, że koloidy syntetyczne podane pacjentom z obrzękiem spowodowanym hipoalbuminemią bądź utratą integralności ścian naczyń wynikającą z uszkodzenia śródbłonka naczyniowego byłyby w stanie sprowadzić do przestrzeni wewnątrznaczyniowej płyn, który zalega w przestrzeni zewnątrznaczyniowej i śródmiąższowej, powodując obrzęk.
Pomimo teoretycznie obiecujących korzyści wynikających z podawania koloidów, uaktualnienie teorii sił Starlinga oraz informacji na temat wpływu płynów koloidowych na glikokaliks śródbłonkowy w stanach zwiększonej przepuszczalności ścian naczyń wyk...
Primum non nocere
Dożylne płyny infuzyjne, o ile są stosowane w odpowiedni sposób, mogą zwiększyć szanse przeżycia najciężej chorych zwierząt w stanach zagrożenia życia. Niemniej jednak źle prowadzona płynoterapia może zaszkodzić pacjentowi.
