Dzięki postępom w medycynie weterynaryjnej zwiększyła się długość życia zwierząt towarzyszących,¹ przez co wzrosła liczba znieczuleń pacjentów geriatrycznych. Pacjenta można uznać za geriatrycznego po ukończeniu 75-80% oczekiwanego czasu życia, który różni się w zależności od gatunku i rasy.²

U wielu pacjentów geriatrycznych występują choroby współistniejące, które należy wziąć pod uwagę podczas planowania znieczulenia, lecz u niektórych zwierząt nie stwierdza się chorób ogólnoustrojowych. Niemniej jednak nawet zdrowi pacjenci geriatryczni mają zmniejszoną funkcjonalną zdolność do reagowania na stres, co nie jest widoczne aż do momentu znieczulenia i zabiegu. Aby uniknąć niespodziewanych niepowodzeń, należy podejść do znieczulenia wszystkich pacjentów geriatrycznych ze szczególnym uwzględnieniem ich zmienionych reakcji fizjologicznych na leki oraz stres.

Fizjologia

Układ krwionośny

Pacjenci w podeszłym wieku mają zmniejszoną rezerwę sercowo-naczyniową i osłabione mechanizmy kompensacyjne w porównaniu ze zwierzętami w sile wieku. U zwierząt w średnim wieku niedociśnienie wyzwala odruch baroreceptorowy, który zwiększa częstość pracy serca i kurczliwość, podczas gdy u zwierząt geriatrycznych odruch ten jest zmniejszony.^2,3 Pacjenci ci są bardziej zależni od odpowiedniej objętości osocza w celu utrzymania prawidłowego ciśnienia krwi, ale wydalanie wolnej wody przez nerki jest mniej wydajne, a zwierzęta w podeszłym wieku są bardziej podatne na zastoinową niewydolność serca i obrzęk płuc. Pacjenci geriatryczni w normalnych warunkach mają niższe ciśnienie krwi, co skutkuje wyższą częstością pracy serca w spoczynku i dłuższym czasem krążenia.^2,4,5 To drugie powoduje opóźniony początek działania leków iniekcyjnych, co może prowadzić do przedwczesnego powtórnego ich podania i nadmiernej dawki. Wraz ze starzeniem się układu przewodzącego serca staje się on bardziej podatny na arytmie, zwłaszcza gdy starzejący się układ sercowo-płucny nie zaspokaja zwiększonego zapotrzebowania mięśnia sercowego na tlen, związanego z bólem i stresem.

Układ oddechowy

Starzejące się płuca mają zmniejszoną funkcjonalną pojemność resztkową – objętość rezerwową dostępną do wymiany gazowej podczas bezdechu – a tym samym szybciej rozwija się hipoksemia. Zmniejszona elastyczność ściany klatki piersiowej oznacza zwiększoną pracę oddechową, podczas gdy starzejące się mięśnie szybciej się męczą. Zmiany te zwiększają ryzyko hipowentylacji podczas znieczulenia. Hiperkapnia powoduje kwasicę i zmniejszoną kurczliwość serca, co niekorzystnie wpływa na ciśnienie krwi. Czasami u pacjenta występuje współczulna reakcja na hiperkapnię, ale może to być również szkodliwe, ponieważ częstoskurcz zwiększa zapotrzebowanie mięśnia sercowego na tlen, a skurcz naczyń zmniejsza przepływ krwi przez nerki i wątrobę.