Łączenie kilku leków może pomóc zwierzęciu słabo reagującemu na leczenie przeciwdrgawkowe.

Wszyscy spotkaliśmy się z takimi pacjentami. Tymi, którym naprawdę chcemy pomóc, ale nie udaje się skutecznie zwalczyć u nich drgawek, mimo zastosowania wszystkich dostępnych sposobów leczenia (i co tak właściwie oznacza „skuteczne zwalczanie drgawek”?). Takie sytuacje mogą spowodować frustrację lub zniechęcenie właścicieli, a u lekarzy weterynarii wywołać poczucie bezsilności.

W tym artykule zawarto kilka rad, które mogą pomóc w leczeniu trudnych przypadków. Informacje te mogą przydać się również u pacjentów wykazujących klasyczne objawy. Celem artykułu nie jest natomiast przedstawienie diagnostyki, dawek wysycających stosowanych na początku leczenia ani schematów postępowania w nagłych przypadkach.

Często stosowane leki

Zacznijmy od początku. Najczęściej stosowanymi lekami przeciwdrgawkowymi są: fenobarbital, bromek potasu, lewetyracetam, zonisamid oraz pregabalina. W ostatnim czasie w niektórych rejonach dostępny jest również olej konopny (CBD). Wiele z tych leków (poza bromkiem potasu) jest bezpiecznych zarówno dla kotów, jak i dla psów. Tabela 1 przedstawia dawkowanie tych leków, ich okres półtrwania oraz czas do osiągnięcia stężenia terapeutycznego.

W medycynie człowieka używa się często także innych leków przeciwdrgawkowych. U psów ich przydatność jest jednak niewielka ze względu na krótki czas półtrwania oraz konieczność częstego podawania – na przykład co 3-4 godziny w niektórych przypadkach (patrz ramka „Leki przeciwdrgawkowe o krótkim okresie półtrwania u psów, które nie są w praktyce stosowane u tego gatunku”). Leki te nie będą tu omawiane. Trzeba pamiętać, że lamotrygina ulega rozkładowi do metabolitów, które u psów mają toksyczny wpływ na serce, dlatego nie powinna być stosowana u tych pacjentów.

Wybór leku pierwszego rzutu

W 2016 roku zostały opublikowane wytyczne American College of Veterinary Internal Medicine oparte na dostępnych badaniach naukowych, dotyczące możliwości leczenia przeciwdrgawkowego z użyciem różnych leków.¹ Neurolodzy często korzystają z nich w celu wyboru właściwego leku przeciwdrgawkowego. W warunkach klinicznych podejście do leczenia pacjentów jest jednak bardzo zróżnicowane, szczególnie przy wyborze preparatów do terapii wielolekowej. Nadal jednak najczęściej wybieranymi lekami pierwszego rzutu są: fenobarbital, bromek potasu, lewetyracetam i zonisamid.

Ogólnie mówiąc, najlepiej wybrać taki lek przeciwdrgawkowy, dla którego czas osiągnięcia stabilnego stężenia we krwi jest krótszy niż częstotliwość występowania drgawek u pacjenta. Innym rozwiązaniem jest zalecenie takiej dawki wysycającej, przy k...