W przeciwieństwie do płatów skóry, które mają połączenie naczyniowe z ciałem, wolne przeszczepy są fragmentami skóry, które zostały całkowicie usunięte z jednego obszaru na ciele pacjenta i wykorzystane do pokrycia oddalonego ubytku skóry pełnej grubości.^1-3

Przeszczepy skóry są zwykle rozważane przy rekonstrukcji większych ubytków, kiedy istnieje niewiele innych możliwości naprawy lub gdy inne rozwiązania w ogóle nie są możliwe (patrz „Metody rekonstrukcji ran bez przeszczepów”). Z taką sytuacją mamy do czynienia w przypadku ran, przy których nie ma dostępnej sąsiadującej skóry, co nie pozwala na pierwotne zamknięcie rany, zastosowanie technik zmniejszających napięcie czy zwykłą rekonstrukcję miejscową za pomocą płata skóry. Dla przykładu, przeszczepy skóry o unaczynieniu osiowym rzadko są w stanie pokryć ubytki na dalszych odcinkach kończyn, szczególnie piersiowych. Z tego względu wolne przeszczepy skóry są często wybierane do zamknięcia większych ran na obwodowych częściach kończyn.

Proces gojenia się przeszczepów skóry

Początkowo, w momencie przenoszenia do łożyska rany, wolne przeszczepy skóry nie mają unaczynienia. Te niedokrwione fragmenty skóry muszą przeżyć pierwsze 36-48 godzin po przeszczepieniu dzięki wchłanianiu wolnych płynów tkankowych (głównie osocza) z łożyska rany poprzez transport kapilarny, podobnie do gąbki. Podczas tego okresu wchłaniania plazmatycznego przeszczep wydaje się nieco siny, dopóki naczynia włosowate z łożyska rany nie połączą się i nie wrosną w odsłonięte naczynia na głębokiej powierzchni przeszczepu, aby przywrócić krążenie w procesie zwanym anastomozą.

W ciągu następnych kilku dni, kiedy naczynia włosowate wrastają i ulegają przebudowie, kolor powierzchni przeszczepu zaczyna zmieniać się z lekko fioletowego na bardziej różowy. W tym samym czasie fibroblasty ulegają proliferacji i zaczynają aktywnie migrować z łożyska rany poprzez względnie słabą warstwę fibrynową – „rusztowanie” – w kierunku przeszczepu. W końcu produkują one most kolagenowy pomiędzy dwiema powierzchniami, na stałe utrzymując przeszczep na miejscu. Jeżeli proces ten jest skuteczny, określany jest jako przyjęcie się przeszczepu.

Czynniki wpływające na powodzenie lub niepowodzenie przeszczepu

Zapewnienie idealnych warunków w łożysku rany oraz rygorystyczne przestrzeganie zmian opatrunków i zasad opieki pooperacyjnej są tak samo ważne dla powodzenia przeszczepu jak zastosowana technika jego wykonania. Z tego powodu priorytetem chirurga jest dokładne rozważenie, czy i kiedy łożysko rany nadaje się do przeszczepu (patrz ramka „Cechy idealnego łożyska pod przeszczep”).