Ropomacicze i niedrożność cewki moczowej są stanami zagrażającymi życiu, których leczenie może być dość kosztowne. Nowe badania pokazują, że u pacjentów leczonych chirurgicznie w ośrodkach podstawowej opieki weterynaryjnej rokowanie jest dobre.
Ponieważ do medycyny weterynaryjnej wkraczają nowe leki i zaawansowane techniki, poziom opieki, jaką można oferować zwierzętom, ogromnie się podniósł. Wzrosły jednak także związane z tym koszty. Ze względu na to, że ograniczenia finansowe są najczęstszą przeszkodą w dostępie do opieki weterynaryjnej dla właścicieli zwierząt domowych,1 większość lekarzy weterynarii stosuje zróżnicowany zakres postępowania. Jest to „kontinuum akceptowalnej opieki, która uwzględnia rozwiązania stosowane w medycynie weterynaryjnej opartej na dowodach, a jednocześnie bierze pod uwagę oczekiwania klientów i ograniczenia finansowe”.2 Istnieją jednak pewne bariery w takim podejściu do opieki nad pacjentami. Mogą obejmować problemy komunikacyjne, obawy przed brakiem akceptacji ze strony kolegów po fachu lub słabymi wynikami oraz brak dowodów na skuteczność alternatywnych planów leczenia.
W ramach dążenia do poprawy dostępu do opieki weterynaryjnej niektóre grupy pracują nad uzyskaniem dowodów naukowych, które wspierałyby plany leczenia często występujących chorób, niebędące obecnie złotym standardem. Podczas zjazdu AVMA 2022 w Filadelfii dr Margaret Slater, wiceprezes ds. badań w ASPCA, przedstawiła wyniki kilku badań dotyczących skuteczności zabiegów uretrostomii kroczowej i owariohisterektomii wykonywanej przy ropomaciczu, które zostały przeprowadzone w gabinetach weterynaryjnych podstawowej opieki zdrowotnej.
„Powodem, dla którego skupiliśmy się na tych problemach, jest pragnienie zwiększenia dostępu do opieki weterynaryjnej” – powiedziała dr Slater. – „Naszym celem jest pomóc większej liczbie zwierząt żyć w dobrym zdrowiu przez dłuższy czas”.
Operacja uretrostomii kroczowej u kotów
Jak powiedziała dr Slater, niedrożność cewki moczowej u kotów jest „śmiertelną chorobą, którą możemy zaleczyć”. Od czasu opracowania terapeutycznych diet przeznaczonych dla zwierząt z chorobami układu moczowego uretrostomia kroczowa jest uważana za zabieg ratujący życie kotów, które wielokrotnie doświadczają niedrożności cewki moczowej. Operacja nie leczy podstawowej choroby układu moczowego, ale minimalizuje ryzyko nawracających niedrożności cewki moczowej, które są bolesne, zagrażające życiu i kosztowne w leczeniu. Złoty standard postępowania medycznego w przypadku niedrożności cewki moczowej obejmuje umieszczenie cewnika moczowego, wielodniową hospitalizację z płynoterapią oraz długoterminową dietę, co może kosztować setki albo tysiące dolarów. Dr Slater zauważyła: „przeprowadzenie zabiegu może nie być dużo bardziej kosztowne”.
Retrospektywnym badaniem objęto 74 koty, u których między wrześniem 2015 r. a lipcem 2017 r. wykonano operację uretrostomii kroczowej w niespecjalistycznym szpitalu ASPCA. Prześledzono historię medyczną przed operacją, wyniki pooperacyjne i jakość życia zwierząt.3 Według dr Slater najczęstszym powodem, dla którego właściciele kotów wybrali zabieg chirurgiczny, było nieudane leczenie zachowawcze, ale wielu brało pod uwagę również koszt długotrwałego leczenia.
Ogólnie właściciele zgłaszali, że jakość życia ich podopiecznych po operacji uretrostomii kroczowej była dobra. Wszyscy uważali, że była ona co najmniej tak dobra jak przed zabiegiem, a 48% właścicieli uważało, że po operacji samopoczucie zwierząt było lepsze. Wszyscy opiekunowie ocenili jakość życia kotów na co najmniej 7 w skali od 1 do 10, przy czym 75% wybrało ocenę 10.
„Skoro jakość życia zwierząt jest dobra, a u kotów nie nawracają epizody niedrożności cewki moczowej, powinniśmy wcześniej proponować operację” – powiedziała dr Slater. Zwłaszcza w przypadku tych właścicieli, których nie stać na wielokrotne zabiegi udrażniania cewki moczowej i hospitalizację, rozważenie wcześniejszej operacji zamiast tradycyjnego oczekiwania na trzeci nawrót niedrożności cewki moczowej może uratować życie kota. Dr Slater zauważyła, że zabieg uretrostomii kroczowej nie jest pozbawiony ryzyka i wymaga dobrych umiejętności chirurgicznych. Można jednak z powodzeniem przeprowadzić go w podstawowej praktyce weterynaryjnej, co zmniejszy związane z tym koszty.
Ropomacicze u psów i kotów
Ropomacicze jest częstym stanem nagłym występującym u starszych niewysterylizowanych samic psów i kotów. Złoty standard postępowania w przypadku tej choroby obejmuje pełną diagnostykę przedoperacyjną, w nagłych wypadkach przeprowadzenie zabiegu tego samego dnia i hospitalizację w celu opieki pooperacyjnej. Dla niektórych właścicieli takie podejście jest finansowo nie do udźwignięcia. Podejmują oni wtedy decyzję o opóźnieniu leczenia i wdrożeniu postępowania wiążącego się z niższymi kosztami lub rozważają eutanazję. „Ropomacicze to uleczalna choroba, z powodu której zwierzęta domowe są niestety poddawane eutanazji” – powiedziała dr Slater. ASPCA opublikowała wiele badań dotyczących wyników zabiegu owariohisterektomii przy ropomaciczu zarówno u psów, jak i u kotów, wykonywanych w placówkach niespecjalistycznych.4-7
W retrospektywnym badaniu oceniono 133 zabiegi wykonane u psów, porównując wyniki między szpitalem referencyjnym a ambulatoryjną lecznicą pierwszego kontaktu.4 Osiemdziesiąt trzy psy przeszły operację w specjalistycznym ośrodku, a 50 w lecznicy pierwszego kontaktu. Charakterystyka pacjentów, w tym ich wielkość, wiek i objawy kliniczne, nie różniła się istotnie między obiema populacjami. Ogólnie 97% zwierząt przeżyło do wypisu, a 94% pozostało przy życiu tydzień po operacji. Miejsce przeprowadzenia zabiegu nie miało wpływu na przeżycie. U psów, które pojawiały się w lecznicy pierwszego kontaktu, często okres między zachorowaniem a operacją był dłuższy (do 14 dni), a zabieg był przeprowadzony przez studentów lub stażystów. Czynniki te nie miały wpływu na przeżycie do wypisu.
Podobny wskaźnik przeżycia, wynoszący 97%, stwierdzono w retrospektywnym badaniu 405 psów leczonych za pomocą owariohisterektomii w szpitalu ASPCA między styczniem 2017 r. a lutym 2019 r.5 W tych przypadkach pacjenci mogli być hospitalizowani pooperacyjnie, ale wystąpiły pewne opóźnienia we wdrażaniu leczenia, ponieważ 57% pacjentów było wcześniej badanych przez innego lekarza weterynarii i kierowanych do szpitala ASPCA, prawdopodobnie ze względu na koszty zabiegu. Chociaż dane dotyczące kotów są bardziej ograniczone, spośród 134 kotów poddanych w szpitalu ASPCA operacji owariohisterektomii z powodu ropomacicza wszystkie przeżyły do dnia wypisu.6
Wyniki tych badań potwierdzają, że chociaż powinno się przeprowadzić operację tak szybko, jak to możliwe, u psów, u których leczenie chirurgiczne wdrożono z opóźnieniem, również stwierdza się bardzo dobre wyniki.4,5 Przeprowadzenie zabiegu w niespecjalistycznej lecznicy także wiąże się z dobrymi wynikami zarówno u psów, jak i u kotów.4-6
W miarę poszerzania się informacji zawartych w literaturze światowej, która dostarcza dowodów przemawiających za stosowaniem zróżnicowanego zakresu opieki, lekarze weterynarii mogą czuć się bardziej komfortowo, realizując alternatywne plany leczenia w warunkach praktyki ogólnej. Pacjenci poddawani zabiegom owariohisterektomii z powodu ropomacicza oraz uretrostomii kroczowej w placówkach podstawowej opieki weterynaryjnej z sukcesem kończą terapię. W przypadku kotów z powtarzającymi się przypadkami niedrożności cewki moczowej można wcześniej rozważyć zabieg uretrostomii kroczowej, zwłaszcza jeśli właściciele mają ograniczone środki finansowe na dalszą hospitalizację. W przypadku psów i kotów, u których rozpoznano ropomacicze, mimo krótkich opóźnień w leczeniu chirurgicznym i/lub opiece ambulatoryjnej rezultaty nadal mogą być dobre.
dvm360.com • August 2022
Kate Boatright, VMD
Pensylwania
