Badanie holterowskie to narzędzie diagnostyczne służące ocenie aktywności elektrycznej serca w długim czasie, opracowane w 1957 roku przez dr. Normana J. Holtera.¹ Od tamtego czasu powstało wiele systemów i programów do wykonywania tego badania, które obecnie dają możliwość precyzyjnego wykrywania zaburzeń rytmu serca i automatycznego obliczania takich parametrów jak częstotliwość pracy serca oraz liczba prawidłowych i nieprawidłowych zespołów komorowych, a nawet analizowania zmienności rytmu pracy serca. W medycynie weterynaryjnej pierwsze doniesienia o zastosowaniu analizy holterowskiej u psów pojawiły się pod koniec lat siedemdziesiątych i na początku osiemdziesiątych XX wieku.^2,3 Obecnie wiele ośrodków zajmujących się kardiologią weterynaryjną oferuje usługę badania holterowskiego u zwierząt towarzyszących, w szczególności psów.

Wyposażenie

Pierwsze aparaty do badania holterowskiego były wielkości walizki i zapisywały dane na taśmie za pośrednictwem elektrod umieszczonych na klatce piersiowej pacjenta. Elektrody te tworzyły dziesięć odprowadzeń, w tym sześć przedsercowych.¹ Obecnie większość aparatów holterowskich wykorzystuje jedno do trzech odprowadzeń za pośrednictwem układu ortogonalnych elektrod dwubiegunowych zawierającego trzy, pięć lub siedem elektrod rozmieszczanych na ścianie klatki piersiowej.⁴ Postęp technologiczny z czasem doprowadził do zmniejszenia rozmiarów współczesnych aparatów holterowskich wyposażonych w jedną lub trzy elektrody do wielkości porównywalnej czasami z kluczykami samochodowymi. Są one też wyposażone w wytrzymałą baterię (ryc. 1a). Takie nowoczesne urządzenia rejestrują zapis w formie elektronicznej i przesyłają dane do specjalnego programu komputerowego umożliwiającego wyświetlenie i dokładną analizę zapisu. Standardowy czas zapisu badania holterowskiego w medycynie weterynaryjnej wynosi 24 godziny, pomimo że niektóre urządzenia określonego typu z odpowiednią baterią i liczbą odprowadzeń są zdolne do rejestrowania dłuższego zapisu. Niektóre aparaty dają też możliwość oznaczenia epizodu objawowego w czasie jego wystąpienia (na przykład podczas epizodu omdlenia można nacisnąć guzik na urządzeniu, co powoduje dodanie znacznika na zapisie z badania), w medycynie weterynaryjnej preferuje się jednak korzystanie z dzienniczka aktywności prowadzonego przez właściciela.

Sygnał elektryczny aktywności serca można zapisać za pośrednictwem różnego rodzaju samoprzylepnych elektrod przyklejanych do skóry zwierzęcia. Należy jednak dokładnie ogolić i oczyścić skórę pacjenta, aby elektrody mocno przylegały do ciała. Co wi...