Niewiele objawów klinicznych wywołuje u lekarzy weterynarii taki niepokój jak drżenia u psa lub kota. Tego typu przypadki nie są często spotykane, a brak opracowanego schematu działania pomocnego w identyfikacji przyczyny tych mimowolnych ruchów może powodować uczucie niepewności i dezorientacji. Właściciele takich zwierząt są zrozpaczeni, przestraszeni i mocno wczuwają się w stan swojego pupila. W tym artykule omawiamy, jak zdefiniować te ruchy i zidentyfikować ich podstawową przyczynę oraz wskazujemy najlepsze metody leczenia.

Czym są drżenia?

Spróbujmy znaleźć odpowiedź na to pytanie za pomocą prezentacji na swoim własnym ciele. Wyciągnij ramię prosto przed siebie i zegnij łokieć pod kątem 45°. No – zrób to! Teraz, gdy utrzymujesz kąt zgięcia łokcia, twoje bicepsy i tricepsy pozostają w idealnym, synchronicznym napięciu. Napięcie mięśniowe jest utrzymywane dzięki skomplikowanemu neuroanatomicznemu mechanizmowi sprzężenia zwrotnego. Rozciąganie mięśni i stawów wywołuje impuls czuciowy, który przebiega przez odpowiedni nerw (w tym przypadku nerw mięśniowo-skórny i promieniowy) do rdzenia kręgowego w odcinku szyjnym.¹ W obrębie rdzenia kręgowego sygnały te przejmują liczne interneurony, które łączą je w lokalnym segmencie rdzeniowym. Co istotne, sygnały te nie dotarły jeszcze nawet do mózgu. Pozostają lokalną reakcją bez świadomej percepcji lub kontroli. Interneurony zbierają wszystkie sygnały czuciowe i komunikują się z neuronami ruchowymi, które przekazują sygnały do mięśni, określając stopień ich skurczu potrzebny do utrzymania pozycji.²

Teraz lekko zegnij łokieć i utrzymaj go w tej pozycji. Jak to zrobiłeś? Twój mózg „podjął decyzję” i wysłał sygnał zstępujący z kory ruchowej przez drogę korowo-rdzeniową do segmentu rdzenia, w którym mieszczą się odpowiednie interneurony i motoneurony. Skutkiem tego twój biceps lekko się skurczył, a triceps rozluźnił – znów z pełną precyzją i w doskonałej synchronizacji. Czyż układ nerwowy nie jest wspaniały, skoro potrafi dokonywać tylu drobnych, modulacyjnych zmian w długości wielu mięśni, aby utrzymać pozycję? Dotyczy to zarówno dużych mięśni, takich jak bicepsy czy mięśnie czworogłowe uda, jak i delikatnych mięśni oka i ust.³

Co by się stało, gdyby ten system antagonistycznych mięśni działał nieprawidłowo, a rządzące nim mechanizmy były źle skalibrowane? Mogłoby dojść do tego, że twój biceps by się skurczył, ale triceps nie rozluźniłby się w odpowiedni sposób, więc bic...

Tym właśnie jest drżenie – to mimowolny, rytmiczny ruch oscylacyjny wynikający z braku równowagi między antagonistycznymi mięśniami.4 W pewnym sensie, biorąc pod uwagę złożoność utrzymywania napięcia mięśniowego, zaskakujące jest, że takie mimowol...