Chlor (Cl^–) jest najobficiej występującym anionem płynu pozakomórkowego, a jego stężenie w surowicy jest ściśle powiązane ze stężeniem sodu. Procesy zwiększające stężenie sodu powinny prowadzić do przemieszczenia chloru w tym samym kierunku. Rozbieżność między stężeniami sodu i chloru ma zatem znaczenie diagnostyczne i terapeutyczne.^1-3

Pierwotne zaburzenia w stężeniu chloru stwierdza się poprzez obliczenie jego skorygowanego stężenia:

Skorygowane Cl = prawidłowe Na/Na pacjenta × Cl pacjenta

Prawidłowe Na – środek zakresu referencyjnego

Jeżeli wynik mieści się w zakresie referencyjnym, u pacjenta stwierdza się utratę wolnej wody z organizmu i nie ma potrzeby podejmowania działań związanych ze stężeniem chloru w surowicy.

U zdrowych zwierząt stężenie chloru w surowicy jest regulowane przede wszystkim przez nerki. Chlor jest swobodnie filtrowany w kłębuszku nerkowym, a około 60% jest wchłaniane wzdłuż kanalika bliższego.⁴ Dodatkowo chlor jest odzyskiwany w pętli Henlego i kanaliku dalszym. Chlor może być jednak zarówno wydzielany, jak i ponownie wchłaniany w kanaliku zbiorczym, a wynik tego procesu zależy od stężenia aldosteronu w surowicy oraz szybkości wychwytu sodu i/lub wydzielania wodorowęglanów (HCO₃^–).

Skorygowana hiperchloremia jest najczęściej wynikiem zmian w równowadze kwasowo-zasadowej lub nadmiernej podaży chlorków.^1,2,5 Rozpoznanie hiperchloremii często wymaga jednoczesnej analizy gazometrii krwi lub przynajmniej oznaczenia całkowitego dwutlenku węgla (TCO₂) u pacjenta. Pomiar ten określa przybliżone stężenie wodorowęglanów (tj. HCO₃) z dokładnością do 1-2 mEq/l i może być używany do identyfikacji zaburzeń równowagi kwasowo-zasadowej. TCO₂ poniżej normy występuje jednak zarówno u pacjentów z kwasicą metaboliczną, jak i wyrównaną zasadowicą oddechową.

Przyczyny hiperchloremii

Pozorna

Pseudohiperchloremia spodziewana jest u pacjentów otrzymujących sole innych halogenków (takich jak sole bromu, jodu, fluoru), ponieważ zakłócają one oznaczanie stężenia chloru. Zgłaszana hiperchloremia jest zwykle umiarkowana, choć w przypadku zatrucia bromkiem potasu obserwowane są wysokie wartości.⁶ Lipemia może fałszywie podwyższyć stężenie chloru, jeżeli stosowane są metody inne niż selektywne dla jonów.¹

Podawanie chlorków

Wszystkie płyny zastępcze zawierają znaczne ilości chloru, najwyższą jego zawartość, wynoszącą 154 mmol/l, ma jednak roztwór chlorku sodu (NaCl) o stężeniu 0,9%. Szybkie podanie dużych objętości 0,9% NaCl może gwałtownie podnieść stężenie chloru w...