19/05/2025
Zaleca się kontakt telefoniczny z najbliższym ośrodkiem wykonującym pozaustrojowe usunięcie toksyny przed odesłaniem pacjenta, aby upewnić się, że pacjent kwalifikuje się do przeprowadzenia zabiegu, i określić metodę, która powinna zostać zastosowana. Jeżeli nie masz pewności, czy odesłanie pacjenta jest zasadne, skontaktuj się z najbliższym ośrodkiem w celu omówienia danego przypadku.
Ryc. 3. Pacjent poddany hemoperfuzji po spożyciu dużej ilości meloksykamu. Cewnik do dializ o podwójnym świetle w prawej żyle jarzmowej zewnętrznej, połączony z urządzeniem do hemoperfuzji AimaLojic.
Pozaustrojowe usuwanie toksyn jest dostępne w medycynie weterynaryjnej małych zwierząt od lat siedemdziesiątych XX wieku i w tej dziedzinie nastąpił znaczny postęp. Chociaż w przypadku zalecanego zgodnie ze wskazaniami leczenia z wykorzystaniem hemoperfuzji ryzyko jest minimalne, należy rozważyć indywidualne korzyści i zagrożenia dla danego pacjenta. Zagrożenia związane z zastosowaniem metody hemoperfuzji obejmują:5
U pacjentów, u których stwierdzono silne i zagrażające życiu zatrucia, największym ryzykiem jest rozwój zaburzeń czynności narządów lub śmierć, jeżeli nie zostanie przeprowadzone pozaustrojowe usuwanie toksyn. W związku z tym w większości przypadków korzyści znacznie przewyższają ryzyko. W zależności od tego, jak szybko pacjent zostanie skierowany na zabieg, istnieje zmienne ryzyko wystąpienia toksyczności pomimo jego zastosowania. Im szybciej pacjent zostanie skierowany na pozaustrojowe usunięcie toksyn, tym lepiej.
Przed rozpoczęciem leczenia metodą hemoperfuzji należy zastosować tradycyjne metody usuwania toksyn z organizmu (na przykład prowokowanie wymiotów, podanie węgla aktywowanego) i przeprowadzić diagnostykę podstawową (na przykład oznaczyć wyjściowe wartości parametrów nerkowych w przypadku spożycia NLPZ), stosownie do potrzeb pacjenta. W przypadku skierowania pacjenta na leczenie metodą pozaustrojowego usuwania toksyn nie należy wykorzystywać żył szyjnych do pobierania krwi, ponieważ naczynia te są potrzebne do umieszczenia cewnika do dializy.
Jeżeli hemoperfuzja jest brana pod uwagę jako potencjalna metoda leczenia pacjenta, trzeba wcześniej skontaktować się z ośrodkiem wykonującym pozaustrojowe usuwanie toksyn. W przypadku zatrucia szybkie skierowanie jest niezbędne dla uzyskania pomyślnego wyniku leczenia, ponieważ czas, w którym hemoperfuzja może pomóc w usunięciu toksyny przy ostrym zatruciu, jest ograniczony. Po zebraniu danych z wywiadu dotyczących spożytej toksyny (rodzaj toksyny, maksymalna potencjalna spożyta dawka, czas spożycia, możliwe spożycie innych toksyn, choroby współistniejące u pacjenta itp.), ocenie stanu klinicznego pacjenta i zastosowaniu tradycyjnych technik oczyszczania organizmu z toksyn (na przykład podanie węgla aktywowanego) zaleca się niezwłoczne skontaktowanie się z najbliższym ośrodkiem przeprowadzającym terapię pozaustrojową w celu omówienia zasadności skierowania pacjenta na leczenie.
Hemoperfuzja jest innowacyjną metodą oczyszczania krwi, która pomaga usuwać toksyny z krwiobiegu zwierząt, szczególnie gdy doszło do ostrego zatrucia. Metoda ta zmniejsza ryzyko uszkodzenia narządów i skraca czas pobytu zwierząt w szpitalu.
dvm360 • January/February 2025, p. 22
Amanda Spillane, MS, BVSc (Hons), DACVECC
