Artykuł wiodący
Monitorowanie stanu klinicznego pacjentów przyjmujących chemioterapię w lecznicy weterynaryjnej pierwszego kontaktu
Joanne Intile, Alexandra Gareau
Wiele zwierząt towarzyszących otrzymujących chemioterapię jest leczonych przez certyfikowanych onkologów weterynaryjnych. Lekarze weterynarii pierwszego kontaktu zwykle przeprowadzają u tych pacjentów badania diagnostyczne w ramach zastosowanego schematu leczniczego, w tygodniach wolnych od przyjmowania cytostatyków. Ci lekarze mogą zostać poproszeni o przepisanie antybiotyków lub leków wspomagających, mających na celu złagodzenie niepożądanych skutków leczenia nowotworu. Mogą oni także, poprzez rutynowe badanie kliniczne i obrazowe, monitorować stan pacjentów pod kątem nawrotów albo progresji choroby.
Lekarz weterynarii pierwszego kontaktu odgrywa więc kluczową rolę w opiece nad pacjentem onkologicznym. Sposób monitorowania pacjenta z nowotworem zależy od rozpoznania, planu terapeutycznego oraz odległości, jaka dzieli klienta od onkologa weterynaryjnego. W artykule przedstawiono powody, dla których zaleca się okresową diagnostykę i monitorowanie zwierząt towarzyszących otrzymujących chemioterapię.
Pacjenci onkologiczni otrzymujący chemioterapię wymagają przeprowadzania częstych badań diagnostycznych, aby zapewnić ciągłość reakcji na leczenie i tolerancję na przyjmowane leki. Rutynowe badania kontrolne pozwalają na szybkie rozpoznanie progresji choroby lub jej nawrotu po zakończeniu schematu leczniczego. A to z kolei, w przypadku wielu typów nowotworów, koreluje z lepszymi wynikami leczenia.1,2 U większości psów i kotów z nowotworami układu krwiotwórczego, które uzyskają remisję, dochodzi do nawrotu. Podobnie miejscowe lub ogólnoustrojowe leczenie nie doprowadzi do wyleczenia większości pacjentów z guzami litymi o wysokim stopniu złośliwości histologicznej. Chociaż przez pewien czas mogą oni pozostać wolni od choroby, należy spodziewać się progresji guza. Dlatego też u zwierząt z nowotworem niezbędne jest kontynuowanie opieki po zakończeniu chemioterapii.
Podstawowe badania w monitorowaniu stanu pacjentów otrzymujących chemioterapię
Leki cytostatyczne stosowane w chemioterapii zaburzają wzrost i podziały komórek.3 Zarówno zdrowe tkanki, jak i utkanie nowotworowe zawierają komórki dzielące się oraz pozostające w fazie spoczynku. Obie te populacje komórek są podatne na uszkodzenia spowodowane chemioterapeutykami. Najbardziej wrażliwe na uszkodzenie są tkanki o wyższym wskaźniku odnowy komórek, co przejawia się najczęściej w postaci objawów klinicznych związanych z zahamowaniem czynności szpiku kostnego (mielosupresją) i niepożądanymi objawami ze strony układu pokarmowego.3

