Małe zwierzęta
Hiperaldosteronizm pierwotny u kota z nadciśnieniem tętniczym – opis przypadku
Dr n. wet. Magdalena Ostrzeszewicz1
Jakub Dubla2
Rozpoznanie przyczyny pierwotnej stanowi jedno z głównych wyzwań u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym. Jak się okazuje w świetle najnowszych doniesień, jedną z częstszych przyczyn nadciśnienia tętniczego jest podłoże endokrynologiczne w postaci hiperaldosteronizmu pierwotnego (primary hyperaldosteronism, PA), określanego również jako zespół Conna–Lityńskiego.
Summary
Primary hyperaldosteronism in a cat with arterial hypertension – a case report
Primary hyperaldosteronism (PHA, Conn’s disease) was first described in humans in 1955. In cats, this disease was discovered in 1983. It is diagnosed quite rarely, but in humans it is the most important cause of endocrine hypertension. The literature contains only a few reports about PHA in cats as a sole pathology, combined with other endocrinopathies or in association with neoplasms. In this article we describe a case of primary hyperaldosteronism in a cat caused by an adrenal gland tumor.
Key words: hyperaldosteronism, Conn’s disease
Warto podkreślić, że według niektórych autorów nazwa „zespół Conna–Lityńskiego” obejmuje tylko jedną z przyczyn PA, tj. sytuację, kiedy za nadmiar produkcji aldosteronu odpowiada proces nowotworowy warstwy kłębkowatej kory nadnerczy, wyłączając z tego zespołu inne przyczyny PA, takie jak mikro- lub makroguzkowa hiperplazja komórek warstwy kłębkowatej, genetycznie uwarunkowane zaburzenia steroidogenezy, rak kory nadnerczy produkujący aldosteron oraz pozanadnerczowa produkcja aldosteronu. Obecnie dominuje jednak pogląd, zgodnie z którym określenie „zespół Conna–Lityńskiego” jest synonimem PA.
U ludzi pierwszy przypadek zespołu Conna–Lityńskiego został opisany w 1955 roku przez Jerome’a W. Conna. Zapomina się jednak często o polskim autorze pierwszego opisu PA – interniście Michale Lityńskim, który dwa lata przed Connem opisał dwa przypadki nadciśnienia tętniczego wywołanego przez guzy kory nadnerczy.
U kotów pierwszy przypadek opisano w 1983 roku (Eger i wsp., 1983). Od tego czasu wydano około 40 publikacji na temat kotów cierpiących na tę chorobę. U ludzi z nadciśnieniem tętniczym prewalencja zespołu Conna–Lityńskiego kształtuje się na poziomie od 5 do 13%. U kotów uznawano dotychczas PA za bardzo rzadką chorobę, wynikało to jednak po części z sytuacji niewykonywania badania ciśnienia krwi jako rutynowego postępowania diagnostycznego oraz z dużych trudności z oznaczaniem stężenia aldosteronu. Należy więc oczekiwać, że wraz z postępem medycyny weterynaryjnej częstotliwość rozpoznawania tej choroby w najbliższych latach znacznie wzrośnie.