Elektroencefalografia w diagnostyce napadów padaczkowych u psów

Techniki stymulacji pacjenta

Metody te używane są do uwydatnienia nieprawidłowości w EEG. Do rutynowych technik aktywacyjnych należą: stymulacja świetlna, hiperwentylacja oraz sen i uniemożliwienie snu. To ostatnie jest stosowane tylko sporadycznie.

Fotostymulacja polega na zastosowaniu błysków świetlnych za pomocą lampy stroboskopowej umieszczonej w bliskiej odległości oczu badanego. Stymulacja różną częstotliwością światła pozwala wyzwolić wyładowania padaczkowe – iglice, zespoły iglica–fala wolna, fala ostra–fala wolna. Fotostymulacja powoduje uogólnione zespoły iglica–fala wolna w padaczkach idiopatycznych (9). U pacjentów z nasilonymi epizodami drgawek możliwe jest wyzwolenie napadu padaczkowego w ten sposób. U zdrowego zwierzęcia światło stymuluje wzrost aktywności elektrycznej mózgu, jest on jednak wyraźnie słabszy. Fotostymulacja jest bezpieczna, ale u ludzi może wywoływać migreny (7). Hiperwentylacja często aktywuje ukryte lub niewielkie nieprawidłowości, zwłaszcza wyładowania iglica–fala. Nie powinna być stosowana u pacjentów z zaburzeniami układu sercowo-naczyniowego, problemami oddechowymi oraz podczas ciąży. Sen jest najbardziej fizjologiczną metodą aktywacji zapisu EEG i jednocześnie silnym aktywatorem wyładowań padaczkowych. Badanie we śnie jest metodą z wyboru przy podejrzeniu padaczki, gdy zapis spoczynkowy nie wykazuje zmian. Największą wartość ma uzyskanie zapisu czuwania, senności, zasypiania i snu lekkiego, gdyż większość nieprawidłowości występuje w czasie zasypiania i płytkiego snu (9).

Leczenie padaczki u psów

Schemat leczenia powinien zostać dobrany indywidualnie dla każdego psa i należy w nim wziąć pod uwagę jakość życia pacjenta i jego właściciela. Celem terapii jest ograniczenie częstotliwości napadów, ich nasilenia i czasu trwania. Dodatkowo skutki uboczne leków powinny być jak najmniejsze, gdyż leki zazwyczaj podawane są do końca życia zwierzęcia (3).

Początkowo zaczynamy monoterapię przy zastosowaniu preparatów zarejestrowanych dla psów. W Polsce są trzy takie leki – fenobarbital, bromek potasu oraz imepitoina.

Imepitoina jest pierwszym na rynku przeciwpadaczkowym lekiem zarejestrowanym dla psów z padaczką idiopatyczną. Dawka początkowa wynosi 20 mg/kg m.c. dwa razy dziennie. Jeśli efekt terapeutyczny nie jest satysfakcjonujący, dawkę można zwiększać do 30 mg/kg m.c. dwa razy dziennie. Działania niepożądane notowane są rzadziej niż w przypadku fenobarbitalu i bromku potasu. Obejmują one na początku terapii wzmożony apetyt, niepokój, apatię, wielomocz, wzmożone pragnienie (3).

Fenobarbital jest jednym z najstarszych i dzięki temu najlepiej poznanym lekiem przeciwpadaczkowym. Dawka początkowa wynosi od 2 do 2,5 mg/kg m.c. dwa razy dziennie i może być zwiększana do 6 mg/kg m.c. dwa razy dziennie w celu osiągnięcia stężenia w surowicy 20-40 µg/ml. Skutki uboczne obejmują niezborność, senność, apatię, zmiany w zachowaniu, które zazwyczaj ustępują po mniej więcej dwóch tygodniach. Inne objawy, takie jak wzmożony apetyt, wzmożone pragnienie, wielomocz, mogą pozostać podczas leczenia. Rzadko obserwowanym powikłaniem jest hepatotoksyczność (3).

Bromek potasu jest kolejnym bardzo dobrze poznanym lekiem przeciwpadaczkowym, który zazwyczaj stosowany jest równocześnie z innymi lekami. U pacjentów z chorobą wątroby może być używany w monoterapii, ponieważ jako jedyny metabolizowany jest przez nerki. Dawka dobowa wynosi 20-40 mg/kg m.c. W przypadku terapii łączonej z fenobarbitalem dawka jest niższa, a w monoterapii wyższa. Dawka jest zazwyczaj dzielona na kilka podań dziennie w celu mniejszego drażnienia przewodu pokarmowego. Zakres terapeutyczny w surowicy osiągany jest po trzech miesiącach i mieści się w granicach 100-200 mg/dl. Działania niepożądane obejmują apatię, niezborność, niedowład czterokończynowy, wzmożony apetyt, wzmożone pragnienie, wielomocz, zapalenie trzustki, zapalenie skóry. Przy ciężkim przedawkowaniu może dojść do polineuropatii (3).