15/03/2018
Nerwiak osłonkowy (neurilemmoma, schwannoma) w badaniach obrazowych przedstawia się jako różnej wielkości, dobrze odgraniczona zmiana rozrostowa, zlokalizowana w okolicach kątów mostowo-móżdżkowych. W obrazach T1-zależnych przed podaniem środka kontrastowego widoczny jest jako guz izointensywny (oczywiście jeśli zostanie uwidoczniony), natomiast w obrazach T2-zależnych jest izointensywny lub ma lekko podwyższoną intensywność sygnału. W badaniu CT przyjmuje postać ostro odgraniczonej, izodensyjnej zmiany guzowatej. Ulega silnemu wzmocnieniu kontrastowemu zarówno w CT, jak i MR. W momencie rozpoznania dość często osiąga znaczne rozmiary i wówczas w jego obrębie pojawiają się zmiany wsteczne: ogniska martwicowe, torbiele i zwapnienia. Ze względu na lokalizację i wielkość często powoduje deformację struktur tylnego dołu czaszki, przemieszczenie komory IV, ucisk pnia mózgu oraz zaburzenia w przepływie płynu mózgowo-rdzeniowego, prowadzące do wodogłowia (4, 7).
Makrogruczolak przysadki mózgowej jest dość często występującym, zazwyczaj nieaktywnym hormonalnie guzem u psów, bardzo rzadkim u kotów. Znaczne rozmiary i charakterystyczna lokalizacja ułatwiają rozpoznanie. W obrazach CT widoczny jest jako izodensyjny lub nieznacznie hipodensyjny, dość dobrze odgraniczony guz. W badaniu MR w obrazach T1-zależnych jest izointensywny lub ma nieznacznie obniżoną intensywność sygnału, w obrazach T2-zależnych cechuje się pośrednią intensywnością sygnału. Makrogruczolak ulega silnemu, jednorodnemu wzmocnieniu kontrastowemu w CT i MR. Podanie środka kontrastowego często pomaga w dokładnej ocenie zasięgu guza oraz uwydatnia ogniska martwicze, krwawienia i przestrzenie płynowe w jego obrębie.
Biorąc pod uwagę możliwości techniczne aparatów MR (w większości niskopolowe 0,2-0,5 T) oraz CT wykorzystywanych w weterynarii, zobrazowanie u psów i kotów tak małych struktur jak mikrogruczolaki przysadki jest bardzo trudne lub niemożliwe (2, 3, 7).
Chłoniak (lymphoma) w obrębie mózgu jest rozpoznawany głównie u kotów (np. w przebiegu zakażenia wirusem białaczki – FeLV). W CT widoczny jest jako izodensyjne lub słabo hiperdensyjne ognisko, niewyraźnie odgraniczone, z niewielkim obrzękiem tkanek otaczających, ulegające intensywnemu, jednolitemu wzmocnieniu kontrastowemu. Chłoniaki rozwijające się w jamie nosowej mogą naciekać do jamy czaszki. W badaniu MR w obrazach T1-zależnych są hipointensywne, w obrazach T2-zależnych – hiper- lub izointensywne, z widoczną strefą obrzęku. Wzmocnienie kontrastowe jest wyraźne i jednorodne albo wzmacnia się tylko obwodowa część zmienionego obszaru.
Zarówno CT, jak i MR są bardzo pomocne w rozpoznawaniu zmian rozrostowych szerzących się przez ciągłość tkanek i penetrujących do jamy czaszki. Dość często guzy rozrastające się w obrębie jamy nosowej przerastają i niszczą struktury błędnika sitowego i blaszkę sitową kości sitowej, przechodząc do jamy czaszki. Podobnie może się dziać z guzami rozrastającymi się w obrębie zatok czołowych, które po zniszczeniu wewnętrznej blaszki kości czołowej przenikają do mózgoczaszki. Przeważnie są to zmiany wysoce złośliwe, naciekające i przerastające oponę twardą i tkanki mózgu. W badaniach obrazowych guzy takie wyglądają jak niewyraźnie odgraniczone struktury o bardzo niejednorodnej densyjności/sygnale i ulegające podobnie niejednorodnemu wysyceniu kontrastem. Często spotykane są zmiany wsteczne – różnej wielkości ogniska martwicowe, krwawienia (różne stadia przemiany hemoglobiny) oraz przestrzenie płynowe (2, 3, 4).
Nowotwory przerzutowe stanowią znaczny procent wszystkich guzów wewnątrzczaszkowych. Do częstych nowotworów dających przerzuty wewnątrzczaszkowe należą: gruczolakorak gruczołów mlekowych, rak gruczołu krokowego, naczyniakomięsak krwionośny, włókniakomięsak, czerniak złośliwy. Główną cechą, która pozwala różnicować te zmiany np. z glejakami, jest ich mnogość. Charakterystyczny jest także rozległy obszar obrzęku towarzyszący stosunkowo niewielkim zmianom. Do wykrycia drobnych ognisk przerzutowych konieczne jest podanie kontrastu i badanie cienkimi warstwami. Spotyka się różne typy wzmocnienia kontrastowego: punktowe, otoczki, nieregularne. Współczynnik osłabienia liniowego/sygnał mogą być bardzo zróżnicowane, zależnie od rodzaju nowotworu (4, 5, 7, 10, 11).
Wśród objawów klinicznych odnotowanych w historii choroby u zwierząt skierowanych do pracowni na badanie MRI głowy, u których zdiagnozowano proces nowotworowy, dominowały: ataki padaczkowe, zaburzenia świadomości i utrata funkcji poznawczych, zaburzenia widzenia i słuchu, deficyty neurologiczne ze strony nerwów czaszkowych, niedowłady i porażenia kończyn, napady niekontrolowanej agresji lub paniki, nadmierna i niekontrolowana wokalizacja.
