Dermatologia Parazytologia Psy

Nużyca niejedno ma imię, czyli o różnorodności jej obrazu klinicznego u psów. Cz. I

16/03/2018

Objawy ogólne

U części pacjentów z nużycą uogólnioną obserwuje się występowanie objawów ogólnych, nierzadko tak nasilonych, że choroba może stać się prawdziwym dermatologicznym „nagłym przypadkiem” i wymagać natychmiastowej interwencji. Objawy te są zazwyczaj wynikiem zaawansowanych wtórnych zakażeń. Może pojawiać się powiększenie węzłów chłonnych, gorączka, odwodnienie i zaburzenia elektrolitowe, a nawet posocznica zakończona śmiercią. Dodatkowo w przewlekłych postaciach nużycy jako powikłanie długotrwałej stymulacji antygenowej może wystąpić kłębuszkowe zapalenie nerek (2).

Diagnostyka różnicowa

W diagnostyce różnicowej miejscowej postaci nużycy powinno się brać pod uwagę dermatofitozę, urazy, trądzik psów oraz – w przypadku owczarków collie – zapalenie skórno-mięśniowe. Uogólnioną postać choroby przebiegającą z wieloogniskowymi wyłysieniami o zapalnym charakterze należy różnicować z ropnym zapaleniem skóry i zapaleniem mieszków włosowych, dermatofitozą, łojotokiem, dysplazją mieszków włosowych, zapaleniem gruczołów łojowych, łysieniem plackowatym, pęcherzycą liściastą, reakcjami polekowymi, chłoniakiem epiteliotropowym (ziarniniakiem grzybiastym) oraz dermatozą cynkozależną. W przypadku obecności czyraczności i przetok ropnych należy brać pod uwagę głębokie ropne zapalenia skóry, głębokie grzybice, młodzieńcze ropne zapalenie skóry, nokardiozę, promienicę, mykobakteriozę. W sytuacjach gdy chorobie towarzyszy silny świąd, powinno się uwzględnić reakcje nadwrażliwości, inwazje świerzbowca, chejletielozę, trombikulozę, wszawicę, bakteryjne zapalenia mieszków włosowych, malasezjozę oraz chłoniaka epiteliotropowego (9).

Podsumowując, należy przyznać, że mimo dużej częstotliwości występowania choroby i stale trwających intensywnych prac badawczych dotyczących jej etiopatogenezy, efektywnych procedur diagnostycznych i terapeutycznych, uogólniona nużyca psów często stanowi prawdziwe wyzwanie dla lekarza praktyka. Znajomość różnorodności wykwitów skórnych mogących towarzyszyć uogólnionej postaci nużycy w znacznym stopniu zwiększa szanse wczesnego ustalenia prawidłowego rozpoznania. Jest to szczególnie istotne ze względu na fakt, że skuteczność leczenia w przebiegu nużycy jest zazwyczaj odwrotnie proporcjonalna do stopnia zaawansowania procesu chorobowego. Najskuteczniejsze schematy rozpoznawania i leczenia różnych postaci nużycy psów, a także monitorowanie skuteczności terapii, zasługują na szczególną uwagę, dlatego też staną się przedmiotem drugiej części niniejszego opracowania.

Ryc. 1-3, 5-7, 9-11 – Autorki, ryc. 4, 8 – dzięki uprzejmości lek. wet. Tomasza Mrozowskiego

PIŚMIENNICTWO

1. Fondati A., De Lucia M., Furiani N., Monaco M., Ordeix L., Scarampella F. (2010): Prevalence of Demodex canis-positive healthy dogs at trichoscopic examination. Veterinary Dermatology 21, 146-151. – 2. Guaguère E., Beugnet F. (2008): W: A Practical Guide to Canine Dermatology. Eds: Guaguère E., Prélaud P., Craig J.M., 194-203, Kalianxis, Italy. – 3. Heine J., Krieger K., Dumont P., Hellmann K. (2005): Evaluation of the efficacy and safety of imidacloprid 10% plus moxidectin 2.5% spot-on in the treatment of generalized demodicosis in dogs: results of a European field study. Parasitology Research 97 Suppl 1, S89-S96. – 4. It V., Barrientos L., López Gappa J., Posik D., Díaz S., Golijow C., Giovambattista G. (2010): Association of canine juvenile generalized demodicosis with the dog leukocyte antigen system. Tissue Antigens 76, 67-70. – 5. Liu J., Sheha H., Tseng S.C.G. (2010): Pathogenic role of Demodex mites in blepharitis. Current Opinion in Allergy and Clinical Immunology 10, 505-510. – 6. Malmasi A., Ghaffari S., Dezfoulian H., Sedigh S. (2010): Nodular dermatitis as an atypical form of canine demodicosis in an English bulldog, Comp Clin Pathol 19, 321-324. – 7. Mueller R.S., Meyer D., Bensignor E., Sauter-Louis C. (2009): Treatment of canine generalized demodicosis with a “spot-on” formulation containing 10% moxidectin and 2.5% imidacloprid (Advocate, Bayer Healthcare). Veterinary Dermatology 20, 441-44. – 8. Mueller R.S., Shipstone M. (2005): Parasites and antiparasitic drugs. Workshop. Proceedings of the 5th World Congress of Veterinary Dermatology, 300-305. – 9. Nuttall T., Harvey R.G., McKeever J.J. (2009): A Colour Handbook of Skin Diseases of the Dog and Cat, Wiley & Sons for Manson Publishing, London, 2nd edition, 272-276. – 10. Ordeix L., Bardagí M., Scarampella F., Ferrer L., Fondati A. (2009): Demodex injai infestation and dorsal greasy skin and hair in eight wirehaired fox terrier dogs. Veterinary Dermatology 20, 267-272.

11. Plant J.D., Lund E.M., Yang M. (2011): A case-control study of the risk factors for canine juvenile-onset generalized demodicosis in the USA. Veterinary Dermatology 22, 95-99. – 12. Ravera I., Altet L., Francino O., Bardagí M., Sánchez A., Ferrer L. (2011): Development of a real-time PCR to detect Demodex canis DNA in different tissue samples. Parasitology Research 108, 305-308. – 13. Scott D.W., Miller Jr. W.H., Griffin C.E. (2001): Muller & Kirk’s Small Animal Dermatology. 6th Edition. W.B. Saunders Company, Philadelphia, Pennsylvania, 608-609. – 14. Zaleska-Żmijewska A. (2010): Przewlekłe zapalenia brzegów powiek a zarażenie roztoczami z rodzaju Demodex. Alergia 2, 28-31.