MAGWET
ZALOGUJ
MAGWET
Prenumeruj
Odnów Subskrypcję
Prenumeruj
Czasopisma
Magazyn Weterynaryjny Weterynaria po Dyplomie
Praktyka
Kliniczna
Anestezjologia Behawioryzm Chirurgia Choroby wewnętrzne Choroby zakaźne Dermatologia Diagnostyka laboratoryjna Diagnostyka obrazowa Endokrynologia Farmakologia i toksykologia Gastroenterologia Geriatria Hematologia Kardiologia Laryngologia Nefrologia i Urologia Neurologia Okulistyka Onkologia Ortopedia Parazytologia Rehabilitacja Rozród Stany nagłe Stomatologia Żywienie
Gatunki
Małe zwierzęta Konie Przeżuwacze Świnie Ptaki Zwierzęta egzotyczne Zwierzęta dzikie
Zarządzanie
Praktyką
Prawo Psychologia Zarządzanie
Wydarzenia
Akademia po Dyplomie POLECAMY Kongresy Multiforum Webinaria Odkryj swój dermatologiczny zmysł
Filmy
Aktualności
Sklep
Koszyk
0
ZALOGUJ
Zarejestruj
Zaloguj
Zarejestruj

Dermatologia Parazytologia Psy

Nużyca niejedno ma imię, czyli o różnorodności jej obrazu klinicznego u psów. Cz. I

16/03/2018

Artykuł ukazał się
Magazyn Weterynaryjny
2012
04

Parazytologia

Nużyca niejedno ma imię, czyli o różnorodności jej obrazu klinicznego u psów. Cz. I

lek. wet. Joanna Karaś-Tęcza, dr n. wet. Joanna Czogała

Nużyca jest powszechną, uważaną często za najcięższą nienowotworową chorobą skóry. Mimo jej powszechności, wiele przypadków nużycy pozostaje nierozpoznanych lub też właściwa diagnoza jest stawiana zbyt późno. Za trudności diagnostyczne w dużym stopniu odpowiada zróżnicowany obraz kliniczny choroby, szczególnie wyraźny w jej uogólnionej odmianie. Zapoznanie się z ogromną różnorodnością zmian skórnych, mogących towarzyszyć nużycy u psów, pomoże zatem trafnie rozpoznawać ją już na etapie badania klinicznego.

Summary

Demodicosis never looks the same: what you should know about the diversity of clinical presentations of demodicosis in dogs. Part 1

Canine demodicosis is a common dermatological disease, often considered to be the most severe non-neoplastic skin disease. Despite the high prevalence, numerous cases of demodicosis either remain unrecognized or a correct diagnosis is only arrived at late. The diagnostic difficulty is chiefly due to considerable clinical polymorphism, particularly characteristic of the generalized type of the disease. Familiarity with the wide range of skin lesions that can accompany canine demodicosis will therefore help to accurately diagnose the disease already during a clinical examination.


Key words:
Demodex, localized form, generalized demodicosis, clinical presentation


Wstęp

Nużyca to powszechna choroba dermatologiczna psów, często o bardzo ciężkim przebiegu, nierzadko bezpośrednio zagrażająca życiu zwierzęcia. Niestety, nie we wszystkich przypadkach zostaje ona odpowiednio wcześnie zdiagnozowana, co może znacząco zmniejszać szanse na pełne wyleczenie pacjenta (7). Za trudności diagnostyczne w głównej mierze odpowiada brak uniwersalnego obrazu klinicznego nużycy. Przeciwnie, objawy towarzyszące tej chorobie są w wysokim stopniu różnorodne. U części pacjentów objawia się ona jedynie w postaci lokalnych zmian o charakterze kosmetycznym, niewymagających żadnej interwencji leczniczej poza obserwacją. Z drugiej jednak strony istnieje forma uogólniona, mogąca przypominać swym obrazem wiele chorób, takich jak np. ropne powierzchowne lub głębokie zapalenia skóry, zaburzenia łojotokowe czy też choroby autoimmunologiczne. To właśnie postać uogólniona nużycy przysparza najwięcej trudności diagnostycznych. Ocena obrazu klinicznego, jako kluczowy etap każdej diagnozy, to również newralgiczny element w rozpoznawaniu nużycy. Dlatego też niezmiernie istotne jest szczegółowe zapoznanie się z szerokim wachlarzem objawów, które mogą towarzyszyć tej chorobie psów.

Czynnik etiologiczny

Small nuzyca ryc1 opt

Ryc. 1. Obraz mikroskopowy Demodex canis, powiększenie 400 razy.

Często słyszy się pytanie, czy nużycą może zarazić się inne zwierzę lub człowiek. Odpowiedź powinna brzmieć „nie”. Jedynym okresem, w którym może dojść do zarażenia międzyosobniczego, są pierwsze 72 godziny okresu poporodowego. W tym czasie, gdy szczenięta ssą lub są obiektem zabiegów higienicznych przeprowadzanych przez sukę, nużeńce przechodzą z matki na potomstwo (2). Interesujący jest fakt, że już u 16-godzinnych szczeniąt można obserwować nużeńce w mieszkach włosowych, oraz że osobniki urodzone drogą cesarskiego cięcia lub zmarłe przy porodzie nie zarażają się pasożytem (13). Nużeniec (Demodex sp.) jest uważany za komensala bytującego w niewielkich ilościach w obrębie mieszków włosowych i gruczołów łojowych u klinicznie zdrowych psów (1, 12, 13). Stan chorobowy – nużyca, pojawia się wówczas, gdy dojdzie do nadmiernego namnażania się nużeńców w skórze zwierzęcia. W większości przypadków chorobę u psów wywołuje nużeniec psi – roztocz o długim cygarowatym ciele i krótkich odnóżach – Demodex canis. Występuje on w obrębie mieszków włosowych oraz gruczołów łojowych (ryc. 1) (9).

Small nuzyca ryc2 opt

Ryc. 2. Mikroskopowy obraz Demodex folliculorum w sąsiedztwie cebulki włosowej rzęsy ludzkiej oraz mas keratynowych, powiększenie 400 razy.

Small nuzyca ryc3 opt

Ryc. 3. Schemat obrazujący polimorfizm kliniczny uogólnionej nużycy.

Small nuzyca ryc4 opt

Ryc. 4. Nużyca uogólniona wieku dorosłego u psa mieszańca. Widoczne nieregularne obszary rozległych wyłysień, zlokalizowane w okolicy głowy, szyi oraz kończyn. Obecna hiperpigmentacja, zliszajowacenie, ogniskowy rumień skóry i łuszczenie się naskórka (zdjęcie dzięki uprzejmości lek. wet. Tomasza Mrozowskiego).

Small nuzyca ryc5 opt

Ryc. 5. Nużyca uogólniona wieku dorosłego. Widoczne zmiany skórne obejmujące przedpiersie, kończyny oraz okolicę pach w postaci wyłysienia, rumienia, krost, zliszajowacenia oraz łuszczenia się naskórka.

Small nuzyca ryc6 opt

Ryc. 6. Obraz kliniczny psa, mieszańca z uogólnioną nużycą wieku dorosłego powikłaną zakażeniem. Widoczna okolica warg, brody i szyi z zaawansowanymi zmianami skórnymi w postaci krost, rumienia oraz ropnych, krwawiących przetok, z bakteryjnym zapaleniem mieszków włosowych.

Small nuzyca ryc7 opt

Ryc. 7. Pacjent z ryc. 6 – obecne ogniskowe wyłysienia, rumień oraz zmiany krostowe (dostrzegalne szczególnie wyraźnie na grzbiecie nosa).

Small nuzyca ryc8 opt

Ryc. 8. Nużyca uogólniona u psa rasy shih tzu w formie owrzodzeń i strupów zlokalizowanych na kończynach, wykwity skórne widoczne po ogoleniu włosa (zdjęcie dzięki uprzejmości lek. wet. Tomasza Mrozowskiego).

Small nuzyca ryc9 opt

Ryc. 9. Nietypowy obraz kliniczny nużycy – forma guzkowa ograniczona do wewnętrznej strony ud u 4-letniej suki rasy mops.

Small nuzyca ryc10 opt

Ryc. 10. Głębokie ropne zapalenie przestrzeni międzypalcowej w przebiegu nużycy.

Small nuzyca ryc11 opt

Ryc. 11. Uogólniona głęboka ropowica skóry na głowie u rocznego mastifa tybetańskiego.

Rzadziej występuje forma krótka – Demodex cornei, bytujący w warstwie rogowej naskórka, a także forma bardzo długa – Demodex injai, zajmujący głównie gruczoły łojowe i wywołujący uogólnioną nużycę psów dorosłych (szczególnie west highland white terrierów). Demodex canis i Demodex cornei mogą występować u pacjenta równocześnie. U ludzi nużeńce (Demodex folliculorum i Demodex brevis) to również komensale, stwierdzane u około 44% klinicznie zdrowych osób. Szczególnie często bytują one w mieszkach włosowych rzęs (ryc. 2). W sytuacjach ich nadmiernego namnożenia mogą odpowiadać za trądzik różowaty i przewlekłe zapalenie powiek (5, 14).

Cykl rozwojowy nużeńca psiego obejmuje cztery zasadnicze postacie: cytrynowate jajo, małe, sześcionogie larwy, ośmionogie nimfy oraz osobniki dorosłe, mające cztery pary odnóży. Samce po zapłodnieniu giną, a samice podążają do mieszków włosowych, gdzie składają jaja i również giną. Z jaj rozwijają się kolejne formy rozwojowe, a ostatnie stadium poprzedzające dorosłe osobniki – ośmionoga nimfa – wędruje z wydzieliną gruczołów łojowych na powierzchnię naskórka w celu przedostania się do kolejnych mieszków włosowych. Nużeńce żywią się keratynocytami i wydzieliną łojową, których produkcję same stymulują (2). Całość cyklu rozwojowego odbywa się w mieszkach włosowych i gruczołach łojowych, a formy dorosłe mają bardzo ograniczone możliwości przeżycia w środowisku zewnętrznym (13).

następna strona>
1 2 3 >
OSTATNIO DODANE
Ulga na SOR – także finansowa
Ukończyłeś studia weterynaryjne w 2025 roku? Skorzystaj z bonu edukacyjnego!
Certyfikowane Szkolenie  Gastroenterologia psów i kotów
„Oblicza weterynarii” – kampania, która oddaje głos lekarzom weterynarii
Doktorant UPWr opracował nową broń w walce ze zgnilcem amerykańskim
POLECANE ARTYKUŁY
Farmakologia i toksykologia
Opioidowa farmakoterapia bólu okołooperacyjnego u psów i kotów
Onkologia
Ośmioletnia suka z nawrotowym krwiomoczem
Hematologia
Zależne od rasy zmiany w obrazie krwi u psów i kotów. Cz. II
Onkologia
Dziesięć najczęstszych nowotworów u psów w Polsce
Chirurgia
Rany u małych zwierząt. Cz. III. Czemu rana się nie goi
Dermatologia
Toczniowe zniekształcenie pazurów u psów jako rzadka forma tocznia – rozpoznawanie i leczenie
Parazytologia
Motyliczka mięśniowa – możliwości rozpoznawania nowego zagrożenia
Kardiologia
Pies z nietolerancją wysiłkową i posmutnieniem. Rozwiązanie zagadki
NEWSLETTER
OBSERWUJ NAS NA
NASZE PUBLIKACJE
  • Magazyn Weterynaryjny
  • Zamów prenumeratę
  • Weterynaria po Dyplomie
  • Zamów prenumeratę
  • Czytaj on-line Magazyn Weterynaryjny
  • Czytaj on-line Weterynaria po Dyplomie
  • Filmy
  • Rada Programowa Magazynu Weterynaryjnego


AKADEMIA PO DYPLOMIE WETERYNARIA
  • Termin i miejsce
  • Program
  • Koszty uczestnictwa
  • Rejestracja online


POMOC
  • Polityka prywatnosci
  • Zadaj pytanie
  • Logowanie i rejestracja
  • Regulamin
  • Metody płatności
  • Regulamin publikowania prac
  • Filmy Pomoc
  • Kontakt


KONTAKT

Medical Tribune Polska Sp. z o.o.
ul. Grzybowska 87
00-844 Warszawa
NIP: 521-008-60-45


801 044 415
+48 (22) 444 24 44
kontakt@magwet.pl
Nr konta: 13 1600 1068 0003 0102 0949 9001

Kontakt w sprawie reklam: magwet-reklama@medical-tribune.pl

Anuluj