Leczenie
Po stwierdzeniu zaburzeń rytmu zaordynowano imidapryl w dawce 0,25 mg/kg. Podczas wizyty kontrolnej, po miesiącu stosowania leku, stwierdzono arytmię, jednak zakłócenia rytmu zatokowego pojawiały się rzadziej. Ich częstotliwość zwiększała się, gdy zwierzę było zestresowane. Właścicielka nie zauważyła poprawy, a wręcz stwierdziła gorsze samopoczucie pupila wieczorami, wyrażające się cięższym i świszczącym oddechem. W związku z tym zlecono badania morfologiczne i biochemiczne krwi (tab. I) oraz badanie echokardiograficzne. Po tym ostatnim zmieniono leczenie na enalapryl – ¼ tabletki 2,5-miligramowej dwa razy dziennie, oraz furosemid w dawce 2 mg raz dziennie na noc i antybiotyk penicylinę ze streptomycyną w iniekcji co trzy dni.
Opis badania echokardiograficznego
Pacjent został skierowany na badanie echokardiograficzne w celu ustalenia przyczyny utrzymującej się arytmii.
W badaniu klinicznym stwierdzono: błony śluzowe różowe, wilgotne, czas kapilarny 1 sekunda. Osłuchowo arytmia, tętno brakujące. Brzuch miękki, niebolesny.
Podczas badania echokardiograficznego wykonywano jednocześnie zapis elektrokardiograficzny. W zapisie występowały dodatkowe pobudzenia komorowe pochodzące zarówno z prawej, jak i z lewej komory.
Do wykonania badania królik był trzymany w pozycji poziomej równolegle do stołu.
Obraz uzyskano z projekcji przymostkowej prawej, w przekroju poprzecznym. Na wysokości koniuszka serca widoczny był okrągły przekrój lewej komory i niewielki fragment prawej komory. Pogłębienie nachylenia sondy w kierunku kręgosłupa uwidoczniło mięśnie brodawkowate oraz struny ścięgniste. Dalsze nachylenie pozwoliło na uzyskanie obrazu aorty i leżącego pod nią lewego przedsionka. U pacjenta zaobserwowano znaczne powiększenie lewego przedsionka. Według norm opracowanych dla królików rasy nowozelandzkiej stosunek aorty do lewego przedsionka nie powinien przekraczać 1,17 (według badań Ana Patrícia N. Fontes-Sousa, DVM, Carmen Brás-Silva, Cláudia Moura, José Carlos Areias, MD, PhD, Adelino F. Leite-Moreira, MD, PhD), natomiast dla królików rasy holenderskiej 1,4 (tab. II).
Wykonano badanie w przekroju podłużnym w projekcji przymostkowej prawej. Uwidoczniono opuszkę aorty oraz zastawkę dwudzielną i lewy przedsionek. Podczas badania zaobserwowano wsierdzie o zwiększonej echogeniczności, szczególnie w okolicy wolnej ściany lewej komory. Zmiany dotyczyły także zastawki aorty.
Badanie zakończono projekcją przymostkową lewą. Przekrój podłużny umożliwił optymalne uwidocznienie aorty oraz wykonanie pomiaru prędkości przepływu krwi. W tab. II zamieszczono wszystkie wykonane pomiary.
Niestety dostępna literatura dotyczy głównie królików rasy nowozelandzkiej, które są najczęściej wykorzystywane do badań naukowych. Dostępne opracowania zawierają informacje o zwierzętach badanych w sedacji, co także może zmieniać wynik badania echokardiograficznego. Ze względu na brak opublikowanych norm odnoszących się do masy ciała zwierząt rozpoznanie opiera się głównie na doświadczeniu osoby wykonującej badanie.
Wnioski
W badaniu echokardiograficznym stwierdzono zwiększoną echogenność wsierdzia lewej komory i zastawki aorty oraz niedomykalność zastawki aorty. Obraz wskazuje na zapalenie wsierdzia lub na zmiany pozapalne, w których przebiegu doszło do arytmii komorowej i wtórnie do powiększenia lewego przedsionka.
U innych gatunków zapalenie mięśnia sercowego dotyczy najczęściej zastawki aorty w przypadku koni, zastawki mitralnej i zastawki aorty u psów oraz zastawki trójdzielnej i tętnicy płucnej u krów. U psów zazwyczaj zmiany obserwowane są u starszych zwierząt dużych ras. Do diagnostyki, oprócz badania echokardiograficznego, wykorzystywane jest także oznaczenie troponin, które są wskaźnikami uszkodzenia, niedotlenienia i martwicy miocytów. W przypadku królika należałoby wykonać to badanie kilkakrotnie, aby zaobserwować, czy wskaźnik ten jest podwyższony i jaki utrzymuje się trend. W porównaniu z przebiegiem tej choroby u innych gatunków wskazane byłoby oznaczanie troponiny.
