BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Małe zwierzęta
Komórki macierzyste w weterynarii – fakty i mity
dr n. wet. Anna Burdzińska
lek. wet. Marta Idziak
Mimo że terapie komórkowe są stosowane komercyjnie w praktyce weterynaryjnej od kilku lat, wciąż niewiele wiadomo na temat realnej skuteczności tej metody. Jak dotąd badania kliniczne zostały przeprowadzone jedynie u koni z urazami ścięgien i psów z zapaleniem stawów. Niestety, mimo obiecujących wyników, prace te pozostawiają więcej pytań niż odpowiedzi. Niniejszy artykuł przybliża ogólne zagadnienia związane z komórkami macierzystymi, ze szczególnym uwzględnieniem mezenchymalnych komórek macierzystych, które są obecnie najczęściej używane w klinice. Ponadto opracowanie to przedstawia wyniki opublikowanych dotychczas prób klinicznych w udziałem terapii komórkowych u zwierząt towarzyszących, co pozwala na ocenę aktualnej wiedzy w tym temacie.
Summary
Stem cells in veterinary medicine – facts and myths
Although cellular therapies have been commercially available in veterinary practice for several years, the actual efficacy of this approach remains to be elucidated. Until now, clinical trials of transplantation of stem cells (or cells from the stromal-vascular fraction) have been performed only in horses with tendon injuries and dogs with osteoarthritis. Unfortunately, although the results are promising, such studies leave more questions than answers. The present article describes general issues associated with stem cells with particular regard to mesenchymal stem cells, which are currently most often used in the clinic. Moreover, the results of published clinical trials on companion animals are presented in detail, allowing a realistic assessment of the state of knowledge in this field.
Key words: stem cells, tendon injury, osteoarthritis
Transplantologia komórkowa staje się niezwykle rozwojową i skupiającą ogromne zainteresowanie gałęzią medycyny, również weterynaryjnej. Zjawisko regeneracji było znane od stuleci. Dopiero jednak udane przeszczepienie szpiku kostnego oraz badania nad wpływem promieniowania jonizującego na zwierzęta (1) ujawniły istnienie komórek, które odpowiadają za proces odnowy w organizmach postnatalnych. Nazwano je komórkami pnia (ang. Stem Cells – SC), choć w języku polskim częściej używa się określenia „komórki macierzyste”. To przełomowe odkrycie pociągnęło za sobą lawinę dalszych badań. Dziś wiadomo, że komórki macierzyste charakteryzują się brakiem zróżnicowania, zdolnością do proliferacji, samoodnowy (odtwarzania swej populacji) oraz przekształcania się (różnicowania) w różnego typu komórki dojrzałe (www.stemcells.nih.gov).