Temat numeru: anestezjologia
Okołooperacyjny monitoring pacjenta – możliwości i ograniczenia. Cz. I
lek. wet. Zuzanna Szymula
Termin „monitoring” pochodzi od łacińskiego słowa moneo, które oznacza „ostrzegam”, „przypominam”, „zwiastuję”. W medycynie monitoring jest to proces rozpoznawania i oceny zjawisk fizjologicznych oraz patologicznych, oparty na identyfikowaniu w regularnych odstępach czasu trendów prognostycznych (1).
SUMMARY
Perioperative patient monitoring – opportunities and limitations
The term “monitoring” derives from the Latin word “moneo”, meaning “I warn”, “I remind” or “I prophesy”. In medicine, monitoring is the process of recognition and evaluation of physiological and pathological phenomena based on the identification of prognostic trends at regular intervals. The purpose of intraoperative monitoring is early detection of threats, identification of undesirable sequelae of anesthesia and enabling early and appropriate corrective intervention.
Key words: patient monitoring, general anesthesia, balanced anesthesia
Celem monitorowania śródoperacyjnego jest wczesne wykrywanie zagrożeń i rozpoznawanie niepożądanych następstw znieczulenia oraz szybkie podejmowanie odpowiednich kroków korygujących. Założeniem jest prowadzenie znieczulenia bezpiecznego dla pacjenta, z utrzymaniem parametrów życiowych jak najbliżej norm fizjologicznych, i osiągnięcie odwracalnej utraty przytomności, działania przeciwbólowego (analgezji) oraz unieruchomienia. Głębokość anestezji ma bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo znieczulenia.
W pierwszej części artykułu zostaną omówione główne przyczyny kryzysu anestezjologicznego, standardy podstawowego monitoringu śródoperacyjnego oraz metody klinicznej oceny pacjenta w trakcie zabiegu.
Kryzys anestezjologiczny
Powikłania w trakcie znieczulenia nie są rzadkością, śmiertelność z ich powodu jest jednak niewielka i zdarza się rzadko. Środki do znieczulenia ogólnego w różnym stopniu powodują upośledzenie czynności układu nerwowego, oddechowego i układu krążenia, zmniejszając prawidłową perfuzję tkankową. Może to skutkować groźnymi konsekwencjami, takimi jak niewydolność wielonarządowa, z zejściem śmiertelnym włącznie. Farmakodynamika środków anestetycznych jest różna, natomiast sam mechanizm powodujący śmiertelność w okresie okołooperacyjnym jest podobny. Najczęstszą jej przyczyną jest jeden lub kilka z następujących stanów: nadmierny spadek częstotliwości pracy serca (bradykardia), spadek ciśnienia tętniczego (hipotensja), zaburzenia saturacji (wysycenia tlenem krwi tętniczej), nadmierny spadek temperatury ciała (hipotermia) oraz zaburzenia rytmu serca.
