Owariohisterektomia jest jednym z najczęściej przeprowadzanych zabiegów chirurgicznych u suk. Usunięcie gonad, poza licznymi korzyściami zdrowotnymi, może mieć również negatywne skutki. Poniższy artykuł stanowi przegląd nieoczywistych powikłań po gonadektomii u suk.

Wstęp

Usunięcie macicy i jajników (łac. ovariohisterectomia, OVH) jest u suk jednym z najczęściej wykonywanych zabiegów chirurgicznych (15). Przeprowadzane jest rutynowo w celu zapobiegania niepożądanej ciąży, zniesienia objawów rujowych uciążliwych dla właścicieli lub jako profilaktyka ropomacicza i guzów listwy mlecznej. Sam zabieg poza licznymi korzyściami niesie również ryzyko powikłań. Ich występowanie jest uzależnione od wieku, w którym zabieg został przeprowadzony.

Korzyści zdrowotne płynące z przeprowadzenia zabiegu

Guzy listwy mlecznej

Guzy gruczołu sutkowego są na drugim miejscu pod względem częstości występowania u suk, zaraz po nowotworach skóry. Szacuje się, że suki niepoddane owariohisterektomii są obciążone czterokrotnie większym ryzykiem rozwoju nowotworów sutka niż niekastrowane. Prawdopodobieństwo rozwoju nowotworów listwy mlecznej u suk kastrowanych przed wystąpieniem pierwszego cyklu rujowego szacuje się na 0,5%, natomiast po operacji przeprowadzonej po dwóch cyklach prawdopodobieństwo to wzrasta aż do 26% (17).

Ropomacicze

Ropomacicze należy do zmian pierwotnych macicy. Spowodowane jest przez powtarzającą się i długotrwałą ekspozycję błony śluzowej macicy (łac. endometrium) na progesteron. Zakażenie bakteryjne spowodowane przez bakterie oportunistyczne rozwija się wtórnie. Ryzyko ropomacicza wzrasta z wiekiem i może się ono pojawić u około 25-66% suk w podeszłym wieku (16, 17). Owariohisterektomia całkowicie zapobiega tej chorobie (15).

Nowotwory i torbiele jajników

Torbielami jajników nazywa się struktury wypełnione płynem obecne na jajnikach. Ich występowanie nie jest rzadkością. W badaniach dotyczących zmian na jajnikach torbiele jajnikowe zdiagnozowano u 101 na 126 suk (5). U suk najczęściej występują torbiele pęcherzykowe (łac. cystes folliculares), których obecność jest często związana z podwyższonym stężeniem estrogenów w surowicy krwi (17, 22). Objawami towarzyszącymi temu zjawisku są: przedłużająca się ruja, przewlekłe zapalenie macicy, obrzęk gruczołu sutkowego, zahamowanie czynności szpiku kostnego, spadek masy ciała, bladość błon śluzowych, wybroczyny oraz symetryczne wyłysienia (8, 12, 22). U suk hodowlanych istnieje możliwość leczenia zachowawczego torbieli jajnikowych, u zwierząt nieprzeznaczonych do rozrodu choroba ta jest jednak wskazaniem do przeprowadzenia owariohisterektomii. Zabieg ten może być również wykonany profilaktycznie w celu zapobiegania rozwojowi chorób jajnika. Należy jednak pamiętać, że w przypadku zespołu pozostawionej tkanki jajnikowej również istnieje ryzyko rozwoju torbieli (13).