Zapalenie dróg żółciowych u kotów jest drugą po stłuszczeniu najczęstszą chorobą wątroby u tego gatunku. Choroba ma kilka form, a etiologia do dzisiaj nie jest całkowicie jasna. Celem artykułu jest przedstawienie obrazów klinicznych i sposobów leczenia w różnych postaciach tej choroby.

Zapalenie dróg żółciowych oraz stłuszczenie wątroby to u kotów dwie najczęściej występujące choroby tego narządu. W nomenklaturze medycznej można spotkać również termin „zapalenie wątroby i dróg żółciowych” (cholangiohepatitis), wytyczne WSAVA Liver Standarization Group zalecają jednak używanie terminu odnoszącego się tylko do dróg żółciowych z uwagi na etiologię choroby i fakt, że zmiany w wątrobie są wtórne. Choroba ta ma dwie formy, często współwystępujące lub przechodzące jedna w drugą – ropne zapalenie dróg żółciowych oraz limfocytarno-plazmocytarne zapalenie dróg żółciowych.

Ropne zapalenie dróg żółciowych

Zapalenie to może występować w postaci ostrej lub przewlekłej, a rozpoznanie może być ustalone na podstawie objawów klinicznych oraz obecności nacieku neutrofilowego w ścianie przewodów żółciowych. Naciek neutrofilowy związany jest z reakcją organizmu na zakażenie bakteryjne, etiologia choroby nie jest jednak do końca jasna. Wydaje się, że istotną rolę odgrywają zakażenia wstępujące z jelit, ale nierzadko obserwuje się również postaci jałowe zapalenia. Bakterie wykrywane w żółci kotów z ropnym zapaleniem dróg żółciowych to najczęściej flora jelitowa: E. coli, Clostridium spp., Bacteroides spp., Staphylococcus spp., paciorkowce alfa-hemolityczne.

Należy pamiętać, że ropne zapalenie dróg żółciowych u kotów towarzyszy często przewlekłemu zapaleniu trzustki oraz IBD (inflammatory bowel disease, nieswoiste zapalenie jelit). Występujące w tym zespole chorób zarzucanie soku trzustkowego lub jelitowego do dróg żółciowych może być czynnikiem predysponującym do infekcji wstępującej. Również zmiany przepuszczalności ściany jelita mogą prowadzić do przemieszczania się bakterii ze światła jelita do odgałęzień żyły wrotnej. Czynnikami sprzyjającymi zapaleniu dróg żółciowych mogą być niekiedy wady anatomiczne, takie jak torbiele żółciowe lub dwudzielny pęcherzyk żółciowy, które często nie powodują żadnych konsekwencji. Do nacieku złożonego z neutrofili dołączają z czasem limfocyty i komórki plazmatyczne, co prawdopodobnie jest wyrazem zaburzonej reakcji układu odpornościowego na bakterie, wirusy i toksyny. Dlatego w przypadkach przewlekłych naciek nie jest neutrofilowy, ale mieszany. Proces przewlekły może prowadzić do stwardniającego zapalenia dróg żółciowych.