MAGWET
ZALOGUJ
MAGWET
Prenumeruj
Odnów Subskrypcję
Prenumeruj
Czasopisma
Magazyn Weterynaryjny Weterynaria po Dyplomie
Praktyka
Kliniczna
Anestezjologia Behawioryzm Chirurgia Choroby wewnętrzne Choroby zakaźne Dermatologia Diagnostyka laboratoryjna Diagnostyka obrazowa Endokrynologia Farmakologia i toksykologia Gastroenterologia Geriatria Hematologia Kardiologia Laryngologia Nefrologia i Urologia Neurologia Okulistyka Onkologia Ortopedia Parazytologia Rehabilitacja Rozród Stany nagłe Stomatologia Żywienie
Gatunki
Małe zwierzęta Konie Przeżuwacze Świnie Ptaki Zwierzęta egzotyczne Zwierzęta dzikie
Zarządzanie
Praktyką
Prawo Psychologia Zarządzanie
Wydarzenia
Akademia po Dyplomie POLECAMY Kongresy Multiforum Webinaria Odkryj swój dermatologiczny zmysł
Filmy
Aktualności
Sklep
Koszyk
0
ZALOGUJ
Zarejestruj
Zaloguj
Zarejestruj

Okulistyka Psy

Trabekulektomia jako jedna z metod leczenia jaskry

16/03/2018

Artykuł ukazał się
Magazyn Weterynaryjny
2012
05

Okulistyka

Trabekulektomia jako jedna z metod leczenia jaskry

lek. wet. Paweł Stefanowicz

Przychodnia Weterynaryjna „Retina”, Kraków, przychodnia.retina@gmail.com

Wzrost ciśnienia śródgałkowego może być przyczyną utraty wzroku, a zawsze powoduje dyskomfort i długotrwały ból. Nieleczony może prowadzić do poważnych powikłań, z utratą gałki ocznej włącznie. Istnieje wiele technik operacyjnego leczenia jaskry. Ceny implantów usprawniających odpływ cieczy wodnistej, takich jak zastawki jaskrowe Ahmeda, sprawiają, że koszty zabiegu są zbyt wysokie dla większości właścicieli pacjentów. Zaprezentowana poniżej technika trabekulektomii (usunięcia części utkania beleczkowego w kącie przesączania), jakkolwiek wymagająca specjalistycznych narzędzi mikrochirurgicznych, nie pociąga za sobą tak znacznych kosztów. Ponadto może być, w mojej ocenie, wykonana nie tylko przez chirurga specjalizującego się w okulistyce weterynaryjnej. Wystarczające jest odpowiednie doświadczenie mikrochirurgiczne.

Summary

Trabeculectomy as a possible treatment for glaucoma

Elevated intraocular pressure may cause blindness. A number of surgical techniques are available as treatments for glaucoma. Although the method presented below requires special microsurgical tools, it is not expensive and is a good alternative to the expensive surgical treatment using artificial implants. It may also support or even replace pharmacological treatment, eliminating the necessity of long-term treatment with expensive antiglaucoma drugs.


Key words:
trabeculectomy, glaucoma, trabecular meshwork, intraocular pressure


Wprowadzenie

Kwalifikacja do wykonania trabekulektomii powinna opierać się na dokładnym badaniu okulistycznym. Szczególnie istotne jest kontrolowanie ciśnienia śródgałkowego (IOP – intraocular pressure). Prawidłowe ciśnienie śródgałkowe jest utrzymywane dzięki równowadze pomiędzy produkcją cieczy wodnistej przez ciało rzęskowe oraz jej odpływem.

W warunkach fizjologicznych ciecz wodnista jest zasadniczo odprowadzana dwiema drogami. W drodze konwencjonalnej ma miejsce przepływ płynu z komory tylnej przez źrenicę do komory przedniej, a następnie między więzadłami grzebieniastymi do szczeliny rzęskowej, wypełnionej przez tzw. utkanie beleczkowe. Tu płyn jest filtrowany i przenika przez śródbłonek do promienistego układu naczyń zbiorczych, tzw. splotu żył wodnych. Stąd płyn trafia do żył zatoki żylnej twardówki, gdzie miesza się z krwią. Ostatnim etapem odprowadzania płynu są żyły nadtwardówkowe i spojówkowe lub żyły wirowate, odprowadzające ciecz do krążenia ogólnego. U większości gatunków przeważająca objętość płynu śródgałkowego (ok. 50% u koni, 85% u psów i 97% u kotów) jest odprowadzana z oka w opisany, tradycyjny sposób.

Pozostała objętość cieczy wodnistej opuszcza gałkę oczną drogą naczyniówkowo-twardówkową (1). Mechanizm ten polega na odprowadzeniu cieczy przez podstawę tęczówki i przestrzeń śródmiąższową mięśnia rzęskowego do przestrzeni nadrzęskowej (między ciałem rzęskowym i twardówką) lub przestrzeni nadnaczyniówkowej (między naczyniówką i twardówką). Stąd płyn jest odprowadzany bezpośrednio przez pory twardówki, w które wnikają naczynia krwionośne i nerwy, lub po prostu między samymi włóknami kolagenowymi twardówki. Odprowadzanie płynu tą drogą nasila się w niektórych chorobach oraz pod wpływem leków przeciwjaskrowych z grupy prostaglandyn (1, 4).

Wykonanie proponowanego zabiegu opiera się na wykorzystaniu drugiego z opisanych mechanizmów. Nasilony odpływ cieczy wodnistej tą drogą, będący skutkiem zabiegu, może być czynnikiem wystarczającym do wyeliminowania jaskry, szczególnie wtedy, kiedy przyczyną są zaburzenia w odpływie płynu śródgałkowego. W pewnych przypadkach jednak konieczne może okazać się jednoczesne zastosowanie metod obniżających produkcję cieczy poprzez uszkodzenie ciała rzęskowego, takich jak cyklofotokoagulacja (zniszczenie części wydzielniczej nabłonka ciała rzęskowego z użyciem lasera), cykloablacja farmakologiczna (wykorzystująca działanie leków powodujących częściowe uszkodzenie ciała rzęskowego) czy cyklokriochirurgia (zabieg częściowego zniszczenia wydzielniczej części ciała rzęskowego z użyciem niskiej temperatury) (2, 3).

Wybór metody leczenia zależy od oceny przypadku i doświadczeń lekarza. W wielu przypadkach to właśnie kriochirurgiczne, laserowe lub chemiczne upośledzenie produkcji cieczy wodnistej jest metodą pierwszego wyboru.

Uwagi przedoperacyjne

Small 20945

Tabela I. Klasyfikacja jaskry na podstawie lokalizacji zakłóceń w odpływie płynu śródgałkowego (cieczy wodnistej). W kolejności od tyłu do przodu. Za: Slater D., 2003 r., Textbook of Small Animal Surgery, 3rd ed. Saunders, Philadelphia.

Badanie przedzabiegowe, oprócz oceny ciśnienia śródgałkowego, powinno mieć na celu wykluczenie współistniejących chorób mogących wikłać jaskrę lub będących jej bezpośrednią przyczyną (np. nowotwory tkanek oka i jego narządów dodatkowych, zwichnięcie przednie soczewki itp.). Należy pamiętać, że celem zabiegu jest obniżenie ciśnienia śródocznego i ratowanie gałki ocznej. Wszystkie nieusunięte (lub nieusuwalne) problemy uniemożliwiające osiągnięcie tego celu powinny dyskwalifikować do wykonania trabekulektomii. Możliwe przyczyny jaskry omawia tab. I. W tabeli została przyjęta klasyfikacja według lokalizacji zmian.

Przygotowania do zabiegu

Operacja powinna być wykonywana przy zastosowaniu mikroskopu operacyjnego i narzędzi mikrochirurgicznych. Podczas narkozy oraz w okresie pooperacyjnym należy unikać leków i czynników mogących zwiększać ciśnienie wewnątrzgałkowe. Wskazane jest zastosowanie wziewnej anestezji umożliwiającej wyłączenie odruchu rogówkowego. Zwierzę układamy w pozycji „waruj”.

Głowę operowanego zwierzęcia należy ułożyć tak, by po ustabilizowaniu oka oś optyczna mikroskopu była prostopadła do powierzchni rogówki. Nie ma konieczności golenia powiek, należy jednak zabezpieczyć pole operacyjne serwetą (najlepiej samoprzylepną, aby ograniczyć liczbę narzędzi w polu). Następnie trzeba ustabilizować gałkę oczną kleszczykami typu Mosquito. Powierzchnię rogówki warto zabezpieczyć przed wysychaniem sztucznymi łzami, np. Tears naturale 2 (Alcon). Należy również pamiętać o konieczności nawilżania rogówki podczas całego zabiegu, wskazane jest więc przygotowanie jałowego płynu fizjologicznego i strzykawki z igłą jako aplikatora umożliwiającego polewanie powierzchni oka.

Zabieg

Small trabekulektomia ryc1 opt

Ryc. 1. Oko przed zabiegiem – obrzęk rogówki.

Operacja jest wykonywana w górnym kwadrancie gałki ocznej, tj. na godzinie 12.00. Pozostałe kwadranty pozostawia się nienaruszone, licząc się z koniecznością wykonania ponownego zabiegu lub usunięcia zaćmy.

  • Small 21930
  • Small 21929

Ryc. 2a, b. Preparowanie płata spojówki gałkowej – odsłonięcie twardówki.

W pierwszej kolejności należy wykonać nacięcie spojówki gałki ocznej prostopadle do rąbka rogówki (ryc. 2a). Następnie odpreparowuje się spojówkę gałkową metodą „na tępo” (ryc. 2b). Po wykonaniu cięcia spojówki równoległego do rąbka rogówkowego (ryc. 2b) otrzymujemy trójkątny płat spojówki, który należy odchylić, odsłaniając twardówkę.

Small 21928

Ryc. 3a. Sklerotomia – trójkątne cięcie twardówki.

następna strona>
1 2 3 >
OSTATNIO DODANE
Magister inżynier od zwierząt
Ukończyłeś studia weterynaryjne w 2025 roku? Skorzystaj z bonu edukacyjnego!
Certyfikowane Szkolenie  Gastroenterologia psów i kotów
„Oblicza weterynarii” – kampania, która oddaje głos lekarzom weterynarii
Doktorant UPWr opracował nową broń w walce ze zgnilcem amerykańskim
POLECANE ARTYKUŁY
Farmakologia i toksykologia
Opioidowa farmakoterapia bólu okołooperacyjnego u psów i kotów
Onkologia
Ośmioletnia suka z nawrotowym krwiomoczem
Hematologia
Zależne od rasy zmiany w obrazie krwi u psów i kotów. Cz. II
Onkologia
Dziesięć najczęstszych nowotworów u psów w Polsce
Chirurgia
Rany u małych zwierząt. Cz. III. Czemu rana się nie goi
Dermatologia
Toczniowe zniekształcenie pazurów u psów jako rzadka forma tocznia – rozpoznawanie i leczenie
Parazytologia
Motyliczka mięśniowa – możliwości rozpoznawania nowego zagrożenia
Kardiologia
Pies z nietolerancją wysiłkową i posmutnieniem. Rozwiązanie zagadki
NEWSLETTER
OBSERWUJ NAS NA
NASZE PUBLIKACJE
  • Magazyn Weterynaryjny
  • Zamów prenumeratę
  • Weterynaria po Dyplomie
  • Zamów prenumeratę
  • Czytaj on-line Magazyn Weterynaryjny
  • Czytaj on-line Weterynaria po Dyplomie
  • Filmy
  • Rada Programowa Magazynu Weterynaryjnego


AKADEMIA PO DYPLOMIE WETERYNARIA
  • Termin i miejsce
  • Program
  • Koszty uczestnictwa
  • Rejestracja online


POMOC
  • Polityka prywatnosci
  • Zadaj pytanie
  • Logowanie i rejestracja
  • Regulamin
  • Metody płatności
  • Regulamin publikowania prac
  • Filmy Pomoc
  • Kontakt


KONTAKT

Medical Tribune Polska Sp. z o.o.
ul. Grzybowska 87
00-844 Warszawa
NIP: 521-008-60-45


801 044 415
+48 (22) 444 24 44
kontakt@magwet.pl
Nr konta: 13 1600 1068 0003 0102 0949 9001

Kontakt w sprawie reklam: magwet-reklama@medical-tribune.pl

Anuluj