Temat numeru: kardiologia
Nawrotny częstoskurcz przedsionkowo-komorowy, czyli szlaki dodatkowe w sercu psa – rozpoznawanie i leczenie
dr hab. Agnieszka Noszczyk-Nowak prof. UPWr
lek. wet. Marcin Michałek
dr n. wet. Alicja Cepiel
prof. dr hab. Urszula Pasławska
Istnienie dodatkowego szlaku przewodzenia pomiędzy przedsionkami i komorami może stanowić podstawę anatomiczną tachyarytmii u psów, która może prowadzić do rozwoju tachykardiomiopatii i objawów niewydolności serca. Niniejszy artykuł prezentuje patofizjologię arytmii z udziałem szlaków dodatkowych oraz aktualne metody ich leczenia.
SUMMARY
Atrioventricular re-entant tachycardia – accessory pathway in the canine heart: diagnosis and treatment
The presence of an accessory electrical conduction pathway between the atria and the ventricles can be an anatomical substrate for the development of tachydysrhythmias in dogs, leading to tachycardiomyopathy and eventually chronic heart failure. This paper presents the pathophysiology of atrioventricular accessory pathway arrhythmias and novel treatment options.
Key words: arrhythmia, heart, WPW syndrome, dog
Szlaki dodatkowe
Szlaki/drogi dodatkowe są włóknami, najczęściej mięśniowymi, o szybkim przewodzeniu i krótkim okresie refrakcji, przerywającymi ciągłość pierścieni włóknistych (trójdzielnego lub mitralnego) i tym samym łączącymi mięsień przedsionków i komór (3, 16). Powstają one na skutek niepełnego rozwoju embrionalnego pierścieni przedsionkowo-komorowych. W wielu przypadkach droga dodatkowa przewodzi sprawniej niż szlak fizjologiczny, jakim jest węzeł przedsionkowo-komorowy. W takiej sytuacji w czasie rytmu zatokowego dochodzi do przedwczesnej aktywacji części mięśnia komór (stąd też nazwa „zespół preekscytacji”), która występuje w związku z przewodzeniem impulsu poza właściwą tkanką przewodzącą, z ominięciem drogi fizjologicznej, czyli węzła przedsionkowo-komorowego.
Zaburzenia rytmu serca z udziałem drogi dodatkowej u człowieka opisali po raz pierwszy wspólnie John Parkinson, Paul Dudley White i Louis Wolff w 1930 r. Od ich nazwisk pochodzi inna nazwa tego zaburzenia – zespół WPW (16). Pacjenci z zespołem preekscytacji są zagrożeni rozwojem tachyarytmii nadkomorowych (ang. supraventricular tachycardia – SVT), zwłaszcza przy pobudzeniach nawrotnych (ang. reentry), kiedy może pojawić się częstoskurcz nawrotny przedsionkowo-komorowy (atrioventricular re-entrant tachycardia – AVRT). Wystąpienie AVRT opiera się na możliwości dwutorowego i dwukierunkowego przewodzenia pomiędzy komorami i przedsionkami, warunkowanego różnymi parametrami elektrofizjologicznymi łącza przedsionkowo-komorowego i drogi dodatkowej.