Małe zwierzęta: anestezjologia
Kapnografia jako ważne narzędzie diagnostyczne podczas znieczulenia ogólnego i intensywnej terapii
lek. wet. Anna Świerk1
lek. wet. Krzysztof Zdeb1
dr n. wet. Olga Szaluś-Jordanow2
Kapnometria to pomiar końcowo-wydechowej zawartości dwutlenku węgla w powietrzu wydychanym (ang. end-tidal CO2 – etCO2), a kapnografia to zapis zmian etCO2 w czasie. Wartości etCO2 dostarczają wielu istotnych informacji na temat znieczulonego pacjenta, takich jak stan hemodynamiczny organizmu, efektywność wymiany gazowej, jakość oddychania mechanicznego czy głębokość znieczulenia. Na podstawie etCO2 można wyciągnąć także wiele istotnych wniosków dotyczących stanu aparatury używanej do znieczulenia ogólnego. Pomiaru etCO2 dokonuje się głównie u znieczulonych pacjentów. Są to zarówno pacjenci znieczulani do planowanych zabiegów chirurgicznych, jak i niejednokrotnie zwierzęta w ciężkim stanie, wymagające ciągłego monitoringu czynności życiowych.
SUMMARY
Capnography as important diagnostic tools during anesthesia and intensive care
Capnometry is a single etCO2 measurement, and capnography is the recording of etCO2 changes over time. End-tidal carbon dioxide values give information about the patient’s hemodynamic status, breathing efficiency, airway management and mechanical ventilation, depth of general anesthesia, functions of anesthetic machines and breathing systems. Measurement of end-tidal carbon dioxide can be made in anesthetized, intubated patients. Those are animals anesthetized for elective procedures, but often also patients in a serious condition requiring continuous monitoring of vital functions.
Key words: capnometry, capnography, anesthesia, hypocapnia, hypercapnia, intensive care
Kapnometria i kapnografia
Kapnometria to pomiar stężenia lub ciśnienia parcjalnego końcowo-wydechowego dwutlenku węgla w powietrzu wydychanym. Dostarcza istotnych informacji o stanie perfuzji krwi w tkankach, o oddychaniu, metabolizmie oraz o funkcjonowaniu aparatury do oddychania mechanicznego (1). W medycynie weterynaryjnej do pomiaru wykorzystuje się najczęściej metodę spektrofotometryczną. Istnieje także metoda kolorymetryczna, stosowana w medycynie człowieka (2). Pomiaru dokonuje się ze strumienia głównego (czujnik umieszczony bezpośrednio pomiędzy rurką intubacyjną a anestetycznym układem oddechowym) lub bocznego (monitor pobiera próbkę z układu oddechowego i analizuje ją w komorze pomiarowej). Pomiar ze strumienia głównego daje dokładniejsze wyniki, pomiar ze strumienia bocznego dostarcza jednak także wielu bardzo ważnych informacji o stanie pacjenta (3).