Pierwotna kardiomiopatia przerostowa jest chorobą charakteryzującą się koncentrycznym przerostem mięśnia sercowego, w wyniku którego dochodzi do pogrubienia ścian komór (głównie lewej komory) przy braku innych zaburzeń metabolicznych, uogólnionych lub dotyczących samego serca (6). Rasy kotów najbardziej predysponowane to maine coon oraz ragdoll (4, 7, 8, 9, 11, 14), ale wysoki odsetek notuje się także u kotów devon rex oraz sfinks (3, 13).

Według badań u 20,2% przebadanych sfinksów to zaburzenie o podłożu genetycznym występuje bezobjawowo (1). Koty niewykazujące objawów klinicznych mogą mieć łagodny do umiarkowanego przerost lewej komory. Ze względu na temperament tych zwierząt i ich specyfikę gatunkową osobniki z ciężką postacią choroby mogą wykazywać zaledwie subtelne objawy niewydolności serca, na przykład przyspieszony oddech. Objawy te mogą pozostawać niezauważone, ponieważ zwierzęta te spędzają większość czasu na odpoczynku. Daje to podstawę do wykonywania badania echokardiograficznego młodych sfinksów bez objawów klinicznych choroby układu sercowo-naczyniowego przed znieczuleniem ogólnym lub sedacją.

W kardiomiopatii przerostowej na skutek pogrubienia ściany lewej komory i zaburzeń jej czynności rozkurczowej obserwuje się zmniejszenie pojemności minutowej serca, mały rzut serca, nieprawidłową pracę zastawki mitralnej, wzrost ciśnienia w lewej komorze, lewostronną zastoinową niewydolność mięśnia sercowego, niedotlenienie, możliwość występowania arytmii lub zakrzepicy zatorowej (2). Dlatego w postępowaniu anestetycznym powinno się:

• maksymalnie zredukować obciążenie wstępne (bez intensywnej płynoterapii)
• utrzymywać odpowiedni opór naczyniowy (nie stosować leków o silnym działaniu naczynioobkurczającym)
• zminimalizować pobudzenie układu współczulnego (ograniczyć stres, wysoką częstotliwość rytmu serca, nasilenie pracy mięśnia sercowego)
• unikać drastycznego obniżenia ciśnienia tętniczego krwi
• zapewnić odpowiednią objętość krwi krążącej (stosując płynoterapię dożylną z maksymalną szybkością wlewu 2-3 ml/kg/godz.).

Opis przypadku

Dwuletni kot, samica rasy sfinks, został skierowany do Okulistycznej Przychodni Weterynaryjnej w Warszawie z powodu uszkodzenia rogówki spowodowanego walką z drugim kotem w domu (ryc. 1). Według informacji uzyskanych z wywiadu u kotki nie obserwowano żadnych dodatkowych niepokojących objawów, wykonywano jedynie rutynowe szczepienia i odrobaczenia. Kotka nigdy nie była poddawana zabiegom ani nie otrzymywała środków anestetycznych. Mimo leczenia okulistycznego nie uzyskano pożądanego efektu. Ze względu na wysokie ryzyko pęknięcia rogówki zdecydowano się na zaszycie oka powiekami w znieczuleniu ogólnym.