Chirurgia Psy Rozród

Kroniki rozrodu. Cz. II. Niejednoznaczne skutki kastracji i owariohisterektomii

14/03/2018

Z kolei u fretek, gdy porównano grupę zwierząt otrzymujących dezlorelinę z grupą poddaną kastracji chirurgicznej, zaobserwowano, że osobniki z pierwszej grupy wykazywały mniej agresywnych zachowań na tle seksualnym i większą chęć do zabawy w porównaniu z osobnikami po operacji.³³ Natomiast w jednym z doświadczeń oceniających chęć do zabawy, poziom lęku i zachowania agresywne u psów nie dowiedziono istnienia żadnych różnic pomiędzy samcami, u których stosowano dezlorelinę, a tymi, które wykastrowano chirurgicznie.³⁴

Dezlorelina stosowana u kotów powoduje u nich niepłodność, zmniejsza objętość jąder i powoduje zanik haczykowatych wyrostków znajdujących się na prąciu.³⁵ U kotów, którym wszczepiono implant z dezloreliną, zaobserwowano obniżenie libido, ograniczenie wspinania się i innych zachowań kopulacyjnych, zmniejszenie intensywności znaczenia moczem, ale także zwiększenie ilości pobieranej karmy, co – zważywszy na epidemię otyłości u kotów – może stanowić potencjalny problem.

Zalecenia

Wyciąganie wniosków o jakichkolwiek zależnościach pomiędzy zabiegami kastracji/owariohisterektomii a problemami behawioralnymi jest na chwilę obecną przedwczesne, chociaż w niniejszym artykule nie omówiono kwestii wpływu hormonów na proces starzenia się mózgu, co jest jeszcze bardziej skomplikowanym zagadnieniem. Nie da się ukryć, że badania behawioralne są znacznie trudniejsze do przeprowadzenia niż doświadczenia koncentrujące się wyłącznie na zaburzeniach somatycznych. Kiedy bierze się pod uwagę wszelkie przeszkody w rozpoznaniu fizycznych nieprawidłowości, które mogą być uwarunkowane zabiegiem kastracji/owariohisterektomii, należy zachować szczególną ostrożność w ocenie problemów behawioralnych, ponieważ dobranie obiektywnego, wiarygodnego i odtwarzalnego sposobu ich oceny jest dużo bardziej skomplikowane.

Jakie jest więc moje zalecenie dla właścicieli zwierząt, którzy zwracają się do mnie z pytaniem o radę? Jeżeli u psa występuje jakiekolwiek zaburzenie, które może być dziedziczone – niezależnie od tego, czy dotyczy ono behawioryzmu, czy innych zagadnień – to nie powinien on być przeznaczony do rozrodu, chyba że miałoby się to odbyć w ramach zatwierdzonego, finansowanego badania z określeniem grupy kontrolnej, przeprowadzanego przez naukowców zamierzających zbadać ową domniemaną wadę. Zabieg kastracji/owariohisterektomii nie jest jedynym sposobem zapobiegania rozmnażaniu się zwierząt, bez wątpienia jest on jednak rozwiązaniem najprostszym.

Jeżeli u psa nie obserwuje się żadnych zaburzeń zachowania i ma on odpowiedzialnych właścicieli, warto omówić z nimi wszystkie przedstawione powyżej informacje dotyczące zdrowia zwierzęcia. Chociaż nigdy nie powtórzono ani nie rozszerzono badań Hopkinsa, w rozmowie z właścicielami psów zawsze podkreślam, że ich podopieczni, chcący zaspokoić swoje potrzeby płciowe, bardzo przypominają studentów w barach – zwykle nie myślą o konsekwencjach swoich zachowań i wyborów. Nazbyt często psy uciekają z domów i giną, potrącone przez samochody na drogach. Właściciele niewykastrowanych psów powinni więc być świadomi takich niebezpieczeństw i zapewnić zwierzętom należytą opiekę.

Reasumując, musimy nauczyć się więcej na temat występowania zaburzeń związanych z każdą rasą. Tylko w ten sposób będziemy w stanie uzyskać fizycznie i psychicznie zdrowe zwierzęta – niezależnie od tego, czy ich przeznaczeniem jest bycie psem towarzyszącym, czy asystowanie w pracy służb mundurowych, pasterstwie lub myślistwie – i będziemy mogli zapewnić im troskliwy dom.

DVM Newsmagazine • January 2014, p. M1

Karen L. Overall, MA, VMD, PhD, DACVB, CAAB, jest naukowcem, redaktorem czasopisma „The Journal of Veterinary Behavior: Clinical Applications and Research” i autorką ponad 100 publikacji, licznych rozdziałów oraz nowej książki zatytułowanej „The Manual of Clinical Behavioral Medicine for Dogs and Cats”.

PIŚMIENNICTWO

1. Eiseneger C, Haushofer J, Fehr E. The role of testosterone in social interaction. Trends Cogn Sci 2011;15(6):263-271.

2. Hopkins SG, Schubert TA, Hart BL. Castration of adult male dogs: effects on roaming, aggression, urine marking, and mounting. J Am Vet Med Assoc 1976;168(12):1108-1110.

3. O’Farrell, V, Peachey, E. Behavioural effects of ovariohysterectomy on bitches. J Small Anim Pract 1990;31(12):595-598.

4. Overall KL. Sex and aggression. Canine Practice 1995;20(3):16-18.

5. Brodey RS, Goldschmidt MA, Rozel JR. Canine mammary gland neoplasm. J Am Anim Hosp Assoc 1983;19:61-90.

6. Moe L. Population-based incidence of mammary tumours in some dog breeds. J Reprod Fertil Suppl 2001;57:439-443.

7. Schneider R, Dorn CR, Taylor DO. Factors influencing canine mammary cancer development and postsurgical survival. J Natl Cancer Inst 1969;43(6):1249-1261.

8. Sorenmo KU, Shofer FS, Goldschmidt MH. Effect of spaying and timing of spaying on survival of dogs with mammary carcinoma. J Vet Intern Med 2000;14(3):266-270.

9. Overley B, Shofer FS, Goldschmidt MH, et al. Association between ovariohysterectomy and feline mammary carcinoma. J Vet Intern Med 2005;19(4):560-563.

10. Beauvais W, Cardwell, JM, Brodbelt DC. The effect of neutering on the risk of mammary tumours in dogs – a systematic review. J Small Anim Pract 2012;53(6):314-322.

11. Lana SE, Rutteman GR, Winthrow SJ. Tumors of the mammary gland. In: Withrow and MacEwen’s small animal clinical oncology. 4th ed. St. Louis, Mo: Elsevier, 2007;619-636.

12. Johnston SD, Root Kustritz MV, Olson PS. Canine and feline theriogenology. Philadelphia, Pa: WB Saunders Co, 2001:80-87.

13. Egenvall A, Hagman R, Bonnett BN, et al. Breed risk of pyometra in insured dogs in Sweden. J Vet Intern Med 2001;15(6):530-538.

14. Berry SJ, Coffey DS, Strandberg JD, et al. Effect of age, castration, and testosterone replacement on the development and restoration of canine benign prostatic hyperplasia. Prostate 1986;9(3):295-302.

15. Leroy BE, Northup N. Prostate cancer in dogs: comparative and clinical aspects. Vet J 2009; 180(2):149-162.

16. Bryan JN, Keeler MR, Henry CJ, et al. A population study of neutering status as a risk factor for canine prostate cancer. Prostate 2007;67(11):1174-1181.

17. Sorenmo KU, Goldschmidt M, Shofer F, et al. Immunohistochemical characterization of canine prostatic carcinoma and correlation with castration status and castration time. Vet Comp Oncol 2003;1(1):48-56.

18. Teske E, Naan EC, van Dijk EM, et al. Canine prostate carcinoma: epidemiological evidence of an increased risk in castrated dogs. Mol Cell Endocrinol 2002;197(1-2):251-255.

19. Ru G, Terracini B, Glickman LT. Host related risk factors for canine osteosarcoma. Vet J 1998;156(1):31-39.

20. Cooley DM, Beranek BC, Schlittler DL, et al. Endogenous gonadal hormone exposure and bone sarcoma risk. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev 2002;11(11):1434-1440.

21. Prymak C, McKee LJ, Goldschmidt MH, et al. Epidemiologic, clinical, pathologic, and prognostic characteristics of splenic hemangiosarcoma and splenic hematoma in dogs: 217 cases (1985). J Am Vet Med Assoc 1988;193(6):706-712.

22. Ware WA, Hopper DL. Cardiac tumors in dogs: 1982-1995. J Vet Intern Med 1999;13(2):95-103.

23. Torres de la Riva G, Hart BL, Farver TB, et al. Neutering dogs: effects on joint disorders and cancers in golden retrievers. PLoS One 2013;8(2):e55937.

24. Norris AM, Laing EJ, Valli VE, et al. Canine bladder and urethral tumors: a retrospective of 115 cases (1980-1985). J Vet Intern Med 1992;6(3):145-153.

25. Salmeri KR, Bloomberg MS, Scruggs SL, et al. Gonadectomy in immature dogs: effects on skeletal, physical, and behavioral development. J Am Vet Med Assoc 1991;198(7):1193-1203.

26. Salman MD, New JG Jr., Scarlett JM, et al. Human and animal factors related to relinquishment of dogs and cats in 12 selected animal shelters in the United States. J Appl Anim Welf Sci 1998;1(3):207-226.

27. Salman MD, Hutchison J, Ruch-Gallie R, et al. Behavioral reasons for relinquishment of dogs and cats to 12 shelters. J Appl Anim Welf Sci 2000;3(2):93-106.

28. Spain CV, Scarlett JM, Houpt KA. Long-term risks and benefits of early-age gonadectomy in dogs. J Am Vet Med Assoc 2004;224(3):380-387.

29. Howe LM, Slater MR, Boothe HW, et al. Long-term outcome of gonadectomy performed at an early age or traditional age in dogs. J Am Vet Med Assoc 2001;218(2):217-221.

30. Forsee KM, Davis GJ, Mouat EE, et al. Evaluation of the prevalence of urinary incontinence in spayed female dogs: 566 cases (2003-2008). J Am Vet Med Assoc 2013;242(7):959-962.

31. Junaidi A, Williamson PE, Cummins JM, et al. Use of a new drug delivery formulation of the gonadotrophin-releasing hormone analogue Deslorelin for reversible long-term contraception in dogs. Reprod Fertil Dev 2003;15(6):317-322.

32. Reichler IM, Hubler M, Jöchle W, et al. The effect of GnRH analogs on urinary incontinence after ablation of the ovaries in dogs. Theriogenology 2003;60(7):1207-1216.

33. Vinke CM, van Deijk R, Houx BB, et al. The effects of surgical and chemical castration on intermale aggression, sexual behaviour and play behaviour in the male ferret (Mustela putorius furo). Appl Anim Behav Sci 2008;115(1-2):104-121.

34. Steur ER. Chemical and surgical castration of male dogs: behavioral effects. Doctoral thesis, University of Utrecht, Utrecht, Holland, 2011.

35. Goericke-Pesch S, Georgiev P, Antonov A, et al. Clinical efficacy of a GnRH-agonist implant containing 4.7 mg deslorelin, Suprelorin, regarding suppression of reproductive function in tomcats. Theriogenology 2011;75(5):803-810.

36. Farhoody P, Zink MC. Behavioral and physical effects of spaying and neutering domestic dogs (Canis familiaris). Unpublished summary of a Masters thesis, Hunter College, New York, NY, 2010.