Artykuł przedstawia ogólne zasady postępowania z wadami zgryzu i innymi problemami ortodontycznymi u zwierząt.

Podstawy ortodoncji u psów i kotów nie są trudne. Wystarczy dokładnie zapoznać się po pierwsze z czterema podstawowymi stanami klinicznymi – zwierzę z prawidłowym lub nieprawidłowym zgryzem, który jest funkcjonalny albo niefunkcjonalny, oraz po drugie – z trzema metodami leczenia, omówionymi poniżej (tab. 1 przedstawia rodzaje wad zgryzu występujące u zwierząt).

Prawidłowy i funkcjonalny

Prawidłowa (w odniesieniu do rasy i rodzaju trzewioczaszki), funkcjonalna jama ustna zawiera 30 zębów u kotów oraz 42 zęby u psów. Nie dochodzi w niej do ucisku na dziąsła ani oddziaływania na siebie poszczególnych zębów (ryc. 1a i b). Typowymi zwierzętami mającymi taką jamę ustną są koty krótkowłose, psy rasy beagle, pudle oraz labradory.

Prawidłowy i niefunkcjonalny

Standardy rasowe u buldogów angielskich, mopsów, boston terrierów, shih tzu oraz innych psów ras krótkoczaszkowych (brachycefalicznych) wymagają przodożuchwia, w którym przy zwartych szczękach siekacze szczęki są zlokalizowane doogonowo w stosunku do swoich odpowiedników w żuchwie. W części przypadków lokalizacja zębów u psów tych ras nie powoduje żadnych problemów. Niekiedy jednak może dochodzić do nadmiernego kontaktu między zębami i ucisku zębów na dziąsła i tkanki miękkie (ryc. 2).