Dermatologia
Apoquel – pytania i odpowiedzi. Czy oklacitinib zrewolucjonizuje leczenie alergicznego zapalenia skóry u psów?
Alice M. Jeromin
Artykuł przedstawia nową metodę leczenia z punktu widzenia dermatologa.
Od kilku lat wyczekiwaliśmy na nowy przeciwświądowy lek opracowywany przez firmę Zoetis. Po etapie badań laboratoryjnych i prób klinicznych oraz po przejściu procesu ostatecznego zatwierdzenia przez FDA (Agencja Żywności i Leków – ang. Food and Drug Administration – przyp. tłum.) oklacitinib (Apoquel – Zoetis) stał się dostępny klinicznie, choć dostępność ta jest nadal ograniczona. Jako specjalista dermatologii weterynaryjnej codziennie spotykam się z pytaniami dotyczącymi preparatu Apoquel. W ciągu ostatnich dwóch lat miałam możliwość leczenia Apoquelem około 500 pacjentów i w niniejszym artykule chciałabym podzielić się z Czytelnikami doświadczeniem zdobytym w tym zakresie.
Mechanizm działania preparatu Apoquel, dawkowanie, skutki niepożądane oraz monitorowanie parametrów laboratoryjnych zostały omówione na podstawie informacji dostarczonych przez firmę Zoetis, wniosków ustalonych przez Północnoamerykańskie Forum Dermatologów Weterynaryjnych (North American Veterinary Dermatology Forum) na spotkaniu poświęconym lekowi w kwietniu 2015 roku oraz doświadczeń moich i innych dermatologów stosujących ten lek u swoich pacjentów. Mam nadzieję, że odpowiednie zebranie i przedstawienie tych informacji pomoże lekarzom praktykom w skuteczny i bezpieczny sposób leczyć zwierzęta ze świądem.
Co to jest inhibitor kinazy Janusowej (JAK)?
Kinazy Janusowe zostały opisane u schyłku lat 80. XX wieku przez australijskiego chemika, któremu udało się wyizolować dwie z nich. Odkrywca nadał im nazwę JAK (JAK’s – akronim ang. „just another kinase” – „po prostu kolejna kinaza”). Jako grupa kinazy Janusowe pełnią ważną rolę w procesie wytwarzania białych i czerwonych krwinek, w przebiegu procesów immunologicznych, zapalnych, w procesie wzrostu i rozwoju. Są również „wartownikami” organizmu, chroniącymi go przed rozwojem nowotworów. Obecnie znane są cztery kinazy Janusowe – JAK1, JAK2, JAK3 oraz TYK2.
Oklacitinib jest selektywnym inhibitorem enzymów JAK1 i JAK3 – białek odgrywających istotną rolę w przekazywaniu sygnałów skutkujących odczuwaniem świądu oraz rozwojem procesu zapalnego. Poprzez hamowanie tych enzymów dochodzi do hamowania aktywności cytokin, zwłaszcza interleukiny-31 (Il-31), odpowiedzialnych za świąd i zapalenie towarzyszące chorobom alergicznym. JAK2 bierze udział w wytwarzaniu białych i czerwonych krwinek (w hematopoezie), oklacitinib ma jednak niewielki wpływ na cytokiny zaangażowane w ten proces.