Dlaczego należy przejmować się białkomoczem u pacjentów

Albuminuria może mieć charakter przednerkowy lub zanerkowy, dlatego ważne jest, aby zlokalizować jej przyczynę, jak to omówiono powyżej.

Kiedy należy określać stosunek białko : kreatynina (P : C)?

Jeżeli podejrzewa się, że utrzymujący się białkomocz/albuminuria ma pochodzenie nerkowe, stężenie białka należy określić ilościowo, wykorzystując stosunek białko : kreatynina, zarówno przed, jak i w trakcie leczenia.

Z uwagi na to, że trwały białkomocz może utrzymywać się na stałym poziomie bądź zmieniać się w czasie, stosunek białko : kreatynina stosuje się do oceny postępu choroby lub reakcji na zastosowane leczenie. Stosunek białko : kreatynina odzwierciedla dokładnie ilość białka wydalanego z moczem w ciągu 24 godzin. W warunkach prawidłowych wskaźnik ten u psów i kotów wynosi < 0,2. Wartości mieszczące się pomiędzy 0,2 i 0,4 u kotów oraz 0,2 i 0,5 u psów uważa się za graniczne, natomiast wartości tego wskaźnika > 0,4 u kotów i > 0,5 u psów są uważane za nieprawidłowe.²

Zmiany stopnia nasilenia białkomoczu należy interpretować w połączeniu z wynikami pomiaru stężenia kreatyniny w surowicy, ponieważ nasilenie białkomoczu może się zmniejszać u pacjentów z postępującą chorobą nerek, w miarę jak obniża się liczba czynnych nefronów. Zmniejszający się białkomocz przy stężeniu kreatyniny w surowicy utrzymującym się na stałym poziomie sugeruje poprawę czynności nerek, podczas gdy obniżający się białkomocz przy wzrastającym stężeniu kreatyniny wskazuje na postępowanie choroby.

Dlaczego należy monitorować wielkość białkomoczu?

U pacjentów z umiarkowanym i ciężkim białkomoczem może wystąpić hipoalbuminemia, obrzęki, wodobrzusze, hipercholesterolemia, nadciśnienie tętnicze i nadkrzepliwość. Jednakże inną istotną przyczyną, którą należy rozważyć u psów i kotów z białkomoczem, jest uszkodzenie kłębuszków, kanalików nerkowych i tkanki śródmiąższowej oraz postępująca utrata nefronów.²

U kotów z naturalnie pojawiającą się przewlekłą chorobą nerek stosunkowo umiarkowany białkomocz (stosunek P : C > 0,2) był niekorzystnym czynnikiem rokowniczym, związanym z krótszym czasem przeżycia chorych zwierząt.³ U kotów z nadciśnieniem tętniczym obecność białkomoczu była związana ze skróceniem czasu przeżycia,⁴ a u kotów w starszym wieku z rozwojem azotemii.⁵

U psów z naturalnie pojawiającą się przewlekłą chorobą nerek względne ryzyko przełomu mocznicowego i śmierci było blisko trzykrotnie wyższe u zwierząt, u których stosunek P : C był wyższy niż 1,0, w porównaniu z tymi, u których P : C wynosił poniżej 1,0.⁶

Dlatego też lekarze weterynarii powinni zwracać szczególną uwagę na obecność białkomoczu u swoich pacjentów oraz monitorować jego poziom (a także nadciśnienia tętniczego), aby móc wdrożyć u nich odpowiednie leczenie tak szybko, jak to jest tylko możliwe.

Chociaż białkomocz nerkowy jest związany z wystąpieniem azotemii powstałej na skutek postępującej choroby nerek, obecnie nie wiadomo, czy jest on po prostu wskaźnikiem ciężkiej postępującej przewlekłej choroby nerek, czy też czynnikiem pośredniczącym w postępującym uszkodzeniu nerek.² Jeżeli białkomocz jest czynnikiem uszkadzającym nerki, wdrożenie postępowania obniżającego stężenie białka w moczu będzie prawdopodobnie działać ochronnie na nerki i wydłużać czas przeżycia pacjenta.

Wspólne stanowisko ekspertów American College of Veterinary Internal Medicine (ACVIM) odnośnie do oceny i leczenia białkomoczu u psów i kotów znajduje się na stronie www.onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1939-1676.2005.tb02713.x/pdf.

Veterinary Medicine • Vol 105, No 12, December 2010, p. 572

Gregory F. Grauer, DVM, MS, DACVIM
College of Veterinary Medicine, Kansas State University, Manhattan, KS 66506