Kiedy podaje pan chemioterapeutyki bezpośrednio do guza? W jakich przypadkach ten sposób leczenia może być korzystny?

Skuteczne leczenie nowotworów psów i kotów wymaga podawania chemioterapeutyków w tak wysokich dawkach, aby doprowadzić do śmierci komórek nowotworowych. Z tego powodu ich farmakokinetyka i biodystrybucja stanowią czynniki decydujące o skuteczności leczenia. Wykazano, że w przypadku niektórych guzów litych ciśnienie płynu śródmiąższowego (obecnego pomiędzy komórkami guza) jest bardzo wysokie. Może to utrudniać dyfuzję chemioterapeutyków podawanych ogólnoustrojowo z naczyń krwionośnych do podścieliska guza, a co za tym idzie, komórki nowotworowe mogą nie być eksponowane na wysokie stężenia leków przeciwnowotworowych.

Podanie chemioterapeutyków bezpośrednio do guza jest korzystne, gdyż pozwala na wprowadzenie wysokiego stężenia leku do małego, ograniczonego obszaru, a zatem zwiększa do maksimum ekspozycję komórek nowotworowych na chemioterapeutyki, co, jak należy się spodziewać, nasila ich działanie przeciwnowotworowe. Chociaż podanie leku bezpośrednio do guza jest korzystne z punktu widzenia farmakokinetyki, to może także prowadzić do powstania pewnych działań niepożądanych, takich jak: 1) narażenie na kontakt z lekiem środowiska i ludzi, ponieważ podane chemioterapeutyki wydostają się z miejsca wkłucia, oraz 2) możliwość powstania miejscowej martwicy tkanek, wtórnej w stosunku do bezpośredniego działania cytotoksycznego, jakie podany lek wywiera na okoliczne tkanki.

Biorąc pod uwagę te mankamenty, dla większości lekarzy weterynarii chemioterapia doguzowa nie jest szczególnie korzystną metodą leczenia nowotworów. Istnieją jednak określone przypadki, w których taki sposób postępowania jest skuteczny. Jednym z nich jest podanie glikokortykosteroidów (triamcynolonu) bezpośrednio do guza z komórek tucznych zlokalizowanego na skórze. Ta forma terapii doguzowej jest dobrze tolerowana i skuteczna w zmniejszaniu masy guza z komórek tucznych, a przypadkowy kontakt ludzi z glikokortykosteroidami nie stanowi poważnego zagrożenia.

Veterinary Medicine • Vol 106, No 1, January 2011, p. 10

Timothy M. Fan, DVM, PhD, DACVIM (choroby wewnętrzne i onkologia)

Department of Veterinary Clinical Medicine, College of Veterinary Medicine, University of Illinois, Urbana, IL 61802