Zapalenie wielostawowe o podłożu immunologicznym przyjmuje wiele postaci, powoduje także często powstanie objawów ogólnych, a czasami również uszkodzenie chrząstki stawowej i kości. Artykuł podaje informacje, jak różnicować poszczególne postacie zapaleń wielostawowych o podłożu immunologicznym, oraz omawia sposoby leczenia, które prowadzą do remisji i łagodzą ból u chorych zwierząt.

Zapalenia wielostawowe o podłożu immunologicznym stanowią grupę chorób, które prowadzą do powstania znacznych zmian patologicznych w obrębie stawów oraz objawów ogólnych. Definiuje się je jako proces zapalny błony maziowej, obejmujący dwa lub więcej stawów, który nie ma etiologii zakaźnej potwierdzonej w rutynowych badaniach laboratoryjnych, a poprawę stanu klinicznego uzyskuje się po leczeniu immunosupresyjnym.^1-3 Kluczowe z punktu widzenia zmniejszenia nasilenia objawów klinicznych i śmiertelności chorych zwierząt jest wczesne rozpoznanie choroby i wdrożenie odpowiedniego leczenia. Klasyfikacja zapaleń wielostawowych o podłożu immunologicznym, która opiera się na wynikach badania klinicznego, radiologicznego, histopatologicznego i serologicznego, pomaga w ustaleniu sposobu leczenia i rokowania (tab. 1).^1,4,5

Klasyfikacja zapaleń wielostawowych o podłożu immunologicznym

Zapalenia wielostawowe o podłożu immunologicznym dzieli się na nadżerkowe i bez zmian nadżerkowych (tab. 1). W obrazie radiologicznym stawu objętego zapaleniem wielostawowym o podłożu immunologicznym bez zmian nadżerkowych nie stwierdza się cech niszczenia kości ani chrząstki stawowej.^1,4,5 Natomiast w przypadku nadżerkowych zapaleń wielostawowych obserwuje się ubytki chrząstki stawowej albo ubytki warstwy podchrząstkowej kości w jednym lub większej liczbie stawów.^1,4,5 Postacie nadżerkowe zapaleń wielostawowych o podłożu immunologicznym występują rzadko – stanowią poniżej 1% wszystkich przypadków zapaleń wielostawowych^5-7 (patrz tekst w ramce powyżej dotyczący patofizjologii zapaleń wielostawowych tła immunologicznego).

Przegląd zapaleń wielostawowych bez zmian nadżerkowych

Wyniki niektórych badań retrospektywnych sugerowały podatność pewnych ras psów oraz psów o określonej masie ciała na nienadżerkowe zapalenia wielostawowe, wśród autorów prac z tego zakresu nie ma jednak zgodności co do występowania takiej predylekcji.^7-9 Ta postać zapaleń wielostawowych może więc wystąpić u psów każdej rasy, o każdej masie ciała. Choroba atakuje zwierzęta w średnim wieku (4-6 lat), nie stwierdza się predylekcji związanej z płcią.^1,2,4,5,7-9