BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Genetyka
Postęp w badaniach genetycznych u psów i znaczenie tych testów w praktyce
Caroline G. McPhee
Badania genetyczne dają możliwość ustalenia pochodzenia psów ras mieszanych i określenia, czy dany pies jest nosicielem mutacji genowej mogącej wywołać chorobę u jego potomstwa. Kiedyś badania te sprawią też, że wiele istniejących obecnie chorób genetycznych przejdzie do historii.
Znaczna większość lekarzy weterynarii niemal codziennie słyszy pytania właścicieli zwierząt dotyczące zagadnień genetycznych. Wśród omawianych tematów pojawia się ryzyko występowania choroby u zwierząt określonych ras, potwierdzenie rodowodu genetycznego oraz przypisanie mieszańców do jakiejś rasy w przypadkach gdy ich rodzice są nieznani. Wraz z nadejściem ery genetycznego typowania DNA lekarze weterynarii zyskali lepsze środki umożliwiające udzielenie odpowiedzi na te pytania. Obszarem, który zapewne najbardziej interesuje lekarzy weterynarii, jest możliwość dokładniejszego określenia ryzyka wystąpienia chorób genetycznych. W medycynie weterynaryjnej pojawia się szansa – analogicznie do medycyny człowieka – prowadzenia opieki medycznej dopasowanej do indywidualnego pacjenta, w oparciu o jego kod genetyczny. Lekarze weterynarii pragnący objąć swoich pacjentów wszechstronniejszą opieką mogą obecnie zaoferować właścicielom takich zwierząt wykonanie badań genetycznych i być merytorycznym źródłem informacji na ten temat.
Badania genetyczne są dostępne dla bardzo wielu gatunków zwierząt domowych. Autorka tego artykułu skoncentrowała się na badaniach psów. Wśród dostępnych badań wymienia się identyfikację rasy, określenie pochodzenia, badanie cech fenotypowych, takich jak umaszczenie, oraz badania na obecność chorób genetycznych. Poniższy artykuł jest poświęcony testom mającym największe znaczenie dla lekarzy praktyków, takim jak badania na obecność chorób uwarunkowanych genetycznie. Znajdują się w nim też informacje dotyczące podstaw dziedziczenia cech genetycznych oraz wyjaśnienie podstaw naukowych wspomnianych badań.
Genom psa
Badania nad pochodzeniem psów domowych wskazują na bezpośrednie odłączenie się tego gatunku od wilków, datowane na co najmniej 14 000 lat temu, które nastąpiło prawdopodobnie w wyniku dwóch niezależnych zdarzeń prowadzących do udomowienia.1 Większość współczesnych psów wywodzi się najprawdopodobniej od wilka środkowowschodniego, przy czym basenji jest uważany za najstarszą rasę istniejącą do dnia dzisiejszego.2,3 Wraz z założeniem The Kennel Club w Wielkiej Brytanii w 1873 r. i American Kennel Club w 1884 r. rozpoczęto prowadzenie rejestrów psów rasowych. Krótko potem wprowadzono zasadę bariery rasowej, wedle której zarówno samiec, jak i samica musiały być zarejestrowanymi osobnikami rasowymi, aby ich potomstwo mogło uzyskać wpis do rejestru. Co za tym idzie, rasy wyłoniły się z ograniczonych pod względem genetycznym grup zwierząt, a grupy te stają się coraz bardziej genetycznie odrębne od siebie.3