Quiz
Kot z olbrzymim guzem ogona
Rebecca A. Lee, Kyathanahalli S. Janardhan, Heather A. Towle
Powodem wizyty dwuletniej sterylizowanej kotki u lekarza weterynarii był duży guz (4 × 4,5 × 5,4 cm) przy nasadzie ogona. Badanie kliniczne wykazało, że guz był gorący, silnie obrzęknięty oraz bolesny przy omacywaniu. Jak widać na ryc. 1a, procesowi rozrostowemu towarzyszył surowiczo-krwisty wysięk. Na zdjęciach RTG widoczny był rozległy obrzęk tkanek miękkich wraz z lizą trzonów kręgów ogonowych (ryc. 1b). Po wykonaniu biopsji wycięciowej, mającej charakter paliatywny, materiał przesłano do badania histopatologicznego. Na ryc. 2 przedstawiono reprezentatywne pola widzenia z preparatu poddanego badaniu immunohistochemicznemu.
Jakie jest twoje rozpoznanie?
a) ropień
b) mięsak synowialny
c) mięśniakomięsak gładkokomórkowy
d) mięsak prążkowanokomórkowy
Odpowiedź
Prawidłowa odpowiedź to c) mięśniakomięsak gładkokomórkowy. Na ryc. A widoczny jest wycinek guza nowotworowego utworzonego przez komórki wrzecionowate i wielokątne (barwienie hematoksyliną i eozyną). Komórki nowotworowe wykazały dodatnią reakcję na aktynę mięśni gładkich (ryc. B) i wimentynę (ryc. D) oraz ujemną na cytokeratynę (ryc. C), lizozym (ryc. E) i desminę (ryc. F). Dodatnią reakcję na wimentynę (ryc. D) wykazało jedynie 30% komórek nowotworowych. Uwagę zwraca fakt, że makrofagi naciekające nowotwór wykazały dodatnią, natomiast same komórki nowotworowe ujemną reakcję z przeciwciałami antylizozymowymi (ryc. E). Podobnie komórki mięśnia szkieletowego związanego z nowotworem wykazały dodatnią reakcję na desminę, podczas gdy komórki nowotworowe – ujemną (ryc. F). Na podstawie tych wyników nowotwór został sklasyfikowany jako mięśniakomięsak gładkokomórkowy.
Cytokeratyna i wimentyna to filamenty pośrednie, które stanowią jeden z trzech komponentów cytoszkieletu komórki. Cytokeratyna znajduje się głównie w komórkach nabłonkowych, a wimentyna jest obecna w dojrzałych komórkach mezenchymalnych. Dlatego też za pomocą tych markerów można zróżnicować raka i mięsaka.
Aktyna w mięśniach gładkich jest swoista dla tego rodzaju tkanki mięśniowej, nie występuje natomiast w mięśniach szkieletowych. Stąd barwienie na obecność aktyny mięśni gładkich pomaga odróżnić nowotwór powstający z mięśnia szkieletowego od nowotworu z mięśni gładkich.
Lizozym stanowi marker dla histiocytów, co sprawia, że jest pomocny przy rozpoznawaniu mięsaka histiocytarnego. Dodatnią reakcję z desminą mogą wykazywać zarówno komórki mięśni szkieletowych, jak i gładkich, od reguły tej występują jednak odstępstwa. W zaprezentowanym przypadku reakcję dodatnią z desminą wykazały jedynie komórki mięśni szkieletowych.
Nie jest łatwo odróżnić mięśniakomięsaka gładkokomórkowego od innych mięsaków. Przedstawiony przypadek podkreśla rolę, jaką pełni badanie histopatologiczne wraz z immunohistochemicznym przy rozróżnianiu nowotworów o podobnej budowie morfologicznej. Zgodnie z wiedzą autorów jak dotąd nie opisano przypadku mięśniakomięsaka przy nasadzie ogona u kota.
