Nadmiar tego niezbędnego mikroelementu może mieć poważne konsekwencje, a samo zatrucie łatwo pomylić z niedokrwistością hemolityczną na tle immunologicznym. Upewnij się, czy wiesz, jak rozpoznawać i leczyć zatrucie cynkiem u swoich pacjentów.

Czy pamiętasz o zatruciu cynkiem? Jego przedawkowanie może prowadzić do wystąpienia wielu różnych objawów klinicznych i laboratoryjnych, w tym tak charakterystycznych zmian jak niedokrwistość hemolityczna, bilirubinemia oraz zmiana zabarwienia moczu. Zatrucie to może być zatem błędnie rozpoznane jako niedokrwistość hemolityczna na tle immunologicznym (IMHA – ang. immune-mediated hemolytic anemia). Wynika z tego konieczność zastosowania diagnostyki obrazowej we wszystkich przypadkach, w których podejrzewa się IMHA. Szybkie ustalenie rozpoznania zatrucia cynkiem i rozpoczęcie leczenia zapewnia najlepsze rokowanie dla pacjenta.

Cynk jako niezbędny pierwiastek śladowy

Cynk jest ważnym mikroelementem, pełniącym wiele istotnych funkcji w organizmie. Ponad 200 metaloenzymów wymaga jego obecności do zapewnienia prawidłowego metabolizmu wodorowęglanów, białek, lipidów i DNA. Należą do nich między innymi anhydraza węglanowa, fosfataza zasadowa oraz enzymy cyklu mocznikowego.^1-3 Metyloenzymy te są zaangażowane w ekspresję genów, odpowiadają za utrzymanie prawidłowej budowy i zapewnienie funkcjonowania błony komórkowej, przekazywanie sygnałów w komórce, zmiany stanu redox komórki oraz proces oddychania komórkowego.^3-5

Około 25% spożytego cynku podlega wchłanianiu w jelicie. Po resorpcji w przewodzie pokarmowym 60% cynku łączy się z albuminami osocza, 30% przyłączają alfa-2-makroglobuliny, a 10% wiąże się z białkiem transportowym ceruloplazminą.⁶ Około 90% cynku we krwi pełnej znajduje się w krwinkach czerwonych, wchodząc w skład metaloenzymów anhydrazy węglanowej oraz ponadtlenkowej dysmutazy miedziowo-cynkowej.¹

Cynk usuwany jest z organizmu wraz z żółcią i sokiem trzustkowym. Niewielkie jego ilości są również wydalane przez nerki wraz z moczem, większość tego pierwiastka jest jednak usuwana z kałem.⁷ Badania wykazały, że u zdrowych zwierząt do tkanek o największej zawartości cynku należą: naczyniówka oka, gruczoł krokowy, kości, skóra, mięśnie, wątroba, trzustka i nerki.⁸ Niemniej jednak zbyt duże stężenia cynku mogą mieć szkodliwy wpływ na niemal każdy układ narządów w organizmie.

Źródła cynku

Do pokarmów bogatych w cynk należą: mięso, jaja, produkty mleczne, orzechy, nasiona, warzywa strączkowe oraz płatki zbożowe. Ponadto dodatkowymi źródłami tego mikroelementu dla ludzi są dodatki mineralno-witaminowe (np. multiwitaminy), tabletki do...