Jednym z moich pacjentów jest 18-miesięczna wysterylizowana suka, mieszaniec labradora, która mieszkała w schronisku od 8. tygodnia życia do czasu adopcji. Została przygarnięta przez samotną osobę i na początku nie sprawiała problemów. Właściciel pracuje okresowo, czasem nawet przez 12 godzin. Kiedy pies w tym czasie przebywał w ogrodzie, sąsiedzi kilka razy dziennie głaskali go przez ogrodzenie, potem jednak przeprowadzili się. Pies przez cały dzień był sam i zaczął wykazywać objawy lęku separacyjnego.

Pies podkopuje ogrodzenie, gryzie je i wspina się na nie, aby się wydostać. Jeśli pozostawi się go w klatce, nawet na krótko, również zaczyna gryźć i drapać jej pręty. Jeżeli natomiast umożliwi mu się swobodne wychodzenie z domu i wchodzenie do niego, też stara się uciec przez ogrodzenie lub wchodzi do środka i gryzie meble oraz inne przedmioty.

Zwierzę może być pozostawione w samochodzie, podczas gdy właściciel robi zakupy, i nie wykazuje wtedy zachowań destrukcyjnych. Kiedy do właściciela przyjechali na dwa tygodnie w odwiedziny inni członkowie rodziny wraz ze swoim psem, labradorka zachowywała się spokojnie, nie wykazując objawów lęku separacyjnego, gdy psy zostawały same na 2-3 godziny. Nawet kiedy obcy pies był zamykany w oddzielnym pokoju, suka po opuszczeniu domu przez ludzi nie przejawiała zachowań destrukcyjnych.

Pies ma tendencję do gryzienia rzeczy pozostawionych w jego zasięgu, takich jak buty, plastikowe butelki, również wtedy, gdy właściciel jest w domu. Nigdy natomiast pod jego nieobecność nie oddał w domu moczu ani kału, nie dokonywał też samookaleczeń. Właściciel obawia się jednak, że pies może się zranić podczas prób ucieczki przez płot.

Czy ten pacjent faktycznie wykazuje objawy lęku separacyjnego? Właściciel chciałby zatrzymać psa, nie będzie mógł jednak tego zrobić, jeśli labradorka będzie ciągle próbowała uciekać i niszczyła sprzęty. Co może zrobić właściciel, aby zatrzymać psa? Czy znalezienie innego właściciela jest w tym wypadku najlepszym rozwiązaniem?

Odpowiedź: Opisana sytuacja pokazuje, jakim wyzwaniem może być prawidłowe rozpoznanie lęku separacyjnego lub niepokoju związanego z osamotnieniem, jak nazywają to niektórzy. Najczęstsze zachowania związane z tą jednostką chorobową to niszczenie sprzętów, zanieczyszczanie mieszkania i wokalizacja. Warto zwrócić uwagę, że właściciele zazwyczaj mówią o tych objawach w pierwszej kolejności, ponieważ są one dla nich najbardziej uciążliwe – wokalizacja powoduje skargi sąsiadów, a niszczenie sprzętów i mieszkania może pociągać za sobą koszty.