Zapalenie spojówki ma wiele przyczyn, ale większość objawów klinicznych jest taka sama, bez względu na wywołującą je przyczynę. W poniższym artykule okulistka weterynaryjna Amy Hunkeler pomaga ustalić etiologię i wybrać właściwe leczenie nawracającego zapalenia spojówki.

Kiedy pojawia się przekrwienie spojówki, mamy prawdopodobnie do czynienia z jedną z trzech przyczyn – zakaźną, niezakaźną lub mechaniczną, mówi Amy Hunkeler, DVM, DACVO, MBA, specjalista z Eye Care for Animals i wykładowca CVC. Pomimo różnych przyczyn wywołujących nawrotowe zapalenie spojówki, objawy, jakie możemy zaobserwować, są zasadniczo takie same i obejmują obrzęk spojówki, przekrwienie spojówki, wydzielinę śluzową, przekrwienie naczyń nadtwardówki, świąd oraz wyłysienia okolicy oczu. Skąd w takim razie wiadomo, co jest przyczyną zapalenia spojówek?

Po pierwsze zróbmy szybki przegląd anatomii i roli spojówki. Ułatwia ona ruch gałki ocznej i chroni jej powierzchnię. Zawiera komórki kubkowe, które produkują mucynę – składnik filmu łzowego, oraz zapewnia odporność poprzez przyciąganie immunoglobulin. Spojówka powiekowa ściśle przylega do górnej i dolnej powieki, tkanka spojówkowa jest jednak luźna, co umożliwia ruch. Fałdy spojówki nachodzą na siebie w obszarach zwanych sklepieniem spojówki.

Spojówka – przyjrzyjmy się jej bliżej

Jeśli chodzi o diagnostykę, dr Hunkeler jest zdania, że po przeprowadzeniu wstępnego badania należy wykonać badanie cytologiczne spojówki, ilościowe i jakościowe próby niestabilności filmu łzowego, biopsję cienkoigłową i próbę fluoresceinową. W celu wykonania preparatu cytologicznego ze spojówki dr Hunkeler zaleca użycie ludzkiej cytoszczoteczki wykorzystywanej w ginekologii lub tępej strony ostrza skalpela. Prawidłowy obraz cytologiczny zawiera pojedynczą warstwę komórek nabłonkowych monomorficznych i niekiedy limfocyty.

Dr Hunkeler wykonuje każdorazowo pomiar produkcji łez – test Schirmera (STT), ponieważ zakres wartości może się zmieniać z wizyty na wizytę, co u pacjenta z nawrotowym zapaleniem spojówki jest bardzo istotne. Wartość STT może ulegać zmianie na skutek stanu zapalnego gałki ocznej, chorób ogólnoustrojowych, stresu lub podania proparakainy do worka spojówkowego. Ponadto papierek wskaźnikowy może nierównomiernie pochłaniać film łzowy (w zależności od składu łez), co wpływa na wynik pomiaru.

Prawidłowa wartość STT u psów to > 15 mm/min, a u kotów 14-17 mm/min. Niektóre koty, zwłaszcza te zestresowane, mogą jednak mieć wartości zbliżone do zera i nie wykazywać objawów choroby. Test należy wykonać w obu oczach. Trzeba pamiętać, że zniec...