Zmiany w układzie oddechowym:
- zmniejszona powierzchnia pęcherzykowa
- zwiększenie sztywności i oporów oddechowych
- zmniejszenie pojemności życiowej płuc/czynnościowej pojemności zalegającej płuc
- zmniejszona wymiana gazowa
- zwiększony wysiłek oddechowy.
Zmiany w układzie wydalniczym i w wątrobie:
- zmniejszona objętość tkanek
- zmniejszone unaczynienie i perfuzja
- zmniejszony współczynnik metabolizowania leków
- obniżona tolerancja na zwiększone ilości wody i soli.
„Te zmiany są ważne i powinniśmy być ich świadomi” – mówi dr Gardner, – „zwłaszcza kiedy zwierzę ma być poddane znieczuleniu ogólnemu lub zacząć przyjmować nowe leki”.
Zwiększony nacisk na sprawność ruchową i percepcję
Dwa główne obszary, w których geriatryczne zwierzę może doświadczyć problemów, to sprawność ruchowa i percepcja. „Zdolność do ruchu to prawdopodobnie największa bolączka właścicieli geriatrycznych zwierząt i problem numer 1, któremu musimy zaradzić” – mówi dr Gardner. Często zwierzę nie może się podnieść lub położyć, lecz kiedy stoi na czterech łapach, jest w stanie się poruszać. Starsze zwierzęta mogą doświadczać trudności w chodzeniu po płytkach albo drewnianych podłogach, a podczas jedzenia z miski ich nogi mogą się rozjeżdżać.
„U tych zwierząt może występować osteoarthritis, zwężenie kanału kręgowego lub zmiany w obrębie stawów, ale nie możemy zapominać o problemach z układem mięśniowym. Sarkopenia to postępująca utrata masy mięśniowej. Mięśnie starszych psów i kotów mogą po prostu zanikać” – mówi dr Gardner. – „Z biegiem lat włókna mięśniowe ulegają zwyrodnieniu i nie są zastępowane w taki sam sposób jak wcześniej”.
„Prowadzę pacjentów, którzy przyjmują najlepsze niesteroidowe leki przeciwzapalne i przeciwbólowe, ale tak naprawdę z ich stawami nic złego się nie dzieje” – kontynuuje. – „Są słabi, ponieważ ich mięśnie są słabe. Szybko kurczące się włókna mięśniowe szybciej ulegają zmęczeniu i zwyrodnieniu. To są właśnie te włókna mięśniowe, które pomagały zwierzęciu podnieść się z podłogi. Mięśnie przywodziciele zawierają więcej szybko kurczących się włókien mięśniowych, dlatego też szybciej ulegają niszczeniu. Jest to przyczyną rozjeżdżania się nóg zwierzęcia, gdy stoi ono przy misce z jedzeniem”.
Co więc można zrobić, by pomóc tym zwierzętom? Aby zapobiegać sarkopenii, należy rozważyć zwiększenie ilości białka w diecie. „Ograniczanie białka w diecie z powodu niewydolności nerek może być szkodliwe dla tych pacjentów, którzy potrzebują masy mięśniowej” – mówi dr Gardner. Karmienie starszych zwierząt wysokobiałkową, łatwo strawną i wysokoenergetyczną karmą może zapobiec zmniejszaniu się masy ciała i pogarszaniu się stanu tkanek organizmu związanemu z wiekiem albo spowolnić te zmiany.
W przeciwdziałaniu sarkopenii bardzo ważny jest również wysiłek. „Jeżeli możemy lepiej zwalczać ból, możemy też sprawić, by zwierzęta zaczęły się poruszać” – mówi dr Gardner. – „To bardzo ważne, aby zwierzęta nie odczuwały bólu i poruszały się stabilnie tak długo, jak to możliwe”.
Nie zapominajmy też o rozwiązaniach niezwiązanych z medycyną. Aby rozwiązać problem, często jedynie przepisujemy lekarstwa, ważna jest jednak również zmiana stylu życia. Zwierzętom cierpiącym z powodu trudności w poruszaniu się mogą pomóc takie rozwiązania jak mata do jogi lub kąpieli, buty albo skarpetki zwiększające przyczepność do podłoża, szelki umożliwiające podtrzymanie zwierzęcia przy wstawaniu oraz podjazdy.
Dr Gardner porusza też problem zaburzeń percepcji. „Niech myślą jak najwięcej. Jedna trzecia mózgu psa odpowiada za zmysł węchu. Wykorzystuj więc zabawy węchowe do stymulacji mózgu”. Daje to także właścicielom poczucie, że robią coś dla swojego zwierzęcia. „Właściciele czują się bezradni i chcą w jakiś sposób pomóc swoim pupilom” – mówi dr Gardner. Zaleca również, by właściciele nigdy nie karali zwierzęcia z zaburzoną percepcją, jeżeli zdarzy mu się załatwić potrzebę fizjologiczną w mieszkaniu.
Lekarz weterynarii może pomóc właścicielom ustalić, czy ich zwierzę cierpi na zaburzenia percepcji. Jest wiele sposobów, które mogą ułatwić mieszkanie pod jednym dachem z takim kotem lub psem.
Postaraj się więcej nie spóźniać
„Kiedy ja widzę tych pacjentów, jest już za późno” – mówi dr Gardner. – „Chciałabym, aby do was trafili oni wcześniej”.
Dzięki znajomości różnic między pacjentem starszym a geriatrycznym, edukacji właścicieli na temat charakterystycznych problemów dotykających starzejące się zwierzęta, przedstawianiu skutecznych sposobów ułatwiających życie z geriatrycznym zwierzęciem i zapewnieniu wsparcia klientom obciążonym opieką nad nimi lekarze weterynarii mogą zmniejszyć alarmujące statystyki. Ma to sens nie tylko ze względów biznesowych – może również pomoże poprawić jakość życia zwierząt i sprawić, że jesień ich życia będzie łatwiejsza dla nich samych i dla ich opiekunów.
dvm360.com, Veterinary Medicine • November 2018
Jennifer Gaumnitz
Senior Content Specialist, dvm360.com
