Niedoczynność tarczycy jest powszechnym zaburzeniem endokrynologicznym u psów. Dochodzi do niej w sytuacji gdy tarczyca nie jest w stanie produkować wystarczającej ilości hormonów – tyroksyny (T4) oraz trójjodotyroniny (T3). Najczęściej ustalanym rozpoznaniem jest pierwotna niedoczynność tarczycy spowodowana idiopatycznym zanikiem tego gruczołu bądź też jego zapaleniem limfocytarnym na tle immunologicznym. Do rzadkich przyczyn niedoczynności tarczycy u psów należy choroba wrodzona wywołana dyshormonogenezą hormonów tarczycy, nieprawidłowym wytwarzaniem tyreotropiny (TSH) bądź upośledzonym rozwojem gruczołu.¹

Hormony tarczycy biorą udział w wielu bardzo zróżnicowanych procesach metabolicznych, a obniżenie ich stężenia może prowadzić do wystąpienia różnorodnych objawów klinicznych i zmian w wynikach badań laboratoryjnych, charakterystycznych dla niedoczynności tego narządu. Aby potwierdzić rozpoznanie niedoczynności tarczycy, niezbędne jest przeprowadzenie licznych testów hormonalnych. Nigdy nie powinno się ustalać rozpoznania wyłącznie na podstawie obniżenia stężenia T4.

Obraz kliniczny

Niedoczynność tarczycy zazwyczaj dotyka psy w średnim wieku, chociaż była również opisywana u osobników młodych i w wieku podeszłym. Choroba ta może wystąpić u psa każdej rasy. Objawy kliniczne (patrz ramka „Objawy kliniczne powszechnie obserwowane w przebiegu niedoczynności tarczycy u psów”) mogą być nieswoiste, co z kolei może prowadzić do zbyt częstego rozpoznawania tego zaburzenia. U psów z niedoczynnością tarczycy na ogół obserwuje się przyrost masy ciała i ospałość.^2,3 Rozwój objawów klinicznych może przebiegać skrycie i pozostać niezauważony przez właściciela. Niedoczynność tarczycy często powoduje zmiany dotyczące okrywy włosowej, w tym obustronne, symetryczne wyłysienia boków ciała, którym nie towarzyszy świąd, oraz zmatowienie sierści i pogorszenie jakości okrywy włosowej (ryc. 1). Wśród zmian skórnych należy wymienić łuszczenie, łojotok, hiperpigmentację oraz nawracające zakażenia (ropne zapalenie skóry lub zapalenie zewnętrznego przewodu słuchowego).^2,3

Do rzadziej opisywanych objawów i zespołów w przebiegu niedoczynności tarczycy zalicza się przełyk olbrzymi, zespół przedsionkowy, porażenie nerwu twarzowego oraz miażdżycę tętnic.^4,5,8

Rozpoznanie

Badania w kierunku niedoczynności tarczycy u psów należy przeprowadzać jedynie w przypadku gdy obraz kliniczny i dane z wywiadu jednoznacznie wskazują na występowanie tej choroby. Wyniki badania morfologicznego krwi i badania biochemicznego surowi...