XIX Kongres Akademii po Dyplomie WETERYNARIA już 15-16.03.2025 r. w Warszawie! Sprawdź program kongresu >
Artykuł wiodący
Rozpoznawanie i leczenie choroby dolnych dróg moczowych kotów
Johanna Heseltine
Choroba dolnych dróg moczowych kotów (feline lower urinary tract disease – FLUTD) to ogólny termin opisujący zaburzenia ze strony pęcherza lub cewki moczowej u tego gatunku.1 Nie jest to ani zespół, ani dokładne rozpoznanie. Odnotowano, że 4,5-8% kocich pacjentów trafiających do prywatnych lecznic weterynaryjnych lub szpitali uniwersyteckich ma FLUTD.2,3
Do przyczyn FLUTD należą choroby fizyczne i zaburzenia behawioralne skutkujące nieprawidłowym oddawaniem moczu (patrz ramka „Przyczyny chorób dolnych dróg moczowych kotów”). Ponieważ FLUTD obejmuje wiele chorób wykazujących podobne objawy kliniczne, konieczne jest zindywidualizowane, dokładne podejście diagnostyczne w celu ustalenia rozpoznania i optymalizacji leczenia (ryc. 1).
Obraz kliniczny
Objawy kliniczne
Choroba dolnych dróg moczowych kotów może przebiegać w dwóch postaciach – z niedrożnością cewki moczowej lub bez niedrożności (ryc. 2). Typowe objawy kliniczne zostały wymienione w tabeli 1. Chore koty mogą wykazywać jeden spośród tych objawów lub więcej. Objawy niedrożności cewki moczowej różnią się w zależności od tego, jak długo trwa to zaburzenie. Z powodu mniejszej średnicy cewki moczowej niedrożność częściej występuje u samców.4
Charakterystyka pacjentów
Większość kotów z chorobą dolnych dróg moczowych jest w wieku od 1 do 10 lat.4 U pacjentów poniżej 10. roku życia najczęstszą przyczyną jest idiopatyczne zapalenie pęcherza (FIC) (55-63% przypadków FLUTD), drugą z kolei kamica moczowa (15-22%), a następnie niedrożność cewki moczowej (10-21%). Rzadziej obserwuje się nowotwory (od < 1% do 2%) i zakażenia dróg moczowych (od < 1% do 8%).5-7 W jednym badaniu stwierdzono, że u kotów w wieku 10 lat i starszych ryzyko zakażeń dróg moczowych jest większe.3 Ponadto zakażenia dróg moczowych częściej obserwuje się u zwierząt z zaburzeniami metabolicznymi,8,9 kamicą moczową10 i tych, które przeszły zabiegi w obrębie dróg moczowych, takie jak cewnikowanie cewki moczowej albo uretrostomia kroczowa.11-13 Nowotwory pęcherza moczowego rzadko występują u kotów, ale jeżeli już się pojawią, to zdarza się to częściej u kotów starszych niż 10 lat.3 Niektóre rasy mogą być predysponowane do FLUTD ze względu na większe ryzyko czynników sprzyjających. Istnieją badania potwierdzające, że u kotów rosyjskich niebieskich, himalajskich i perskich kamica moczowa występuje częściej niż u innych ras.3,14
Wywiad
Objawy kliniczne pomagają ustalić, że zaburzenie dotyczy dolnych dróg moczowych. Informacje uzyskane podczas rozmowy z właścicielem pozwalają określić ich czas i nasilenie. Ponadto ważne jest, by dowiedzieć się, czy kot wykazuje ogólnoustrojowe ob...